Frigler – Gordion: Kuruldukları yer tarıma elverişlidir. Bundan dolayı tarımsal faaliyetler gelişmiştir. Kral Midas öldükten sonra yüksek Tümülüsler inşaa etmişler. Günümüzde Ankara ve çevresinde Gordion yerleşmesinde bu kalıntılar bulunmaktadır.
Hititler – Hattuşaş: Boğazköy’de (Alacahöyük) ve kalıntıları olan medeniyet Çorum sınırları içindedir. Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlar. Krallar tarafından yönetilmiştir.
Urartular – Tuşpa: Van Kalesi ve çevresinde tarımsal faaliyetler için sulama kanalları ve bentler inşa etmişler taş işçiliğiyle geçinmişlerdir.
Lidyalılar – Sard: Tarım, hayvancılık ve ticaretle ön plana çıkmıştır. Tarihi Kral yolunun başlangıcıdır.
İyonyalılar – Efes: Klasik Yunan dönemi şehridir. İzmir’in Selçuk ilçesi içinde yer alır. Küçük Menderes’in kıyıyı alüvyonlarla doldurması sonucu iç kısımlarda kalmıştır.
Selçuklular – Konya: Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli rol oynamıştır.
Medeniyetler Beşiği Türkiye
Yeryüzündeki en eski yerleşim birimleri Mezopotamya, Mısır, Hindistan, Çin, Orta Amerika ve Akdeniz kıyılarında kurulmuştur.
Buralarda kurulmasında,
- İklim koşullarının elverişliliği,
- Su kaynaklarının varlığı,
- Toprakların verimli olması,
- Kaynaklı alanların bulunması etkilidir.
Anadolu’nun birçok medeniyete beşiklik yaptığının kanıtlarını maddeler halinde sıralayalım;
Türkiye’de ilk insanların yerleşim alanı olarak kullandığı çok sayıda mağara tespit edilmiştir. Antalya yakınlarındaki Karain Mağarası, Anadolu’daki en eski yerleşim yeridir.
Nevşehir, Ürgüp ve Göreme çevresindeki volkanik tüflerin işlenmesiyle oluşturulan barınaklar uzun süre yaşam alanı olarak kullanılmıştır.
Akdeniz’deki mağaralarda, Paleolitik döneme ait izlere rastlanılmıştır. Bunların başlıcaları, Antalya, Burdur, Alanya, Antakya, Mersin civarındadır.
Anadolu topraklarında, yerleşik yaşam Neolitik dönemde tarımsal üretimin başlamasıyla gerçekleşmiştir.
Tarımsal hayatın başlamasıyla birlikte höyük yerleşmeleri (eski ağaçlardan kalma tarihi kalıntılar) kurulmuştur.
- Bunlar; Bilecik -› Bozüyük, Konya -› Çatalhöyük,
- Çorum -› Alacahöyük
Türkiye topraklarındaki ilk çağa ait yerleşim yerlerinden biri de örenlerdir.
Bazıları şunlardır;
Balıkesir -› Ören, Konya -› Akören,
Aksaray -› Ağaçören
Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki verimli topraklarda Neolitik döneme ait birçok tarihi kalıntı bulunmaktadır.
Bu yerleşim birimleri; Ergani-Maden arası -› Çayönü, Van
Gölü’nün doğusu -› Tilkitepe
Konya-Çumra`daki -› Çatalhöyük
Burdur-› Hacılar’dır.
Anadolu’da, Hitit, Frigya, Urartu, Lidya ve İyonyalılara ait yerleşim kalıntıları bulunmaktadır.
Bu medeniyetler; Anadolu’da tarım, hayvancılık, ticaret, madencilik ve zanaatkarlıkla uğraşmıştır.
Anadolu’nun üç tarafının denizlerle çevrili olması bu medeniyetlerin ticari faaliyetlerini kolaylaştırmıştır.
