Şiir Türleri
Ölçü, uyak, redif gibi ahenk unsurlarını içeren; mısra, beyit, dörtlük, bent gibi şekil unsurlarıyla ilgili kurallara uyularak yazılan eserlere manzume denir.
Bir manzumenin okunduğu zaman insan ruhunda güzel duygular uyandıran ve sanat değeri taşıyan biçimine şiir denir. Konularına göre şiirler; lirik, epik, pastoral, didaktik, satirik, dramatik şiir şeklinde gruplandırılabilir.
1. Lirik Şiir:
Fikirden çok duyguya seslenen ve okuyucuda güzellik heyecanı uyandıran şiirlere denir. İslamiyet’ten önce “kopuz” denen millî bir saz eşliğinde söylenmiştir. Daha sonra Aşık edebiyatında kopuzun yerini bağlama ve meydan sazı almıştır.
Edebiyatımızdaki ünlü lirik şairler şunlardır: Divan edebiyatında Fuzülî, Bâki, Nedim; tasavvufta Yunus Emre; din dışı halk edebiyatında Karacaoğlan, Emrah; 20. yüzyıl edebiyatında Ahmet Haşim ve Yahya Kemal’dir.
2. Epik Şiir
Bir ulusun yaşamını yakından ilgilendiren tarih ve toplum olaylarına ait kahramanlıklarını anlatan şiirlerdir.
3. Pastoral Şiir
“Pastoral” sözcüğü, Latince bir sözcük olup kır ve çoban yaşamıyla doğa güzelliklerini anlatır. Doğa güzellikleriyle ilgili içimizde bir ilgi ve sevgi uyandırmak amacıyla söylenen ya da yazılan manzum eserlere pastoral şiir denir. Pastoral şiir ikiye ayrılır:
a) İdil: Bir şairin ya da çobanın ağzından kır yaşamının güzelliklerini anlatan şiirlerdir.
b) Eglog: İki ya da daha fazla çobanın karşılıklı konuşması yoluyla yazılan şiirlerdir.
4. Didaktik Şiir
Bir şey öğretmek, bir konu hakkında bilgi vermek veya bir fikri ispatlamak amacıyla yazılmış şiirlerdir.
5. Satirik Şiir
Satir; yergi, eleştiri anlamındadır. Bir kişiyi, kurumu, mekanı veya düzeni eleştirmek, onları gülünç duruma düşürmek amacıyla yazılmış şiirlerdir. Bu tür şiirler; Batı edebiyatında satir, Divan edebiyatında hiciv, Halk edebiyatında taşlama, günümüzde de yergi adını alır.
6. Dramatik Şiir:
Manzum olarak yazılmış olan tiyatroların tümü dramatik nitelik taşır. Dramatik manzume, karşılıklı konuşmalı eser demektir.
