Kategoriler: 9. Sınıf Kimya, Atom ve Periyodik Sistem, Kimya, Periyodik Sistem 9. Sınıf

İyon Yarıçapı

Atomlar iyonik bağlı bileşik oluşturduklarında bir iyonun çekirdeği ile diğer komşu iyonun en dış elektron bulutu arasındaki uzaklığa iyon yarıçapı denir.

Pozitif iyonların (katyonların) yarıçapları, türetildikleri metal atomlarının yarıçaplarından daha küçüktür. Çünkü, dış yörünge elektronlarının azalması, kalan elektronların her birinin çekirdek tarafından daha fazla çekilmesine neden olur. Birim elektron başına düşen çekim kuvveti artar ve bu da yarıçapın küçülmesine sebep olur.

Örneğin, nötr sodyum atomunun (Na) yarıçapı 186 pm iken, Na+ iyonunun yarıçapı 102 pm’dir. Yani, sodyum bir elektron vererek sodyum iyonuna dönüştüğünde yarıçapı küçülmüştür.

Negatif iyonların yarıçapları, türetildikleri ametal atomların yarıçaplarından daha büyüktür. Anyonlar oluşurken eklenen fazla elektron ya da elektronlar, dış orbitallerde elektronların birbirlerini itme gücünü artırır.

UYARI: Elektron sayısı aynı olan atom ya da iyonlarda proton sayısı büyük olanın atom çapı daha küçüktür.



] }

Çözüm: Bir atom ya da iyon elektron verdikçe yükü artar. Bir atom ya da iyon elektron aldıkça yükü azalır. İyonlarında ve Ne atomunda 10 ar tane elektron vardır. Taneciklerin elektron sayıları aynı olduğuna göre üçünün de elektron dizilimi 2) 8) şeklindedir. Ancak elektron dizilimlerininin aynı olması tanecik yarıçaplarının eşit olması anlamına gelmez. Atom yarıçapı çekirdeğin elektronlara uyguladığı çekim kuvveti ile ilgilidir. Buna göre çekirdekteki proton sayısı arttıkça çekirdek çekim kuvveti artar. Yani fazla protona sahip olan eşit elektronlu taneciklerde elektronlar çekirdeğe doğru daha çok çekileceğinden yarıçapı daha küçük olur.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar