Karagöz, Orta Oyunu ile Meddahın ortak yönleri
- Geleneksel Türk tiyatrosunun türleridir.
- Sözlü geleneğe bağlı olarak gelişmişlerdir.
- Yazılı bir metne bağlı kalmazlar.
- Doğaçlama olarak sahnelenirler.
- Çeşitli bölümlerden oluşurlar.
- Modern anlamda sahne yoktur.
- Ağırlıklı olarak güldürüye dayanırlar.
- Şive taklitlerine yer verilir.
Karagöz, Orta Oyunu ile Meddahın farklı yönleri
- Karagöz ve orta oyununda güldürüye dayalı olaylar hâkimdir fakat meddahlıkta sürükleyici bir olay anlatımı ön plandadır.
- Karagöz ve orta oyunu zıt iki tipin atışmasına dayanırken meddahlıkta böyle bir durum yoktur.
- Orta oyununda rol alanlar canlı kahramanlardır, Karagöz’de bir kişi cansız varlıkları oynatır, meddahlıkta ise tek kişi farklı kişileri canlandırır.
Geleneksel tiyatronun modern tiyatrodan farkları
- Geleneksel Türk tiyatrosu
- Sözlü geleneğe dayanır.
- Ön hazırlık çok uzun değildir, hazırlık yapılmadan yani doğaçlamayla oynanır.
- Şive, yanlış anlamalar ön plandadır.
- Halk arasında ortaya çıkmıştır.
- Belirli tipler üzerine kurulmuştur. (Karagöz — Hacivat gibi)
- Modern anlamda sahne ve dekor yoktur, çeşitli yerlerde oynanır.
- Güldürü ögesi ön plandadır.
- Kadın oyuncu yoktur, kadınları erkek oyuncular canlandırmıştır.
- Çeşitli bölümlerden oluşur, perde kavramı yoktur.
- Oyunculuk, genellikle usta-çırak ilişkisine dayanır.
Modern Tiyatronun Farkları
- Yazılı metin vardır.
- Uzun bir hazırlık ve prova yapılır.
- Konuya göre dil ve üslup kullanılır.
- Okumuş, aydın kesim tarafından ortaya konmuştur.
- Çeşitli tiplere yer verilir, ayrıca karakterlere yer verilir.
- Sahne, dekor gibi unsurlar önemlidir ve özel olarak hazırlanır.
- Güldürü ögesinin yanında dramatik ögeler de kullanılır.
- Kadın oyunculara yer verilmiştir.
- Perdelere yer verilir.
- Oyunculuk, profesyonel eğitime dayalıdır.
