Bir karaktere etki eden alel genlerin, fenotipteki etkilerinin birbirine eşit olmasına eş baskınlık denir. Eş baskın bir karakter için heterozigot durumda, alel genlerin her ikisi etkisini birlikte gösterir. Eş baskın bir karakter için heterozigot genotipli olan bireyler, hem annenin hem de babanın fenotipini gösterir.
İnsanda MN Kan Grubu
İnsanlarda MN kan grubundan sorumlu genin alelleri arasında eş baskınlık görülür. Bu sistemde M, N ve MN olmak üzere 3 farklı fenotipte kan grubu vardır. Bu gruplandırma alyuvarların yüzeyinde bulunan M ve N olarak adlandırılan antijenlere (proteinler) göre yapılır.
Alyuvarları üzerinde M antijeni bulunan insanlar M kan grubundan, N antijeni bulunanlar ise N kan grubundan olur. MN kan gruplu insanların alyuvarlarında ise, M ve N antijenleri bulunur. Bu sistemde M ve N antijenleri için antikor oluşumu görülmez.
Örnek: Eksik baskınlıkla ilgili olarak;
I. Heterozigot genotipli bireylerin fenotipi anne ve babadan farklıdır.
II. Heterozigot bireylerde aynı karakter için ikiden fazla gen bulunur.
III. Sadece endülüs tavukları ve aslanağzı bitkisinde görülür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
Çözüm: Eksik baskınlıkta heterozigot bireylerin fenotipi anne ve babadan farklıdır. Heterozigot bireylerde aynı karakter için ikiden fazla gen bulunur ifadesi yanlıştır. Çünkü herhangi bir karakter için bir bireyde en fazla iki tane gen bulunur. Eksik baskınlık sadece endülüs tavukları ve aslanağzı bitkisinde görülmez. Sığır ve atlarda kıl rengi, akşam sefası bitkisinde çiçek rengi de eksik baskınlık gösteren karakterlerden bazılarıdır. Cevap A
