Kategoriler: 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı, Biyografi - Otobiyografi, Türk Dili ve Edebiyatı

a) Monografi

  • Bilim, sanat ve edebiyat alanında eserler vermiş ve iz bırakmış kişilerin hayatını ve eserlerine yansımalarını bilimsel yöntemler izleyerek uzun çaba ve araştırmalar sonucu objektif bir şekilde ve ayrıntılara dikkat edilerek ortaya koyan büyük boyutlu biyografik eserlere “monografi” denilir.
  • Araştırma yapılacak kişiye ait biyografik bilgileri kronolojik bir sıra içerisinde, alt başlıklar halinde, onun dönemi içindeki konumunu, getirdiği yenilikleri, gösterdiği başarıları, eserlerini, eserlerinin değişik özelliklerini eleştirel bir tutumla, belgelere, araştırma ve incelemelere dayalı olarak verir. Mehmet Kaplan’ın Tevfik Fikret Devir-Şahsiyet-Eser, Ahmet Şuayp’in Hayat ve Kitaplar, Mithat Cemal’in Namık Kemal, Fuat Köprülü’nün Türk Edebiyatında ilk Mutasavvıflar adlı çalışmaları monografi örneğidir.

b) Portre

  • Biyografide, ele alınan kişinin kronolojik olarak hayatını aktarmak yerine, kişiliğinin nitelikleri anlatılırsa metin “portre”leşir. “Portraire” Fransızcada “tasvir etmek”; Latincede ise “birinin resmini cepheden çizmek” anlamındadır.
  • Türk edebiyatında bu türü şöhrete ulaştıran Yusuf Ziya Ortaç’ın Portreler adlı eseridir. Haldun Taner’in Ölür ise Ten Ölür Canlar Ölesi Değil; Beşir Ayvazoğlu’nun Siretler ve suretler, Defterimde 40 Suret; Hakkı Süha Gezgin’in Edebî Portreler adlı eserleri türün önemli örneklerindendir.

c) Biyografik Roman

  • Kimi biyografiler de roman tekniğinde kaleme alınmıştır. Bu tür biyografilerde yazar, roman, hikâyede olduğu gibi öyküleme kurgusu içerisinde, olay anlatımı üslubuyla hayatı anlatılacak kişiyi sanki bir roman kahramanı gibi olayların içindeki konumlarıyla sunar.
  • Oğuz Atay’ın TÜBİTAK’ın isteği doğrultusunda -aynı zamanda üniversiteden hocası olan- Mühendis Prof. Dr. Mustafa İnan’ın hayatını romanlaştırdığı Bir Bilim Adamının Romanı adlı eseri biyografik tarzda kaleme alınmıştır.
  • Tahir Alangu’nun Ömer Seyfettin: Ülkücü Bir Yazarın Romanı, Mehmet Emin Erişirgil’in Bir Fikir Adamının Romanı: Ziya Gökalp ve İslamcı Bir Şairin Romanı: Mehmet Akif, Hasan Ali Yücel’in Goethe: Bir Dehanın Romanı, Beşir Ayvazoğlu’nun Yahya Kemal’i anlattığı Bozgunda Fetih Rüyası adlı eserleri roman tekniğinin kullanıldığı biyografik eserlerdir.

Nekroloji: Ölen ünlü kişinin hemen ölümünden sonraki günlerde genellikle gazete ve dergilerde yakın çevresinde yer alan kişiler tarafından onun üstün niteliklerinin, erdemlerinin, çalışmalarının ve diğer özelliklerinin anı üslubuyla anlatıldığı yazılara denir. Bu yazılar bir anlamda öleni çok seven birinin ağıtları, duygusal, öznel açıklamalarıdır.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar