BİTKİLER ALEMİ
Bütün bitkiler çok hücreli olup selüloz yapılı hücre çeperi taşırlar. Ayrıca bütün bitkilerde nişasta sentezi ortaktır. Tam parazit (cin saçı) olan bitkilerin dışında kalan bitkiler ototroftur. Bitkiler alemi, tohumsuz bitkiler (sporlu bitkiler) ve tohumlu bitkiler olmak üzere 2 grupta incelenir. Aşağıdaki şemada evrimsel sıraya göre bitkilerin oluşumu verilmiştir.
TOHUMSUZ BİTKİLER
Tohumsuz bitkilerin üreme yapıları sporlardır.
Karayosununda stoma bulunur ama iletim demeti (damar), gerçek kök, gövde ve yaprak bulunmaz. Karayosunları, kayaların üzerindeki nemli kısımlarda bulunan yeşil yapılardır.
İlk olarak damar, gerçek kök, gövde ve yaprağa eğrelti otunda rastlanmıştır Eğrelti otundan sonra oluşan bitkilerde (tohumlu bitkiler) bu yapılar bulunur.
TOHUMLU BİTKİLER
Tohumlu bitkiler, açık tohumlular (tohum meyveyle sarılı değil) ve kapalı tohumlular olmak üzere 2 grupta incelenir.
EK BİLGİ
AÇIK TOHUMLULARIN ÖZELLİKLERİ
(Çamın özellikleri)
- Bütün türleri çok yıllık ve odunsudur
- İğne yapraklıdır.
- Her mevsim yeşildir.
- Kozalaklıdır ve meyveleri yoktur. Tohum, kozalak yapraklarının altında açıkta bulunur. Kozalak pulları açılınca tohumlar yere düşerek çimlenir ve yeni bitkiler oluşur.
- Kambiyumları vardır. Kambiyum, enine kalınlaşıp odunlaşmayı sağlayan bitkisel bir dokudur.
- Çok çeneklidir (polikotil). Çenekler, tohumun içinde bulunan embriyonun çıkıntılarıdır.
- Çam, ladin, servi, ardıç açık tohumlu bitki çeşitleridir.
KAPALI TOHUMLU BİTKİLER
Kapalı tohumlu bitkilerde tohum meyve yaprağıyla örtülmüştür. Kapalı tohumlu bitkilere çiçekli bitkiler de denir. Kapalı tohumlular, tohumdaki embriyonun çıkıntılarına (çenek) göre tek çenekli ve çift çenekli olmak üzere 2 grupta incelenir.
Tek Çenekliler (Buğdayın özellikleri)
- Otsu yapılıdır.
- Tek yıllıktır.
- Kambiyum yoktur.
- Saçak kök taşır.
- Yaprakları ince uzun, paralel damarlı ve yaprak sapı yoktur.
- İletim demetleri dağınıktır (kapalı iletim demeti).
- Buğday, mısır, arpa tek çenekli bitki çeşitleridir.
Çift Çenekliler (Elma ve fasulyenin özellikleri)
- Genellikle odunsudur ama otsu formları da vardır (fasulye)
- Genellikle çok yıllıktır ama tek yıllık formları da vardır (fasulye)
- Kambiyum taşırlar
- Kazık köklüdür
- Yaprakları geniş, ağsı damarlı ve yaprak sapı vardır
- İletim demetleri düzenlidir (açık iletim demeti)
- Elma, şeftali, kiraz, baklagiller (nohut, fasulye, mercimek) çift çenekli bitkilerdir.
