1815 VİYANA KONGRESİ
1. Fransız İhtilali sonrasında imparator olan Napolyon Bonapart, Avrupa’yı egemenliği altına almak için harekete geçti. “Napolyon Savaşları” denilen bu savaşlar sonrasında İngiltere Waterlo Savaşı’yla Fransa’yı mağlup edince savaşlar sona erdi.
2. İşte bu savaşlar sonrasında Avrupa’nın siyasi haritası değişmiş, güçler dengesi bozulmuştu. Bu sorunları çözümlemek ve Avrupa’ya yeniden düzen ve istikrar getirmeyi hedefleyen bazı Avrupa ülkeleri 1815’te Viyana Kongresi’ni düzenlediler.
3. Kongreye; İngiltere, Rusya, Prusya ve kongrenin başkanlığını yürüten Avusturya katıldı. Konferansa Osmanlı Devleti de çağrıldı. Ancak Osmanlı Devleti iç işlerine müdahale edilebileceği endişesiyle katılmadı.
Toplantıda alınan kararlar
1. Avrupalı büyük devletlerin istekleriyle sınırlar yeniden çizilecek,
2. İmparatorluklar kutsaldır ve korunması gereklidir. Bu yüzden de milliyetçilik hareketleri desteklenmemelidir,
3. Hiçbir Avrupa devleti, başka bir Avrupalı devletin aleyhinde hareket etmeyecektir.
Yorumlar
1. Viyana Kongresi’nde sınırlar yeniden çizilirken din, dil ve milliyet özellikleri göz önüne alınmadı, bu durum daha sonra büyük sorunların yaşanmasına yol açacaktır.
2. Rusya kongre sırasında Osmanlı Devleti’nin paylaşılmasını istemişse de bu fikir İngiliz çıkarlarına ters düştüğü için kabul edilmemiştir.
3. Kongre sonucunda Avrupalı büyük devletler sınırlarını büyüttüler. Mutlak krallıklarını koruma kararı aldılar.
4. Fransa, kongre sonunda eski sınırlarına çekildi.
Uyarı: Avrupalı devletler aldıkları bu kararlarla sözde imparatorlukları koruma altına almışlardı. Ancak İngiltere, Fransa ve Rusya’nın Yunanistan’a bağımsızlık verilmesi için 1827’de Navarin’de Osmanlı donanmasını yakmaları Viyana Kongresi kararlarına kendilerinin bile uyum sağlamadıklarını gösterir.
1830 İHTİLALLERİ
1. Viyana Kongresi’nde alınan kararlar, Fransız İhtilaliyle yayılan ulusal ve liberal fikirlere engel olamadı.
2. Bu ağır ve baskıcı düzene ilk tepki Fransa’da başladı ve halkın demokratik haklarını kısıtlayan krala karşı, ülkede ayaklanmalar başladı. İsyanlar sırasında X. Şarl tahttan indirildi, yerine liberalizmi savunan Lui Şlip krallığa getirildi.
3. Fransa’da başlayan 1830 İhtilalleri sonraları İngiltere, Hollanda, Norveç ve Belçika’ya da yayıldı.
Sonuçları:
1. Fransa’da meşrutiyet kabul edildi, halkın kısıtlanan hakları iade edildi ve böylece yönetimde liberallerin etkisi arttı.
2. İhtilaller hızla Avrupa’yı etkiledi. İngiltere’de liberalistler iktidara geldi. Belçika Hollanda’dan ayrıldı. İsveç, Norveç ayrılarak iki ayrı devlet oldu.
3. 1830 İhtilalleriyle Avrupa’da liberal milliyetçi akımlar güçlendi.
1848 İHTİLALLERİ
1. 1848 İhtilalleri asıl olarak Sanayi İnkılabıyla ortaya çıkan işçi sınıfının bir kısım haklar elde etmek için ayaklanmasıyla ortaya çıktı. Yine ihtilal ilk olarak Fransa’da başladı.
2. Kısa sürede ihtilal diğer Avrupa ülkelerine de sıçradı. İngiltere, Prusya, Avusturya, İtalya, Belçika ve Hollanda da ayaklanmalar çıktı.
Sonuçları:
1. Fransa’da cumhuriyet ilan edildi. Sosyal haklar konusunda eşitlik getirildi.
2. Ölüm cezası kaldırıldı, esir ticareti yasaklandı.
3. Avrupa’da sosyalist akımlar yayıldı. Sosyalist partiler kuruldu.
Yorum: 1848 İhtilalleri Almanya ve İtalya’nın siyasi birliklerinin sağlanmasına zemin hazırlamıştır.
