Göreceli (Özel) Konum
Bir yerin paralel, meridyen, enlem ve boylam özellikleri dışında kalan her şey göreceli konumu ifade eder. Örneğin; bir ülkenin kıtalara, denizlere, ülkelere yer altı ve yer üstü kaynaklarına, dağların uzanışına, önemli yollara, boğazlara, siyasi birliklere vs. göre konumu göreceli konumla açıklanır.
Türkiye’nin Göreceli (Özel) Konumu ve Sonuçları
Türkiye,
- Asya-Avrupa ve Afrika kıtaları arasında yer alır.
- Hem Asya’da (Anadolu) hem de Avrupa’da (Trakya) toprakları bulunur.
- Üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada ülkesidir.
- İstanbul ve Çanakkale gibi önemli boğazlara sahiptir.
- Alp-Himalaya dağ sisteminde yer alır.
- Dağlar genellikle doğu-batı yönlü uzanır.
- Doğuya doğru gidildikçe yükselti artar.
- Buna bağlı olarak sıcaklık azalır.
- Ortalama yükselti fazladır (1132 m).
- Kısa mesafede yer şekilleri değişir.
- İklim, bitki örtüsü ve tarım ürünü çeşidi fazladır.
- Aynı anda dört mevsim özellikleri yaşanır. (Örneğin, Antalya’da denize girilirken Ankara’da yağmur, Erzurum’da kar yağabilir.)
- Transit taşımacılık gelişmiştir.
- Önemli petrol ve doğal gaz kaynaklarına yakındır.
- Gelişmiş Avrupa ülkeleri ile enerji bakımından zengin Orta Doğu ve Hazar Havzası arasında yer alır.
- Üç kutsal din Hristiyanlık, Yahudilik ve İslam dünyası arasında yer alır.
Türkiye’nin en uç noktaları:
* Doğu: Dilucu (Iğdır)
* Batı: Gökçeada’da Avlaka Burnu (Çanakkale)
* Kuzey: İnceburun (Sinop)
* Güney: Topraktutan (Beysun) Köyü (Hatay)
