Kesme İşareti ( ’ )
Özel isimlere getirilen iyelik, durum, tamlama ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır:
Milli Mücadele’yi, Türkiye’m, Kanuni Sultan Süleyman’dan, Necip Fazıl Kısakürek’i, Fuzuli’yi, Fransız’sınız, Türkmen’iz, 23 Kasım’da, İstanbul Boğazı’nın, Selçuklu Devleti’nden, Azrail’i, Kız Kulesi’nin, Orta Çağ’dan, Kuruluş Dönemi’nde, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’na…
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır: Hisar’dan, Boğaz’dan…
Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik ifadelerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır: Eski Yönetmelik’in 3’üncü maddesi, Kanun’un 233. maddesi…
Özel isimler için parantez içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti parantezden önce
konur: Yunus Emre’nin (1240?—1320), Halide ’ Edip’in (Adıvar)…
Özel isimlere getirilen yapım ekleri ve yapım ekinden sonra gelen çekim ekleri kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçülük, Müslümanlık, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Atatürkçülüğün…
Özel isimlere getirilen çokluk eki ve çokluk ekinden sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin…
Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur: Ali Bey’e, İlyas Efendi’ye, Talat Paşa’ya, Türk Dil Kurumu Başkanı’na, Ali Usta’ya…
Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur.
TRT’nin, TDK’nin, TV’ye…
Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur:
1993’te, 7’nci, 8,5’lik…
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için konur. 23 Ağustos’ta, Kasım’ın 13’ünde, Eylül’ün 29’unda…
Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır: Güzelliğin on par’etmez / Bu bendeki aşk olmasa.
Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur: a’dan z’ye kadar, Türkçede -cık’la yapılmış sözcükler.
Anlam karışıklığını engellemek için ekinden ayrı gösterilmek istenen sözcükten sonra kullanılabilir.
Osmanlı’da kadın’ın yeri önemlidir.
Osmanlı’da kadı’nın yeri önemlidir.
Sanatçı yazın’ın sınırlarını çizmeli.
Sanatçı yazı’nın sınırlarını çizmeli.
Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz.
Boğaz Köprümüzün trafiği
Konya Ovamızın bitki örtüsü
Kuşadamızdaki eğlence mekânları…
Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.
Türk Dil Kurumundan
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının
Bakanlar Kurulunun
Yürütme Kuruluna
Türkiye Büyük Millet Meclisinin
Kısmet Şarküterinin…
“De” ve “ki” bağlaçları ile “mi” soru eki kendisinden önceki sözcükten kesme işareti ile ayrılmaz ve ayrı yazılır.
Ahmet de bu işi tam yapabilir.
Mehmet miydi bütün bunları söyleyen?
