II. SELİM DÖNEMİ (1566 — 1574)
- Sakız Adası, Kaptan-ı Derya Piyale Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından Cenevizlilerden alındı (1558).
- İsyan sonucu elden çıkan Yemen tekrar alındı (1558).
- Lala Mustafa Paşa Kıbrıs’ı fethetti (1570). Kıbrıs’ın fethiyle Doğu Akdeniz’deki Türk hakimiyeti pekişmiştir.
- Kıbrıs’ın Osmanlılarca alınmasını istemeyen Haçlılar Osmanlı donanmasını İnebahtı’da yaktı (1571).
- İnebahtı yenilgisi sonrasında II. Selim’in emriyle yeniden bir donanma yapıldı. Bu donanma Akdeniz’e tekrar açılarak Venediklileri anlaşmaya zorladı. Yapılan antlaşma ile Venedik, Kıbrıs üzerindeki haklarından vazgeçti.
- Tunus alındı (1571)
- Avrupalı denizcilerin Amerika’yı keşfi, oralarda sömürgeler kurmaları, Afrika’nın güneyinden geçen deniz yolunu bulmaları gibi nedenlerle Akdeniz’in eski önemi azaldı. Bu da Osmanlıların gelir — gider dengesini bozdu. Ayrıca Kuzeyde Rusların yeni bir güç olarak ortaya çıkmaları ve Türk hanlarını birer birer topraklarına katmaları gibi olumsuz gelişmeler, yeni politikalar üretilmesini gerektiriyordu.
- Bu sırada üç proje üzerinde düşünceler yoğunlaştı: Birincisi; Süveyş’ten açılacak bir kanalla Akdeniz, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’nun birbirine bağlanması. İkincisi; Sakarya Nehri, Sapanca Gölü ve İzmit körfezi arasında açılacak bir kanalla Marmara ve Karadeniz’in birleştirilmesi. Üçüncüsü de; Karadeniz ile Hazar Denizi ulaşımının Don ve Volga Irmakları arasındaki bir kanalla sağlanmasıydı.
III. MURAT DÖNEMİ (1574 – 1579)
Sokollu, taht kavgalarıyla çalkalanan Lehistan’ı Fransızların da desteğiyle himaye altına aldı. Böylece Osmanlılar Baltık Denizi’ne ulaşmış oldu (1575).
Osmanlı ordusu Vadiüsseyl Savaşı’nda (Üç Kral Savaşı) Portekizlileri yenerek Fas’ı Osmanlı egemenliğine aldılar (1577).
