HZ. MUHAMMED’İN DAVRANIŞLARININ YEREL VE EVRENSEL BOYUTU
Hz. Muhammed dini yaşama anlamında Müslümanlara en güzel örnektir.
Onun davranışlarının insanlara örnek olması genel olarak dört kategoride değerlendirilmiştir.
1. Hz. Muhammed, tıpkı bizim gibi bir insan olarak bir anne ve babanın çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Dolayısıyla Hz. Peygamber de doğal olarak bizim gibi insani özelliklere sahiptir. Yemesi, içmesi, sevinci, üzüntüsü noktasında bizlerden farklı değildir. Bunlar insan olmasından kaynaklanan doğal davranışlardır.
2. Hz. Muhammed de herkeste olduğu gibi yaşadığı toplumun geleneklerine, örf ve âdetlerine uygun davranmıştır. Yaşadığı bölgenin kültürüne uygun kıyafetler giymesi, evinde kullandığı eşyaları vb. birçok unsur, yöresel özellikler taşır.
3. Hz. Muhammed de her insanda olduğu gibi hayatı boyunca edindiği bilgi birikimi ve tecrübeye sahiptir. Bazı iş ve davranışlarını bu bilgi birikimi ve tecrübelere dayanarak yapmıştır. Bunlar daha çok ticaret, hayvancılık, ziraat vb. alanlarla ilgili olmuştur. Peygamberimiz bir gün şehirde dolaşırken hurma ağaçlarını aşılayan bir sahabeyi görmüş ve ona aşı yapma konusunda bazı önerilerde bulunmuştur. Sahabe de peygamberimizin önerilerini uygulamış fakat aşı yapılan ağaçların o sene verimi düşmüştür. Bu durumu Hz. Muhammed’e anlatınca peygamberimiz sahabeye “Ben ancak bir insanım. Size dininizden başka bir şey emredersem bilin ki ben de bir insanım.” buyurarak dünya işlerinde tıpkı diğer insanlar gibi hata yapabileceğini ifade etmiştir.
4. Hz. Muhammed’in dini konularda yaptığı uygulamalar ve açıklamalarıdır ki bunlar tamamen vahiy kaynaklıdır. O, din konusunda vahyin dışında asla hareket etmemiştir. İşte Hz. Muhammed’in namaz, oruç, hac, zekât, sadaka gibi ibadetlerle ilgili açıklamaları, dinî ve ahlaki ilkeleri içeren hadisleri, uygulamaları onun sünnetinin evrensel boyutunu gösterir.
5. Hz. Muhammed’i örnek alma konusunda onun sünnetinin evrensel boyutunu iyi kavramak gerekir. Onun davranışlarının daha çök evrensel boyutu üzerinde durulmalı ve bu yönü daha çok örnek alınmalıdır. Yani onun ne giyip ne yediğinden ziyade ibadetlerini düzenli yapması, insanlarla iyi geçinmesi, temizliğe özen göstermesi, alışması, güzel ahlaklı olması vb. yönlerini örnek almak gerekir.
Peygamberimizin adı anıldığında ona salavat getirmek, ona selam göndermek ve dua etmek anlamına gelir. Peygamber efendimiz de salavat getirilmesini teşvik etmiştir. Salavatın bir çok şekli vardır.
Salavat: “Allahümme salli ala Seyyidina Muhammed”
Anlamı: “Allâh’ım Seyyidimiz Muhammedi rahmetinle tebrik et ve esen kıl”
