Tarih Yazıcılığına Genel Bakış
- Eski Yunanlılarda MÖ V. yüzyılda Herodotos ile başlayıp Thukydides ile devam etmiştir.
- İslam tarih yazıcılığı, VII. yüzyılda hikayeci anlatımla ortaya çıkmış, Taberi ise çeşitli kaynaklardan yararlanarak yazmıştır.
- XV. yüzyılda İbn Haldun konuları tarih felsefesi çerçevesinde ele almıştır.
- XVII. ve XVIII. yüzyılda olayları ansiklopedi tarzındaki yazımla oluşturmuşlar
- XIX. yüzyılda genel tarih, milletler ve ülkeler tarihi, dinler ve medeniyetler tarihi, düşünce ve felsefe tarihleri yazılmıştır.
- Orta çağ Avrupa’sında “kilise tarihi” şeklinde eleştiriye kapalı olarak gelişme gösterirken Rönesans düşüncesi tarih yazıcılığına eleştirel yön kazandırmıştır.
- XVIII. yüzyılda tarihi değerlendirmelerde belgenin yeterli olmadığı ve geçmişe geniş açılarla bakılmasının gereğini görmektedir. Bu anlayış Alman Tarih Okulunun kurulmasında oldukça etkilidir.
- XIX. yüzyıl ve sonrasında Volter’in genel tarih yazıcılığı üzerinden çalışmalara tarihçiler ağırlık vermeye başlamıştır. Bu durum Toplum Bilimleri Yüksek Araştırma Okulu ve İtalyan Mikro Tarih Okulunun açılmasını sağlamıştır.
- XX. yüzyılda biyografi, gazetecilik, sosyoloji dayanan yeni bir tarih anlayışı meydana gelmiştir.
Hikayeci Tarih Yazıcılığı
- Hikâye ve efsanelerle dolu bilgiler nakledilir.
- Yer-zaman, sebep-sonuç ilişkisi üzerinde pek durulmaz.
- Eski Yunan’da MÖ V. yüzyılda yaşamış Herodotos (Heredot)’un yazdığı Tarih (Historia) bu türün ilk örneğidir.
- Herodot olayları sadece peş peşe sıralamakla kalmamış, bir düzen içinde anlatmıştır.
- Avrupa ve İslam dünyası XVIII. yüzyıla kadar bu türde tarih yazımı ile olayları kaleme almışlardır.
