Coğrafi Keşiflerin Türk-İslam Dünyası Üzerindeki Etkileri
Akdeniz limanlarının, İpek ve Baharat yollarının önem kaybetmesi Osmanlı Devleti’nin gümrük ve ticaret gelirlerinin azalmasına yol açmıştır.
Amerika’dan elde edilen altın ve gümüşün Avrupa devletlerince stoklanarak Akdeniz ülkelerine girmesi üzerine fiyatlar artmış ve Osmanlı akçesi değer kaybetmeye başlamıştır.
XVI. yüzyılda Osmanlı’da sosyo-ekonomik yapıyı etkileyen en önemli gelişmelerden biri de Coğrafi Keşifler’dir. Peru ve Meksika gümüşünün Avrupa’ya taşınması ve Osmanlı pazarlarına bol miktarda sürülmesi arz talep dengesini bozduğu için Osmanlı ekonomisini olumsuz etkilemiştir.
Hububat ve ham madde fiyatları yükselmiş ve kaçak olarak ihraç edildikleri görülmüştür (Karaborsacılık). Hammadde sıkıntısı çeken esnaf zor durumda kalmıştır.
XV. yüzyıldan itibaren yıllık enflasyon %0.6’iken XVI. yüzyılda sonralarından itibaren fiyat artışları %200’lere tırmanmış ve halkın geçim durumu bozulmuştur.
Soru: Coğrafi Keşiflerin etkisiyle ekonomik yönden zenginleşen ve gelişen Avrupa’da; İngiltere, Fransa, İspanya, Hollanda, Portekiz gibi devletler bilinmeyen yerlere gitme ve bu yerlerin zenginliklerini kendi çıkarları doğrultusunda kullanma yarışına girmişlerdir.
Avrupalı devletler arasındaki bu yarışın aşağıdakilerden hangisinin önemini artırdığı savunulabilir?
A) Manda ve himaye anlayışının
B) Aklın ve bireyin gücünün
C) Sömürgeciliğin
D) Kişi hakları ve demokrasinin
E) Anayasacılık ve hukukun üstünlüğünün
