Anadolu Medeniyetleri Özellikleri 5. Sınıf Sosyal

Kategoriler: 5. Sınıf Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler

Anadolu tarih öncesi devirlerden itibaren insanların gelip yerleştikleri bir yer olmuştur.

Çatalhöyük (Çumra- Konya) Antik Kenti:

Dünyanın en eski şehirlerinden biridir.

GÖBEKLİTEPE( Şanlıurfa): Dünyanın en eski tapınaklarından birisidir.

Anadolu’nun tarih boyunca önemli bir yerleşim bölgesi olmasında şu faktörler etkili olmuştur:

  • İklim özelliklerinin insan hayatı için uygun olması
  • Topraklarının insan yerleşimi ve tarım üretimi için elverişli olması
  • Çok sayıda akarsuya sahip olması
  • Asya ile Avrupa arasında göç yolları üzerinde yer alması

Hititler (MÖ 1200-MÖ 200)

Başkentleri Hattuşaş’tır (Çorum-Boğazköy).

M.Ö. 1700’lerde Kızılırmak yayı içerisinde kurulmuşlardır. Hititler Tavananna adlı kraliçelerde yönetimde etkiliydi. Anal, adı verilen kral yıllıkları bulunmaktaydı. Ekonomileri tarım ve hayvancılığa dayanmaktaydı.

Mısırlılara karşı mücadele etmişlerdir.

Tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması‘nı M.Ö 1280’de imzalamışlardır.

Hititlerde din çok tanrılıdır. Hitit ülkesine “Bin tanrı ili” denirdi.

Çivi ve hiyeroglif (resim) yazıları olmak üzere iki çeşit yazı kullanmışlardır.

 

İyonlar (MÖ ı200-Mö 700)

Sehir devletleri (POLİS) halinde yaşamışlardır. En önemli şehir devletleri, Efes, Milet, Foça, Bodrum ve İzmir’dir. Demokratik ve özgür ortam gelişmiştir. Bilim ve felsefede gelişmişlerdir.

Önemli bilim adamları arasında Filozof Tales, Tıp biliminin kurucusu Hipokrat tarihin babası Heredot bulunmaktadır.

Deniz ticaretinde gelişmişlerdir. Akdeniz ve Karadeniz’de koloniler (ticaret şehirleri) kurmuşlardır.

İyonlar, Fenikelilerle ticaretleri sonucunda onların alfabelerini almışlardır.

Artemis Tapınağı önemli sanat eserlerinden biridir.

Lidyalılar (MÖ 700 – MÖ 546)

Başkentleri Sard‘tır (Manisa- Salihli) Efes’ten başlayıp Mezopotamya’ya kadar giden Kral Yolu’nu kullanarak ticaretle uğraşmışlardır.

Alışverişte değiş-tokuş (takas) usulüne son vererek ilk parayı bulmuşlardır.

Ordularını paralı askerlerden oluşturmuşlardır. (Lidyalıların yıkılışının en önemli sebebidir.)

Urartular (MÖ 900 -MÖ 600)

Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Van Gölü çevresinde kurulmuştur. Başkentleri Tuşpa‘dır. (Van). Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır.

Anadolu’da bilinen ilk sulama kanallarını yapmışlardır.

Maden işlemeciliği, mimari ve el sanatlarında ilerlemişlerdir. Öldükten sonra dirilmeye (ahiret) inanmışlardır.

Mezarları ev ve oda şeklinde yaparak içlerine ölüleri ile birlikte eşyalarını da koymuşlardır.

Saldırılara karşı şehirlerinin etrafını surlarla çevirmişlerdir.

Frigler (MÖ 750 – MÖ 600)

Sakarya ve çevresinde kurulmuşlardır. Başkentleri Gordion‘dur (Ankara Polatlı)

Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlar ve bu faaliyetleri korumak için sert kanunlar yapmışlardır (öküz kesenin veya saban kıranın cezası ölümdür.) Tapates adlı kilimler üretmişlerdir.

Fibula denilen çengelli iğne kullanmışlardır.

Kibele en büyük toprak ve bereket tanrıçasıydı.

Midas meşhur krallarındandır.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar