Türkiye’de Yerleşmelerin Dağılışını Etkileyen Faktörler
Türkiye’de yerleşmelerin dağılışı üzerinde iklim, yer şekilleri, toprak verimliliği ve su kaynakları gibi faktörler etkili olmaktadır. İklim elemanlarından özellikle sıcaklık ve yağış yerleşmenin dağılışını etkiler. Türkiye’de Erzurum-Kars ve Ardahan platolarında sıcaklık değerlerinin çok düşük, Güneydoğu Anadolu’da ise sıcaklık değerlerinin yüksek olması yerleşmeleri sınırlandırmaktadır. Ancak iklimin daha ılıman olduğu kıyı bölgelerinde yerleşmeler yoğunlaşmış durumdadır.
Anadolu’da ilk yerleşmeler su kaynaklarının yakınına kurulmuştur. Fırat ve Dicle nehirlerinin vadileriyle Göller Yöresi ilk yerleşmelerin ortaya çıktığı alanlardır. Türkiye’de su problemi yaşanan alanlarda yerleşmeler seyrekleşmektedir. Yağış azlığına bağlı olarak Tuz Gölü çevresi, buharlaşma ve kuraklığın şiddetli olmasına bağlı olarak Güneydoğu Anadolu’nun güneyi, karstik yapıya bağlı olarak Teke ve Taşeli platolarında su sorunu yaşadığı için yerleşmeler seyrekleşmiştir.
Dağlık alanlar ulaşım ve ekonomik faaliyetleri sınırlandırdığı için yerleşmelerin az olduğu alanlardır. Menteşe Yöresi, Biga ve Yıldız dağları gibi alanlarda iklim koşulları uygun olduğu halde engebeli yapı yerleşmelerin seyrek olmasına neden olmuştur. Ayrıca Kuzey Anadolu Dağları, Toros Dağları ile Doğu Anadolu’nun dağlık alanları da yükselti ve engebeye bağlı olarak yerleşmelerin seyrek olduğu alanlardır. Bu
dağlık kütlelerde bakı etkisiyle yerleşmeler güney yamaçlarda daha fazladır.
Adana, Samsun, Manisa, Aydın, Bursa gibi verimli tarım alanlarının olduğu yerlerde yerleşmeler yoğunlaşmıştır. Küçük ve orta büyüklükteki şehir yerleşmelerinin çoğu tarıma bağlı olarak gelişmiştir. Ancak verimsiz yada çorak toprakların görüldüğü Tuz Gölü çevresi ile toprak örtüsünün ince olduğu Teke ve Taşeli platolarında yerleşmeler seyrekleşmiştir. Kapadokya gibi verimli volkanik toprakların bulunduğu alanlarda da yerleşmeler yoğunlaşır.
Yeraltı kaynakları bakımdan zengin olan Batman, Zonguldak, Yatağan, Bandırma ve Keban alanlarda önemli kentler kurulmuş ve gelişmişlerdir.
çok güzel olmuş ellerinize sağlık