Hikâye Türleri
Hikâyeciliğin tarihsel süreci incelendiğinde karşımıza iki tür hikâye çıkmaktadır. Bu türler “olay öyküsü” ve “durum öyküsü” olarak adlandırılır.
1. Olay Hikâyesi (Klasik Hikâye)
Bu tarz öykülere “klasik vak’a öyküsü” de denir.
- Bu tür öykülerde olaylar zinciri; kişi, zaman, yer öğesine bağlıdır.
- Olaylar serim, düğüm, çözüm sırasına uygun olarak anlatılır.
- Olay, zamana göre mantıklı bir sıralama ile verilir; düğüm bölümünde oluşan merak, çözüm bölümünde giderilir.
- Bu teknik, Fransız sanatçı Guy de Maupassant (Guy dö Mopasan) tarafından geliştirildiği için bu tür öykülere “Maupassant tarzı öykü” de denir.
- Türk edebiyatında bu tarz öykücülüğün en büyük temsilcisi, Ömer Seyfettin’dir. Ayrıca Refik Halit Karay, Reşat Nuri Güntekin, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Orhan Kemal, Samim Kocagöz, Necati Cumalı, Talip Apaydın da olay öykücülüğünün temsilcileri arasındadır.
2. Durum Hikâyesi (Modern Hikâye)
Bu tarz hikâyelere “modern öykü” de denir.
- Her hikâye olaya dayanmaz.
- Bu tür öykülerde merak öğesi ikinci plandadır.
- Yazar, bu öykülerde okuyucuyu sarsan, çarpan, heyecana getiren bir anlatım sergilemez. Onun yerine günlük hayattan bir kesit sunar veya bir insanlık durumunu anlatır.
- Bu öykülerde kişisel ve sosyal düşünceler, duygu ve hayaller ön plana çıkar.
- Durum öyküsü ünlü Rus edebiyatçı Anton Çehov tarafından geliştirildiği için bu tür öykülere “Çehov tarzı öykü” de denir. Bu tarz öykünün Türk edebiyatındaki önemli temsilcileri: Sait Faik Abasıyanık ve Memduh Şevket Esendal’dır.
Örnek Sorular:
Modern hikâye, diğer öykü çeşitlerinden farklı olarak insanların her gün gördükleri fakat düşünemedikleri bazı durumların gerisindeki gerçekleri, hayaller ve birtakım olağanüstülükler gösteren hikâyelerdir.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi modern hikâyenin Türk edebiyatındaki temsilcilerindendir?
A) Sait Faik Abasıyanık
B) Refik Halit Karay
C) Ömer Seyfettin
D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Recaizade Mahmut Ekrem
Aşağıdakilerden hangisinde çehov tarzı hikâyenin en önemli temsilcileri bir arada verilmiştir?
A) Ömer Seyfettin – Sait Faik Abasıyanık
B) Ahmet Mithat Efendi – Ömer Seyfettin
C) Memduh Şevket Esendal – Sait Faik Abasıyanık
D) Ahmet Mithat Efendi – Memduh Şevket Esendal
E) Ömer Seyfettin – Ahmet Mithat Efendi
Bu tarz öykülere ……. denir. Bu tür öykülerde merak ögesi ikinci plandadır. Yazar; okuyucuyu sarsan, heyecana getiren bir anlatım sergilemez. Onun yerine günlük yaşamdan bir kesit sunar veya bir insanlık durumunu belli bir durum içinde aktarır. Bu tarz öykünün dünya edebiyatındaki en önemli temsilcisi Rus sanatçı ……… olduğu bilinir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) durum öyküsü – Maupassant
C) olay öyküsü – Maupassant
B) olay öyküsü – Çehov
D) modern öykü — Çehov
E) durum öyküsü – Turgenyev
