Yenilenebilir Enerji Kaynakları video 12. sınıf Soru Çilingiri
Temiz Enerji Kaynakları video 12. sınıf Hocalara Geldik
Temiz Enerji Kaynakları Konu Anlatımı Çözümlü Sorular Video İsabet Akademi 10. sınıf kimya
Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Teknolojik gelişmeler, nüfus artışı, motorlu araç sayısındaki artışlar gibi nedenlerden dolayı enerjiye duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Bununla birlikte fosil yakıtların bilimsel çalışmalarla ortaya konulan zararları insanoğlunu farklı enerji kaynakları arayışına yöneltmiştir. Bu arayışın amacı yenilenebilir, maliyeti düşük ve çevre dostu enerji kaynakları bulmaktır. Çalışmalar ve araştırmalar sonucunda ekolojik sisteme zarar vermeyen veya fosil yakıtlara oranla çok daha az zarar veren, çevre dostu enerji kaynakları keşfedilmiştir. Bu enerji kaynaklarına alternatif enerji kaynakları denir. Alternatif enerji kaynakları doğada var olan ve yenilenebilir enerji kaynaklarıdır. Başlıca alternatif enerji kaynakları şunlardır:
Güneş (Solar) Enerjisi: Güneş enerjisi insanoğlunun kullandığı en eski enerji kaynaklarından biridir. Meyve ve sebzelerin kurutulmasında, sıcak su temin edilmesinde binlerce yıldır güneş enerjisinden faydalanılmaktadır. Teknolojik gelişmelerle birlikte günümüzde güneş enerjisinin kullanım alanı artmıştır. Çatılara yerleştirilen güneş panelleri yardımıyla (Görsel 4.3), güneş enerjisi elektrik enerjisine dönüştürülmekte ve ihtiyaç anında kullanılmaktadır. Yolculuk yaparken elektrik bağlantısı olmadığı hâlde yanıp sönen trafik ikaz ışıklarını görmüşsünüzdür. Bu ikaz ışıkları da güneş enerjisi yardımıyla çalışmaktadır. Lambanın üzerine konulan güneş enerjisi panelleri güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmekte, böylelikle ikaz ışıklarının yanması için gereken enerji elde edilmektedir. Güneş enerjisi santralleriyle elektrik üretimi, santrallerin kolay kurulumunun yanı sıra uzun ömürlü, çevreci ve düşük işletme maliyetine sahip olması nedeniyle son dönemde en çok tercih edilen yöntemlerden birisi olmuştur. Zararlı hiçbir atığı olmayan güneş enerjisi, geliştirilecek yeni teknolojiler sayesinde enerji ihtiyacını ortadan kaldırabilecek bir potansiyele sahiptir.
Rüzgâr Enerjisi: Alternatif enerji kaynaklarından biri de rüzgâr enerjisidir. Eskiden beri rüzgâr enerjisinden yel değirmenlerinde, yelkenli gemilerde ve daha birçok alanda faydalanılmaktaydı. Günümüzde ise rüzgâr enerjisiyle çalışan modern rüzgâr türbinleri kullanılmaktadır (Görsel 4.4). Rüzgâr enerjisinin yenilenebilir ve temiz olması, insan sağlığı ve çevre açısından risk taşımaması, tükenme ve zamanla maliyetinin artma riskinin olmaması, rüzgâr santrallerinin bakım ve işletme maliyetlerinin düşük olması, dışa bağımlılık yaratmaması gibi kullanım avantajları vardır. Kurulumun ve türbinlerin arızalanması durumunda arızanın giderilmesinin yüksek maliyetli olması ve türbinlerin sesli çalışması bu enerji türünün olumsuz yönlerindendir.
Jeotermal Enerji: Yerkürenin en sıcak katmanı olan ağır küreye inebilen yer altı suları, bu bölgenin sıcaklığına bağlı olarak yüksek basınçla birlikte mineral ve kayaları çözerek yüksek miktarda sıcak buhar ve su kaynağı şeklinde yeryüzüne çıkar (Görsel 4.5). Alternatif enerji kaynaklarından olan jeotermal enerji bu sıcak buhar ve sudan elde edilen enerji türüdür. Jeotermal enerji; konut ve seraların ısıtılmasında, elektrik üretiminde, kaplıcalarda, hamamlarda kullanılmaktadır. Ülkemiz, jeotermal kaynaklar bakımından oldukça zengindir. Örneğin Afyon, Kütahya, Ankara illerimizde jeotermal enerji geniş kullanım alanlarına sahiptir.
Biyokütle Enerjisi: Tarım atıkları, orman sektörü organik atıkları, hayvansal atıklar (mezbaha atıkları, dışkı vb.) veya şehir atık sularının oksijensiz ortamda çürütülerek çeşitli su bitkileri gibi canlı (biyolojik) kaynaklar yolu ile elde edilen enerji türüne biyokütle enerjisi denilmektedir. Kısaca organik maddelerden çeşitli yollarla elde edilen enerji, biyokütle enerjisidir. Ana bileşenleri karbonhidrat bileşikleri olan bitkisel ve hayvansal kökenli tüm maddeler “biyokütle enerji kaynağı”, bu kaynaklardan üretilen enerji ise “biyokütle enerjisi” olarak tanımlanmaktadır.
Hidrojen Enerjisi: Bilinen en hafif element olan hidrojenin keşfi ve yanıcı olduğuna dair ilk bilgiler 18. yüzyıla dayanmaktadır. Hidrojen, enerji kapasitesi çok yüksek bir elementtir. Yandığında sadece su buharı oluşturur. Geniş bir kullanım alanına sahip hidrojen enerjisinden günümüz teknolojisiyle yeteri kadar yararlanılamamaktadır. Ancak teknolojik gelişmelere bakıldığında hidrojenin geleceğin enerjisi olacağını söylemek mümkündür (Görsel 4.6). Hidrojen enerjisini kullanmanın önündeki en büyük engel hidrojen elementinin doğada bileşikleri hâlinde bulunmasıdır. Bu durum yakıt olarak yeterince hidrojen elde etmeyi ve hidrojenin depolanmasını zorlaştırır ve saf hidrojen elde etmek için büyük bir maliyet ortaya çıkarır.
