İslamiyet Yayılıyor 9. Sınıf Tarih

İslamiyet Yayılıyor 9. Sınıf Tarih

Kategoriler: 9. Sınıf Tarih, İslam Medeniyetinin Doğuşu, Tarih

Hz. Muhammed Dönemi (SAV)

Hicret (622)

Mekkelilerin artan baskıları karşısında Müslümanların can güvenli sağlamak ve İslamiyet’i yaymak amacıyla Medine’ye göç etmesidir.

Önemi:

  • İslam Devleti kurulmuştur.
  • Medine Sözleşmesi imzalanmıştır.
  • Müslümanlar siyasi bir güç haline gelmiştir.
  • Muhacir (Mekkeli) Ensar (Medineli) kardeşliği ilan edilmiştir.
  • Mescid-i Nebevi inşa edilmiştir.
  • 622 yılı Hz. Ömer Dönemi’nde hazırlanacak olan takvimin başlangıç yılı olarak kabul edilmiştir.

Medine Sözleşmesi

İslam tarihinin ilk anayasası olarak kabul edilen Medine Sözleşmesi’nde Hz. Muhammed; devlet başkanı, başkomutan ve yargıç olarak kabul edilmiştir. Medine şehrine yapılacak saldırıda şehrin birlikte korunacağı kararı verilen sözleşmede toplumdaki bireylerin birbirleriyle ve yabancılarla olan ilişkileri, din ve vicdan hürriyeti, hak ve sorumlulukları belirli esaslara bağlanmıştır.

Bedir Savaşı (624)

Hicret eden Müslümanlara ait malları Şam’da satıp Mekke’ye dönen kervanın önünün Müslümanlarca kesilmek istenmesi üzerine yapılan
savaşı Müslümanlar kazanmıştır.

Önemi:

  • İslam Devleti’nin ilk savaşı ve zaferidir.
  • Savaşta elde edilen ganimetlerin 4/5’nin askerlere, 1/5’inin ise hazineye aktarılmasıyla İslam savaş hukukunun temelleri atılmıştır.
  • Şam ticaret yolu Müslümanların kontrolüne geçmiştir.

Uhud Savaşı (625)

Mekkelilerin Bedir Savaşı’nın intikamını almak ve Şam ticaret yolunu tekrar ele geçirmek istemesi amacıyla yapılan savaştır. Savaş sırasında Ayneyn Tepesi’ndeki okçuların yerlerini terk etmesi nedeniyle Müslümanlar bozguna uğramıştır. Şam ticaret yolunun Müslümanların kontrolünden çıkmasına neden olan bu savaşta Mekkeli müşrikler de tam bir galibiyet kazanamayarak geri dönmüşlerdir.

Hendek Savaşı (627)

Medine etrafına derin bir hendek kazılarak şehrin savunulduğu bu savaş Müslümanların son savunma; Mekkelilerin ise son taarruz savaşıdır. Hendek Savaşı sırasında ilk İslam hastanesi kurulmuştur.

Hudeybiye Antlaşması (628)

Mekkeli müşrikler ile Müslümanlar arasında imzalanan antlaşmada şu maddelere yer verilmiştir: Müslümanlar o yıl Mekke’ye giremeyecek ve umre yapamayacaktır. Mekkeli bir kimse Hz. Muhammed’in yanına kaçarsa velisinin isteği üzerine geri verilecek, fakat bir Müslüman kaçarak Mekke’ye sığınırsa iade edilmeyecektir. Antlaşma on yıl geçerli olacaktır. Her iki tarafta himayeleri altındaki kabilelere askeri yardımda bulunmayacaktır.

Önemi:

  • Mekkeliler, Müslümanları resmen tanımıştır.
  • Hayber Seferiiçin uygun bir ortam oluşmuştur.

Hayber’in Fethi (629)

Yahudilerin Şam ticaret yolunu tehdit edip Müslümanlara ait ticaret kervanlarına zarar vermesi ve Mekkeli müşrikleri Müslümanlara karşı
kışkırtması üzerine düzenlenen seferle Hayber Kalesi fethedilmiştir.

Önemi:

  • Şam ticaret yolunun güvenliği sağlanmış ve Müslümanlar ilk fetihlerini gerçekleştirmiştir.
  • İlk defa cizye vergisi alınmıştır.

Mu’te Seferi (629)

Suriye’de bulunan Hristiyan Gassani Devleti’nin yöneticilerini İslam’a davet etmek için gönderilen elçinin şehit edilmesi üzerine düzenlenen
seferde İslam ordusu Mu’te denilen yerde Bizans ordusu ile savaşmıştır.

Önemi:

  • Müslümanlar ile Bizanslılar arasındaki ilk savaştır.
  • HZ. Muhammed’in sağlığındayken katılmadığı ilk ve tek savaştır.
  • Sami kökenli olmayanlarla yapılan ilk mücadeledir.

Mekke’nin Fethi (630)

Mekkelilerin Hudeybiye Antlaşması’na uymamaları üzerine Hz. Muhammed, on bin kişilik bir orduyla harekete geçmiştir. Mekkeliler şehri
savaş yapmadan Müslümanlara teslim etmiştir.

Önemi: Kâbe putlardan temizlenerek Arabistan’da putperestlik sona ermiştir.

Huneyn Savaşı (630)

Taifliler kendileri gibi putperest Arap kabilelerini yanlarına çekerek Mekke’yi Müslümanlardan geri almak üzere harekete geçmeleri üzerine yapılan savaşı Müslümanlar kazanmıştır.

Önemi: Arap Yarımadası’ndaki son putperest tehdit de ortadan kalkmıştır.

Taif Seferi (630)

Huneyn Savaşı’ndan kaçan müşriklerin Taif’e sığınması üzerine şehir İslam ordularınca kuşatılmış fakat alınamamıştır. Bir yıl sonra Taifliler
elçi göndererek İslamiyet’i kabul etmişlerdir. Kuşatma sırasında mancınık ve debbâbe silahları da kullanılmıştır.

Tebük Seferi (631)

Hz. Muhammed, Bizans İmparatoru Heraklius’un büyük bir ordu ile Arabistan üzerine sefere çıktığı haberi üzerine ordusuyla birlikte Tebük’e geldiyse de haberin asılsız olduğu anlaşılmıştır.

Önemi:

  • Arabistan dışına yapılan ilk seferdir.
  • Hz. Muhammed’in son seferidir.
  • Arabistan’da siyasi birlik sağlanmıştır.

Veda Hutbesi (632)

Hz. Muhammed’in kan davası, emanete hıyanet etmenin, faizin ve Zinanın haram olduğu, günahlardan kaçınılması, kadınların haklarının
gözetilmesi, haksız yere malların yenilmemesi ve kimseye zulmedilmemesi gibi konularda Müslümanlara verdiği son mesajdır.

Veda Haccından bir süre sonra hastalanan Hz. Muhammed, 8 Haziran 632 yılında vefat etmiştir.



] }

  • 610 yılında peygamberlik gelen Hz. Muhammed'e ilk inananlar eşi Hz. Hatice, amcasının oğlu Hz. Ali, azatlı kölesi Hz. Zeyd ve Hz. Ebubekir'dir.
  • 621 ve 622 yıllarında yapılan I. ve II. Akabe Biadları ile Medineli Müslümanlar, Hz. Muhammed'e bağlı kalacaklarına söz verdiler.
  • Akabe Biadlarının ardından Müslümanlar ve Hz. Muhammed, Medine'ye hicret etmiştir. Böylece İslam Devleti'nin temelleri atılmıştır.
  • Medine'de yaşayan Müslümanlar, Putperestler, Museviler ve Hristiyanlar arasında yapılan Medine Sözleşmesi ile toplumsal barışı sağlamaya yönelik önemli bir adım atılmıştır.
  • Bedir Savaşı: Müslümanların ilk savaşı ve ilk askeri başarısıdır. Bu savaşta ganimetlerin nasıl paylaştırılacağının belirlenmesiyle İslam savaş hukukunun temelleri atılmıştır. Bedir Savaşı'nın intikamını almak isteyen Mekkelilerle yapılan Uhud Savaşı'nda (625) Müslümanlar ağır kayıplar vermiş ancak Hz. Muhammed'in otoritesi artmıştır.
  • Hendek Savaşı'nda (627) Mekkeliler istedikleri başarıyı gösterememiş, İslamiyet'in Medine dışında yayılışı hızlanmıştır.
  • Mekkelilerle Müslümanlar arasında imzalanan Hudeybiye Barışı (628) ile taraflar on yıl süreyle birbirleriyle savaşmayacaklarını belirtmiştir. Bu durum İslamiyetin başka bölgelere yayılmasına ortam hazırlamıştır.
  • Yahudilerin zararlı faaliyetlerine son vermek için Hayber Kalesi fethedildi (629). Böylece hem Şam ticaret yolunun güvenliği sağlandı, hem de ilk kez haraç ve cizye vergileri alınmaya başlandı.
  • Mekkelilerin Hudeybiye Barışı'nı bozmaları nedeniyle Mekke fethedildi (630).
  • Huneyn Savaşı (630) ile Müslüman olmayan Taifliler mağlup edildiler.
  • Tebük Seferi (631) Hz. Muhammed'in son seferidir.

Dört Halife Dönemi

  • Hz. Peygamberin vefatından sonra Hz. Ebu Bekir'in seçilmesiyle başlayıp Hz. Ali'nin şehit edilmesiyle biten döneme Dört Halife Dönemi denilmektedir.
  • Halifeler seçimle göreve geldikleri için bu döneme Cumhuriyet Dönemi de denilmektedir.

Hz. Ebu Bekir Dönemi (632 - 634)

  • Seçimle göreve gelen ilk halifedir.
  • Yemen'de ortaya çıkan yalancı peygamberleri ortadan kaldırdı.
  • Zekat vermek istemeyen kabilelerin isyanlarını bastırdı.
  • Zeyd bin Sabit başkanlığında kurulan bir heyet tarafından Kur'an-ı Kerim kitap haline getirildi. Böylece İslamiyet'in özünün korunması hususunda önemli bir adım atıldı.
  • Yermük Savaşı'nda (634) Doğu Roma kuvvetleri mağlup edildi ve Suriye'nin fethine başlandı.

Hz. Ömer Dönemi (634 - 644)

  • Ecnadeyn Savaşı'nda (636) Doğu Roma orduları yenilmiş ve
    Suriye'nin fethi tamamlanmıştır.
  • Sasanilerle yapılan Köprü Savaşı'nı (634) İslam orduları kaybetmiştir.
  • Kadisiye (636), Celula (637) ve Nihavent (642) savaşları ile Sasani İmparatorluğu'na son verilmiş, Irak, İran ve Azerbaycan fethedilmiştir.
  • Kudüs, Filistin ve Mısır fethedilmiştir.
  • Yapılan teşkilatlanma faaliyetleri şunlardır:
    - Ülke, yönetim birimlerine ayrıldı ve illerin başına valiler tayin edildi.
    - Mahkemeler oluşturuldu, illere kadılar atandı.
    - Düzenli ordular ve ordugah şehirler kuruldu. 4
    - Devlet hazinesi Beytül Mal adıyla sistemleştirildi.
    - İkta sistemi uygulanmaya başlandı.
    - Askeri posta teşkilatı kuruldu.
    - Hicri Takvim hazırlandı.

Hz. Osman Dönemi (644 - 656)

  • İlk İslam donanması kuruldu ve Kıbrıs fethedildi.
  • Zatü's Savari deniz savaşında Doğu Roma donanması mağlup edildi. Bu savaş Müslümanların ilk deniz zaferidir.
  • İlk kez Türklerle mücadele başladı, Horasan, Harezm ve Gürcistan fethedildi.
  • Hazarlarla yapılan Belencer Savaşı ile (652) Müslümanların Kafkasya'daki İlerleyişi durdu.
  • Tunus fethedildi.
  • Kur'an-ı Kerim çoğaltılarak önemli şehirlere gönderildi. Böylece Kur'an'ın özgün hali korunup değişik biçimlerinin ortaya çıkması önlendi.
  • Emevi ailesinden olanların devletin üst kademelerine getirilmesi ayaklanmalara neden oldu, çıkan karışıklıklarda Hz. Osman şehit edildi.

Hz. Ali Dönemi (656 - 661)

  • Hz. Aişe, Hz. Osman'ın katillerinin bulunamaması nedeniyle ayaklandı. Cemel Vakası (656) denilen bu olayda Hz. Aişe taraftarları mağlup oldu. Bu olaydan sonra başkent Medine'den Kûfe'ye taşındı.
  • Şam Valisi Muaviye, halifeliğini ilan edince taraflar arasında Sıffin Savaşı (657) yaşandı. İki taraf da üstünlük sağlayamayınca sorunun hakemlerle çözülmesi kararlaştırıldı.
  • Hakem olayında sorun çözülemediği gibi Müslümanlar üç gruba ayrıldılar:
    1. Hz. Ali taraftarları
    2. Muaviye taraftarları
    3. Hariciler: Hz. Ali ve Muaviye'ye karşı olanlar.
  • Haricilerin Hz. Ali'yi şehit etmesiyle Dört Halife Devri sona ermiştir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar