Söz Sanatları Test Çöz 9. Sınıf Edebiyat (Edebi Sanatlar)

9. Sınıf Edebiyat Testleri 9. Sınıf Testleri Testler

26.10.2025

📱Tüm Derslerin Testleri, Yapay Zeka Soru Çözücü ve Düellolar Seni Bekliyor! Hemen İndir.

9. sınıf edebiyat dersi kapsamında ele alınan söz sanatları, edebi metinlerde anlam ve anlatımı güçlendiren, okuyucuya farklı bakış açıları kazandıran sanatlardır. Söz sanatları, sözcüklerin ya da cümlelerin daha etkileyici bir anlam kazanmasını sağlar. Özellikle şiir ve edebi metinlerde çokça kullanılan bu sanatlar, anlatımı zenginleştirirken derin anlamlar oluşturur. Edebiyat metinlerinde sıkça karşılaştığımız teşbih (benzetme), istiare (eğretileme), mecaz, mübalağa (abartma), tezat (karşıtlık) gibi söz sanatları, öğrencilerin edebi metinleri daha iyi anlamasına ve çözümlemesine yardımcı olur. Bu testte, söz sanatlarını kullanma ve ayırt etme yeteneğinizi geliştirecek sorularla karşılaşacaksınız.

9. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı

9. Sınıf Söz Sanatları (Edebi Sanatlar) Testleri

Söz sanatları (edebi sanatlar), bir duygu, düşünce veya olayı daha etkili, çarpıcı ve sanatsal bir biçimde ifade etmek için kullanılan dilsel araçlardır. Şiir ve düzyazıda metinlere derinlik, güzellik ve anlam zenginliği katarlar. 9. sınıf edebiyat müfredatında temel söz sanatlarını anlamak, metin çözümleme becerilerinizi geliştirmek için kritik öneme sahiptir.

Başlıca Söz Sanatları ve Kısa Açıklamaları

Teşbih (Benzetme): İki farklı şey arasında ortak bir özellikten yola çıkarak yapılan karşılaştırmadır. Zayıf olan, güçlü olana benzetilir.
Örnek: “Aslan gibi güçlü asker.” (Asker, güç bakımından aslana benzetilmiştir.)
İstiare (Eğretileme): Bir sözcüğün kendi anlamı dışında, benzetme amacı güdülerek kullanılmasıdır. Teşbihin temel ögelerinden (benzeyen veya benzetilen) sadece biriyle yapılır.
Açık İstiare: Sadece benzetilenin bulunduğu istiaredir. Örnek: “Gökyüzünden inciler yağıyordu.” (İnci, yağmur damlası yerine kullanılmıştır.)
Kapalı İstiare: Sadece benzeyenin bulunduğu istiaredir. Örnek: “Kuşlar kanatlarını çırpıyordu.” (Kuşların kanatları, bir şeye benzetilmeden, sadece kuşlar belirtilerek anlatılır.)
Mecaz-ı Mürsel (Ad Aktarması): Bir sözcüğün, benzetme amacı güdülmeden, ilgili olduğu başka bir sözcük yerine kullanılmasıdır. İç-dış, parça-bütün, yazar-eser gibi ilişkilerle kurulur.
Örnek: “Sobayı yaktık.” (Soba değil, sobanın içindeki odun/kömür yakılmıştır.)
Teşhis (Kişileştirme): İnsan dışındaki canlı veya cansız varlıklara insana ait özelliklerin verilmesidir.
Örnek: “Rüzgar fısıldıyordu.” (Fısıldamak insana ait bir özelliktir.)
İntak (Konuşturma): Teşhis sanatının bir ileri aşamasıdır. İnsan dışındaki varlıkların konuşturulmasıdır.
Örnek: “Deniz, ‘Gel, beni dinle!’ diye seslendi.”
Mübalağa (Abartma): Bir olayın, durumun veya özelliğin olduğundan çok daha büyük veya küçük gösterilmesidir.
Örnek: “Bir ah çeksem dağı taşı eritir.”
Tevriye (İki Anlamlılık): Bir sözcüğün hem uzak hem de yakın anlamını düşündürecek şekilde kullanılması, ancak uzak anlamının kastedilmesidir.
Örnek: “Bu kadar letafet çünkü sende var, beyaz gerdanında bir de ben gerek.” (Buradaki “ben” hem şahıs zamiri hem de ciltteki leke anlamındadır.)
Kinaye (İğneleme): Bir sözün, karşıtını kastederek söylenmesidir. Genellikle alay veya eleştiri amacı taşır.
Örnek: “Ne kadar da zekisin, bu soruyu bilemedin!” (Aslında zeki olmadığını vurgulamak için söylenmiştir.)
Tecahül-i Arif (Bilmezden Gelme): Bilinen bir gerçeği, bir nükte veya etki yaratmak amacıyla bilmiyormuş gibi davranmaktır.
Örnek: “Şu Karadeniz’in suyu niçin kara akar?” (Suyun renginin neden kara olduğu bilinmektedir.)
Hüsn-i Talil (Güzel Neden Bulma): Bir olayın gerçek nedenini bırakıp, onu daha güzel ve şairane bir nedene bağlamaktır.
Örnek: “Sen geldin diye güller açtı.” (Güllerin açması baharın gelmesiyle ilgiliyken, gelişine bağlanmıştır.)

Söz sanatlarını kavramak, edebi metinleri daha derinlemesine anlamanıza ve analiz etmenize yardımcı olacaktır. Bol bol örnek inceleyerek ve test çözerek bu konudaki bilginizi pekiştirebilirsiniz.