DENİZ KUVVETLERİ
— Başında Kaptanıderya bulunur.
— Askerlerine levent denir.
— XVI. yüzyılın önemli denizcileri; Salih, Piri, Seydi Ali, Murat Reislerle Barbaros Hayrettin Paşa’dır.
—Kullanılan gemiler; çektiri, karamürsel, kalite, kadırga ve mavnadır.
KARA KUVVETLERİ
KAPIKULU ASKERLERİ
— Pençik ve devşirme sistemiyle oluşturulur.
— Öncelikli olarak padişahın ve başkentin güvenliğinden sorumludur.
— Başkentte bulunur.
— Askerlerine hazineden maaş (ulufe) verilir ve her padişah tahta çıktığında cüluş bahşişi dağıtılır.
— Askerlerinin, askerlik dışı işlerle uğraşmaları ve evlenmeleri yasaktır.
Kapıkulu Piyadeleri
— Acemi Oğlanlar Ocağı (Diğer ocaklara asker yetiştirmek üzere ilk eğitimin verildiği ocaktır.) — (Kuruluş Dönemi)
— Yeniçeri Ocağı (Savaşta merkezde bulunur ve padişahı korur) — (Kuruluş Dönemi)
— Cebeci Ocağı (Silahların yapım, bakım ve onarımından sorumludur.) — (Kuruluş Dönemi)
— Topçu Ocağı (Top dökümünden ve topların kullanımından sorumludur.) — (Kuruluş Dönemi)
— Top Arabacıları Ocağı (Topların nakli için gerekli arabaları yapar.) — (Yükseliş Dönemi)
— Humbaracılar Ocağı (Havan topu ve el bombası yapımından ve kullanılmasından sorumludur.) — (Yükseliş Dönemi)
— Lağımcılar Ocağı (Kale kuşatmalarında tünel kazan, köprü inşa eden teknik bir sınıftır.) — (Yükseliş Dönemi)
Kapıkulu Süvarileri (Altı Bölük Halkı)
— Sipahiler ve Silahtarlar — (Kuruluş Dönemi)
(Savaş sırasında padişahın çadırını korurlar.)
— Sağ ve Sol Ulufeciler — (Yükseliş Dönemi)
(Savaş sırasında saltanat sancaklarını korurlar.)
— Sağ ve Sol Garipler — (Yükseliş Dönemi)
(Savaş sırasında savaş malzemelerini ve hazineyi korurlar.)
EYALET ASKERLERİ
— Tımar sistemiyle oluşturulur.
— Ordunun en kalabalık bölümüdür.
— Taşrada bulunur, savaştan savaşa toplanır.
— Atlı askerlerden (cebelü) oluşur.
— Askerleri, toprak gelirleriyle geçinir.
— Tımarlı Sipahiler — (Kuruluş Dönemi)
(Ordunun en kalabalık bölümünü oluşturan atlı askerlerdir.)
— Yayalar ve Müsellemler — (Kuruluş Dönemi)
(Ordunun geri hizmetinde bulunurlar. Yolları açar ve köprüleri tamir ederler.)
— Azaplar — (Kuruluş Dönemi)
(Bekar erkeklerden oluşurlar. Savaşlarda yeniçerilerin önünü açarlar.)
— Akıncılar — (Kuruluş Dönemi)
(Sınır ve uçlarda bulunan atlı birliklerdir. Keşif savaşları yaparlar.)
— Gönüllüler — (Kuruluş Dönemi)
(Sınır şehir ve kasabalarını korurlar.)
— Beşliler — (Yükseliş Dönemi)
(Sınır boylarında bulunurlar ve kaleleri korurlar. Her beş aileden bir kişi alındığı için bu ismi alırlar.)
— Deliler — (Yükseliş Dönemi)
(Sınırları koruyan hafif süvari birlikleridir. Cesaretlerinden dolayı bu adı alırlar.)
— Sakalar — (Yükseliş Dönemi)
(Ordunun su ihtiyacını karşılarlar)
— Turnalar — (Yükseliş Dönemi)
(Ordunun haberleşme işlerinden sorumludurlar
— Derbentçiler — (Yükseliş Dönemi)
(Ordunun geçiş güzergahındaki köprü ve geçitleri korumakla görevlidirler.)
YARDIMCI KUVVETLER
— Savaş sırasında Osmanlı Devleti’ne bağlı beylik ve devletlerden gelen askerlerden oluşur.
— Bağlı devlet ve beyliklerin gönderdiği askerler — (Yükseliş Dönemi)
(Eflak, Boğdan ve Kırım beyliklerinin gönderdiği askerlerdir.)
— Yardımcı kuvvetler — (Yükseliş Dönemi)
(Ordunun seferler sırasında ihtiyaç duyduğu hizmet alanlarında çalışıyorlardı. Ordunun silâh ve cephanesinin taşınması; yol, köprü, menzil
ve benzeri yapım işleri bunların vazifeleriydi. Bu tür işleri yapan unsurların arasında başlıcaları; voynuklar, martoloslar ve cerehorlardır.)
