Kimyasal Tepkime Denklemlerinin Denkleştirilmesi Test Çöz 10. Sınıf Kimya

10. Sınıf Kimya Testleri 10. Sınıf Testleri Testler

14.09.2025

Kimyasal tepkimeler, bir maddenin atomlarının yeniden düzenlenerek yeni maddeler oluşturması sürecidir. Bu süreç, kimyanın en temel yasalarından biri olan **Kütlenin Korunumu Kanunu**’na uymak zorundadır. Bu kanuna göre, bir tepkimede reaktiflerin toplam kütlesi, ürünlerin toplam kütlesine eşittir. Bu, aynı zamanda, tepkimeye giren ve çıkan atomların sayısının ve türünün de eşit olması gerektiği anlamına gelir. Bir kimyasal tepkime denklemini denkleştirmek, bu yasağı sağlamak için reaktiflerin ve ürünlerin önüne uygun tam sayıları (**katsayılar**) yazma işlemidir. Denkleştirme yapılırken asla bir formülün içindeki alt indisler (atom sayıları) değiştirilemez. Denkleştirme işleminde genellikle her bir elementin atom sayısı sırayla kontrol edilir ve katsayılar belirlenir. Bu işlem, tepkimenin atomik düzeyde nasıl gerçekleştiğini doğru bir şekilde temsil etmek için hayati önem taşır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

Soru 1:

Aşağıdaki tepkime denklemi denkleştirildiğinde, $H_2O$’nun katsayısı kaç olur?
$Fe_2O_3 + H_2 \rightarrow Fe + H_2O$

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. Önce Fe atomlarını eşitleyelim: Sol tarafta 2 Fe var, sağ tarafta 1. Sağdaki Fe’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($Fe_2O_3 + H_2 \rightarrow 2Fe + H_2O$)
2. Oksijen atomlarını eşitleyelim: Sol tarafta 3 O var, sağ tarafta 1. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 3 olmalıdır. ($Fe_2O_3 + H_2 \rightarrow 2Fe + 3H_2O$)
3. Son olarak hidrojen atomlarını eşitleyelim: Sağ tarafta $3 \times 2 = 6$ H var. Soldaki $H_2$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($Fe_2O_3 + 3H_2 \rightarrow 2Fe + 3H_2O$)
Denklem denkleşmiştir. $H_2O$’nun katsayısı 3’tür.
Doğru cevap C şıkkıdır.

Soru 2:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $C_3H_8$ ve $O_2$’nin katsayıları toplamı kaç olur?
$C_3H_8 + O_2 \rightarrow CO_2 + H_2O$

A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. Karbon (C) atomlarını eşitleyelim: Sol tarafta 3 C var, sağ tarafta 1. Sağdaki $CO_2$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($C_3H_8 + O_2 \rightarrow 3CO_2 + H_2O$)
2. Hidrojen (H) atomlarını eşitleyelim: Sol tarafta 8 H var, sağ tarafta 2. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 4 olmalıdır. ($C_3H_8 + O_2 \rightarrow 3CO_2 + 4H_2O$)
3. Oksijen (O) atomlarını eşitleyelim: Sağ tarafta $(3 \times 2) + (4 \times 1) = 10$ O var. Soldaki $O_2$’nin katsayısı 5 olmalıdır. ($C_3H_8 + 5O_2 \rightarrow 3CO_2 + 4H_2O$)
Tepkime denkleşmiştir. $C_3H_8$’in katsayısı 1, $O_2$’nin katsayısı 5’tir. Toplamları $1+5=6$ olur.
Doğru cevap D şıkkıdır.

Soru 3:

Denkleşmiş bir tepkimede katsayılar toplamı en küçük tam sayıya denkleştirildiğinde, tepkime denklemi nasıl olur?
$Na_3PO_4(aq) + MgCl_2(aq) \rightarrow Mg_3(PO_4)_2(k) + NaCl(aq)$

A) $2Na_3PO_4 + 3MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + 6NaCl$
B) $Na_3PO_4 + 2MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + NaCl$
C) $3Na_3PO_4 + 2MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + 6NaCl$
D) $Na_3PO_4 + MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + NaCl$
E) $3Na_3PO_4 + MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + 6NaCl$

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. $Mg$ atomlarını eşitleyelim: Sağ tarafta 3 Mg var. Soldaki $MgCl_2$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($Na_3PO_4 + 3MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + NaCl$)
2. Fosfat ($PO_4$) gruplarını eşitleyelim: Sağ tarafta 2 tane var. Soldaki $Na_3PO_4$’ün katsayısı 2 olmalıdır. ($2Na_3PO_4 + 3MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + NaCl$)
3. Kontrol edelim: Sol tarafta $(2 \times 3) = 6$ Na, $(3 \times 2) = 6$ Cl var. Sağdaki $NaCl$’nin katsayısı 6 olmalıdır. ($2Na_3PO_4 + 3MgCl_2 \rightarrow Mg_3(PO_4)_2 + 6NaCl$)
Denklem denkleşmiştir. Katsayılar toplamı $2+3+1+6 = 12$dir.
Doğru cevap A şıkkıdır.

Soru 4:

Aşağıdaki tepkime denklemi denkleştirildiğinde, $H_2$’nin katsayısı kaç olur?
$Al + HCl \rightarrow AlCl_3 + H_2$

A) 1
B) 1.5
C) 2
D) 3
E) 3.5

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. $Al$ atomları zaten eşit. (Sol: 1, Sağ: 1)
2. $Cl$ atomlarını eşitleyelim: Sağda 3 Cl var. Soldaki $HCl$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($Al + 3HCl \rightarrow AlCl_3 + H_2$)
3. H atomlarını eşitleyelim: Solda 3 H var, sağda 2 H var. Her iki tarafı da 6’ya eşitlemek için sol taraftaki $HCl$’nin katsayısı 6, sağdaki $H_2$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($Al + 6HCl \rightarrow AlCl_3 + 3H_2$)
4. $Al$ ve $Cl$ tekrar kontrol edilir. Solda 1 Al, 6 Cl var. Sağda 1 Al, 3 Cl var. Denklem henüz denkleşmedi. Yeniden başlayalım:
1. $Cl$ atomlarını eşitleyelim: Sağda 3 Cl var. Soldaki $HCl$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($Al + 3HCl \rightarrow AlCl_3 + H_2$)
2. H atomlarını eşitleyelim: Solda 3 H var, sağda 2 H var. En küçük ortak katları 6’dır. Soldaki $HCl$’nin katsayısını 6 yapalım, sağdaki $H_2$’nin katsayısını 3 yapalım. ($Al + 6HCl \rightarrow AlCl_3 + 3H_2$)
3. Cl atomlarını eşitleyelim: Solda 6 Cl var. Sağdaki $AlCl_3$’ün katsayısı 2 olmalıdır. ($Al + 6HCl \rightarrow 2AlCl_3 + 3H_2$)
4. Son olarak Al atomlarını eşitleyelim: Sağda 2 Al var. Soldaki Al’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($2Al + 6HCl \rightarrow 2AlCl_3 + 3H_2$)
Denklem denkleşmiştir. $H_2$’nin katsayısı 3’tür.
Doğru cevap D şıkkıdır.

Soru 5:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, tüm katsayıların toplamı en küçük tam sayı değeri kaç olur?
$C_2H_6 + O_2 \rightarrow CO_2 + H_2O$

A) 9
B) 11
C) 12
D) 13
E) 14

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. C atomları: Sol tarafta 2 C var, sağ tarafta 1. Sağdaki $CO_2$’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($C_2H_6 + O_2 \rightarrow 2CO_2 + H_2O$)
2. H atomları: Sol tarafta 6 H var, sağ tarafta 2. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 3 olmalıdır. ($C_2H_6 + O_2 \rightarrow 2CO_2 + 3H_2O$)
3. O atomları: Sağ tarafta $(2 \times 2) + (3 \times 1) = 7$ O var. Solda 2 O var. Soldaki $O_2$’nin katsayısı $7/2$ olmalıdır. ($C_2H_6 + 7/2 O_2 \rightarrow 2CO_2 + 3H_2O$)
4. Tüm katsayıları tam sayı yapmak için denklemi 2 ile çarparız. ($2C_2H_6 + 7O_2 \rightarrow 4CO_2 + 6H_2O$)
Katsayılar toplamı: $2 + 7 + 4 + 6 = 19$.
Soru şıklarında 19 yok. Soru şıklarında bir hata var. Soruyu ve şıkları revize edelim.

**Soru 5 (Düzeltilmiş):**
Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, tüm katsayıların toplamı en küçük tam sayı değeri kaç olur?
$C_2H_6 + O_2 \rightarrow CO_2 + H_2O$

A) 11
B) 13
C) 15
D) 17
E) 19

Çözüm:
Az önce yaptığımız gibi, denklem: $2C_2H_6 + 7O_2 \rightarrow 4CO_2 + 6H_2O$.
Katsayılar: 2, 7, 4, 6. Toplamları $2+7+4+6=19$.
Doğru cevap E şıkkıdır.

Soru 6:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $P_4O_{10}$’un katsayısı kaç olur?
$P_4 + O_2 \rightarrow P_4O_{10}$

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5

Çözüm:
1. $P$ atomları zaten eşit. (Sol: 4, Sağ: 4)
2. O atomlarını eşitleyelim: Sağda 10 O var. Soldaki $O_2$’nin katsayısı 5 olmalıdır. ($P_4 + 5O_2 \rightarrow P_4O_{10}$)
Tepkime denkleşmiştir. $P_4O_{10}$’un katsayısı 1’dir.
Doğru cevap A şıkkıdır.

Soru 7:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $KOH$’nin katsayısı kaç olur?
$H_2SO_4 + KOH \rightarrow K_2SO_4 + H_2O$

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5

Çözüm:
1. $K$ atomlarını eşitleyelim: Sağda 2 K var. Soldaki $KOH$’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($H_2SO_4 + 2KOH \rightarrow K_2SO_4 + H_2O$)
2. $SO_4$ grupları eşit. (Sol: 1, Sağ: 1)
3. H atomlarını eşitleyelim: Solda 2 H ($H_2SO_4$’ten) + 2 H ($2KOH$’tan) = 4 H var. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 2 olmalıdır. ($H_2SO_4 + 2KOH \rightarrow K_2SO_4 + 2H_2O$)
4. O atomlarını kontrol edelim: Sol: 4 O ($H_2SO_4$’ten) + 2 O ($2KOH$’tan) = 6 O var. Sağ: 4 O ($K_2SO_4$’ten) + 2 O ($2H_2O$’dan) = 6 O var. Denklem denkleşmiştir.
$KOH$’nin katsayısı 2’dir.
Doğru cevap B şıkkıdır.

Soru 8:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $O_2$’nin katsayısı kaç olur?
$Al + O_2 \rightarrow Al_2O_3$

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5

Çözüm:
1. $Al$ atomlarını eşitleyelim: Sağda 2 Al var. Soldaki Al’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($2Al + O_2 \rightarrow Al_2O_3$)
2. O atomlarını eşitleyelim: Sağda 3 O var. Soldaki $O_2$’nin katsayısı 1.5 (veya 3/2) olmalıdır. ($2Al + 3/2 O_2 \rightarrow Al_2O_3$)
3. Tam sayı katsayıları için denklemi 2 ile çarpalım. ($4Al + 3O_2 \rightarrow 2Al_2O_3$)
$O_2$’nin katsayısı 3’tür.
Doğru cevap C şıkkıdır.

Soru 9:

Denkleştirilmiş tepkimede tüm katsayıların toplamı en küçük tam sayı değeri kaç olur?
$Fe_2O_3 + CO \rightarrow Fe + CO_2$

A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
E) 8

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. Fe atomları: Sol tarafta 2 Fe var. Sağdaki Fe’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($Fe_2O_3 + CO \rightarrow 2Fe + CO_2$)
2. O atomları: Solda $3 + 1 = 4$ O var. Sağda 2 O var. En küçük ortak katları 6’dır. Sol taraftaki $CO$’nun katsayısı 3, sağ taraftaki $CO_2$’nin katsayısı 3 olmalıdır. ($Fe_2O_3 + 3CO \rightarrow 2Fe + 3CO_2$)
3. Kontrol: Sol: 2 Fe, 3 C, 6 O. Sağ: 2 Fe, 3 C, 6 O. Denklem denkleşmiştir.
Katsayılar: 1, 3, 2, 3. Toplamları: $1+3+2+3 = 9$.
Şıklarda 9 yok. Soru hatalı. Yeniden kontrol edelim.
Fe: Sol 2, sağ 2. OK.
O: Sol 3($Fe_2O_3$) + 1($CO$) = 4. Sağ 2($CO_2$). Oksijenler eşit değil.
Oksijen ve karbonu birlikte ele alırsak:
$Fe_2O_3 + xCO \rightarrow yFe + zCO_2$
Fe için: $2=y$.
C için: $x=z$.
O için: $3+x = 2z$.
$x=z$ olduğu için $3+x = 2x \implies x=3$.
Katsayılar: $1Fe_2O_3 + 3CO \rightarrow 2Fe + 3CO_2$.
Katsayılar toplamı: $1+3+2+3=9$.
Sorunun şıkları hatalı. Doğru cevap 9’dur. Yeni şıklarla devam edelim.

**Soru 9 (Düzeltilmiş):**
Denkleştirilmiş tepkimede tüm katsayıların toplamı en küçük tam sayı değeri kaç olur?
$Fe_2O_3 + CO \rightarrow Fe + CO_2$

A) 5
B) 7
C) 9
D) 11
E) 13

Çözüm:
Denklem: $Fe_2O_3 + 3CO \rightarrow 2Fe + 3CO_2$.
Katsayılar toplamı: $1+3+2+3=9$.
Doğru cevap C şıkkıdır.

Soru 10:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $O_2$’nin katsayısı kaç olur?
$CH_3OH + O_2 \rightarrow CO_2 + H_2O$

A) 1
B) 1.5
C) 2
D) 3
E) 3.5

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. C atomları: Sol ve sağda 1’er tane. Eşit.
2. H atomları: Sol tarafta 4 H var. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 2 olmalıdır. ($CH_3OH + O_2 \rightarrow CO_2 + 2H_2O$)
3. O atomları: Sağda $2 + 2 = 4$ O var. Solda 1 O ($CH_3OH$’ta) var. Soldaki $O_2$’den 3 O’ya ihtiyacımız var. $O_2$’nin katsayısı 1.5 olmalıdır.
($CH_3OH + 1.5 O_2 \rightarrow CO_2 + 2H_2O$)
$O_2$’nin katsayısı 1.5’tir.
Doğru cevap B şıkkıdır.

Soru 11:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $AgNO_3$’ün katsayısı kaç olur?
$Cu + AgNO_3 \rightarrow Cu(NO_3)_2 + Ag$

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5

Çözüm:
1. $Cu$ atomları eşit. (Sol: 1, Sağ: 1)
2. $NO_3$ gruplarını eşitleyelim: Sağda 2 tane var. Soldaki $AgNO_3$’ün katsayısı 2 olmalıdır. ($Cu + 2AgNO_3 \rightarrow Cu(NO_3)_2 + Ag$)
3. $Ag$ atomlarını eşitleyelim: Solda 2 Ag var. Sağdaki Ag’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($Cu + 2AgNO_3 \rightarrow Cu(NO_3)_2 + 2Ag$)
Tepkime denkleşmiştir. $AgNO_3$’ün katsayısı 2’dir.
Doğru cevap B şıkkıdır.

Soru 12:

Denkleştirilmiş tepkimede tüm katsayıların toplamı kaç olur?
$C_4H_{10} + O_2 \rightarrow CO_2 + H_2O$

A) 15
B) 17
C) 29
D) 31
E) 33

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. C atomları: Solda 4 C var. Sağdaki $CO_2$’nin katsayısı 4 olmalıdır. ($C_4H_{10} + O_2 \rightarrow 4CO_2 + H_2O$)
2. H atomları: Solda 10 H var. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 5 olmalıdır. ($C_4H_{10} + O_2 \rightarrow 4CO_2 + 5H_2O$)
3. O atomları: Sağda $(4 \times 2) + (5 \times 1) = 13$ O var. Soldaki $O_2$’nin katsayısı $13/2$ olmalıdır. ($C_4H_{10} + 13/2 O_2 \rightarrow 4CO_2 + 5H_2O$)
4. Tam sayı katsayıları için denklemi 2 ile çarpalım. ($2C_4H_{10} + 13O_2 \rightarrow 8CO_2 + 10H_2O$)
Katsayılar: 2, 13, 8, 10. Toplamları: $2+13+8+10 = 33$.
Doğru cevap E şıkkıdır.

Soru 13:

Denkleşmiş tepkimede $H_2O$’nun katsayısı kaç olur?
$Ca(OH)_2 + HCl \rightarrow CaCl_2 + H_2O$

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. $Ca$ atomları eşit. (Sol: 1, Sağ: 1)
2. $Cl$ atomları: Sağda 2 Cl var. Soldaki $HCl$’nin katsayısı 2 olmalıdır. ($Ca(OH)_2 + 2HCl \rightarrow CaCl_2 + H_2O$)
3. H atomları: Solda 2 H ($Ca(OH)_2$’ten) + 2 H ($2HCl$’den) = 4 H var. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 2 olmalıdır. ($Ca(OH)_2 + 2HCl \rightarrow CaCl_2 + 2H_2O$)
4. O atomları: Solda 2 O ($Ca(OH)_2$’ten) var. Sağda 2 O ($2H_2O$’dan) var. Denklem denkleşmiştir.
$H_2O$’nun katsayısı 2’dir.
Doğru cevap B şıkkıdır.

Soru 14:

Aşağıdaki tepkime denkleştirildiğinde, $CO_2$’nin katsayısı kaç olur?
$C_5H_{12} + O_2 \rightarrow CO_2 + H_2O$

A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7

Çözüm:
1. C atomları: Solda 5 C var. Sağdaki $CO_2$’nin katsayısı 5 olmalıdır. ($C_5H_{12} + O_2 \rightarrow 5CO_2 + H_2O$)
2. H atomları: Solda 12 H var. Sağdaki $H_2O$’nun katsayısı 6 olmalıdır. ($C_5H_{12} + O_2 \rightarrow 5CO_2 + 6H_2O$)
3. O atomları: Sağda $(5 \times 2) + (6 \times 1) = 16$ O var. Soldaki $O_2$’nin katsayısı 8 olmalıdır. ($C_5H_{12} + 8O_2 \rightarrow 5CO_2 + 6H_2O$)
Tepkime denkleşmiştir. $CO_2$’nin katsayısı 5’tir.
Doğru cevap C şıkkıdır.

Soru 15:

Denkleştirilmiş tepkimede tüm katsayıların toplamı en küçük tam sayı değeri kaç olur?
$Al_2(SO_4)_3 + NaOH \rightarrow Al(OH)_3 + Na_2SO_4$

A) 6
B) 8
C) 9
D) 10
E) 11

Çözüm:
Tepkimeyi denkleştirelim:
1. $Al$ atomları: Solda 2 Al var. Sağdaki $Al(OH)_3$’ün katsayısı 2 olmalıdır. ($Al_2(SO_4)_3 + NaOH \rightarrow 2Al(OH)_3 + Na_2SO_4$)
2. $SO_4$ grupları: Solda 3 tane var. Sağdaki $Na_2SO_4$’ün katsayısı 3 olmalıdır. ($Al_2(SO_4)_3 + NaOH \rightarrow 2Al(OH)_3 + 3Na_2SO_4$)
3. $Na$ atomları: Sağda $(3 \times 2) = 6$ Na var. Soldaki $NaOH$’nin katsayısı 6 olmalıdır. ($Al_2(SO_4)_3 + 6NaOH \rightarrow 2Al(OH)_3 + 3Na_2SO_4$)
4. H ve O atomlarını kontrol edelim: Sol: 6 O ve 6 H. Sağ: $2 \times 3 = 6$ O ve 6 H. Denklem denkleşmiştir.
Katsayılar: 1, 6, 2, 3. Toplamları: $1+6+2+3 = 12$.
Şıklarda 12 yok. Soru hatalı. En yakın şıkkı seçeceğiz.
Sorumu ve şıklarımı revize ederek doğru cevabı getireyim.

**Soru 15 (Düzeltilmiş):**
Denkleştirilmiş tepkimede tüm katsayıların toplamı en küçük tam sayı değeri kaç olur?
$Al_2(SO_4)_3 + NaOH \rightarrow Al(OH)_3 + Na_2SO_4$

A) 9
B) 10
C) 11
D) 12
E) 13

Çözüm:
Denklem: $Al_2(SO_4)_3 + 6NaOH \rightarrow 2Al(OH)_3 + 3Na_2SO_4$.
Katsayılar toplamı: $1+6+2+3=12$.
Doğru cevap D şıkkıdır.