İstatistiksel araştırma süreci, bir hipotezi veya problemi ele almak için verileri sistematik olarak toplama, analiz etme ve yorumlama sürecidir. Bu süreç, sağlam bir planlama ile başlar ve araştırma sorularını net bir şekilde tanımlamayı içerir. Doğru sorular, doğru veri türlerini (nicel veya kategorik) belirlememizi sağlar. Ardından, veriler uygun yöntemlerle toplanır ve görselleştirme ve özetleme teknikleri kullanılarak anlaşılır hale getirilir. Son olarak, elde edilen sonuçlar yorumlanır ve mevcut bilgiler ışığında tartışılır. Bu test, sürecin tüm aşamalarındaki temel bilgi ve becerilerinizi ölçmek için hazırlanmıştır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Soru: “En çok sevilen film türü hangisidir?” sorusu hangi veri türüne dayanmaktadır?

(A) Nicel

(B) Kategorik

(C) Hem nicel hem kategorik

(D) Hiçbiri

Doğru Cevap: (B) Kategorik.

Çözüm: Film türleri (komedi, bilim kurgu, aksiyon vb.) birer kategoridir, bu nedenle soru kategorik veriye dayanır.

2. Soru: Bir araştırmanın, mevcut kaynaklarla, bütçeyle ve zamanla cevaplanabilir olması hangi ölçütle ilgilidir?

(A) Özgünlük

(B) Uygulanabilirlik

(C) İlginçlik

(D) Anlamlılık

Doğru Cevap: (B) Uygulanabilirlik.

Çözüm: Uygulanabilirlik, araştırmanın pratik olarak gerçekleştirilebilir olması anlamına gelir.

3. Soru: Bir araştırmada, veri toplanacak tüm bireylerin veya nesnelerin oluşturduğu gruba ne ad verilir?

(A) Örneklem

(B) Evren

(C) Değişken

(D) Hipotez

Doğru Cevap: (B) Evren.

Çözüm: Evren, hakkında genelleme yapılmak istenen bütünün tamamını ifade eder.

4. Soru: “Bir ürünün fiyatını ve kalitesini nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusunun en büyük kusuru nedir?

(A) Yönlendirici olması

(B) Açık olmaması

(C) Tek bir soru sormaması

(D) Yanıt seçeneklerinin eksik olması

Doğru Cevap: (C) Tek bir soru sormaması.

Çözüm: Soru, “fiyat” ve “kalite” olmak üzere iki farklı kavramı aynı anda sormaktadır. Bu, çift namlulu bir soru olarak adlandırılır.

5. Soru: Bir sınıftaki öğrencilerin boylarının dağılımını incelemek için en uygun grafik türü hangisidir?

(A) Pasta Grafiği

(B) Çubuk Grafiği

(C) Histogram

(D) Çizgi Grafiği

Doğru Cevap: (C) Histogram.

Çözüm: Histogram, nicel (sürekli) verilerin (boyların) dağılımını aralıklara göre gösteren bir grafiktir.

6. Soru: Bir veri setinde en sık tekrar eden değere ne ad verilir?

(A) Medyan

(B) Ortalama

(C) Mod

(D) Açıklık

Doğru Cevap: (C) Mod.

Çözüm: Mod, bir veri grubunda en çok tekrar eden sayı veya kategoridir.

7. Soru: Bir araştırma raporunda, “Bulgularımız, ders çalışma süresi arttıkça not ortalamasının yükseldiğini göstermektedir.” cümlesi hangi bölüme aittir?

(A) Yorumlama

(B) Tartışma

(C) Sonuçlar (Bulgular)

(D) Giriş

Doğru Cevap: (C) Sonuçlar (Bulgular).

Çözüm: Bu cümle, analizden doğrudan elde edilen nesnel bir bulguyu ifade eder ve sonuçlar bölümünde yer alır.

8. Soru: Bir araştırmanın bulgularının “neden” bu şekilde çıktığını, “ne anlama geldiğini” ve mevcut literatürle ilişkisini açıklayan bölüm hangisidir?

(A) Yöntem

(B) Giriş

(C) Tartışma

(D) Örneklem

Doğru Cevap: (C) Tartışma.

Çözüm: Tartışma bölümü, sonuçların yorumlanması, anlamlandırılması ve daha geniş bir bağlam içine oturtulması için kullanılır.

9. Soru: Aşağıdaki değişkenlerden hangisi nicel veriye bir örnektir?

(A) Göz rengi

(B) Medeni durum

(C) Bir kişinin geliri

(D) En sevilen spor

Doğru Cevap: (C) Bir kişinin geliri.

Çözüm: Gelir, sayısal olarak ifade edilen ve ölçülebilen bir niceliktir.

10. Soru: Bir araştırmanın planlanmasında, araştırma sorularının yanı sıra, yanıtları kanıtlarla desteklenmesi gereken önermelere ne ad verilir?

(A) Hipotez

(B) Teorem

(C) Aksiyom

(D) Varsayım

Doğru Cevap: (A) Hipotez.

Çözüm: Hipotez, araştırmanın başında ortaya atılan ve verilerle test edilmesi amaçlanan iddialardır.

11. Soru: Bir anket sorusunun yanıt seçenekleri arasında “Diğer (lütfen belirtiniz)” seçeneğinin bulunmasının temel amacı nedir?

(A) Yanıtları yönlendirmek

(B) Anketin süresini uzatmak

(C) Olası tüm yanıtları kapsayıcı kılmak

(D) Analiz sürecini kolaylaştırmak

Doğru Cevap: (C) Olası tüm yanıtları kapsayıcı kılmak.

Çözüm: Bu seçenek, anketörün düşünmediği diğer yanıtların da verilmesine olanak tanır.

12. Soru: Bir araştırmacının, elde ettiği sonuçların daha önce yapılmış başka bir çalışmanın bulgularıyla çeliştiğini fark etmesi durumunda, tartışma bölümünde ne yapması gerekir?

(A) Çelişen çalışmanın yanlış olduğunu iddia etmeli

(B) Bu durumu görmezden gelmeli

(C) Çelişkinin olası nedenlerini açıklamalı

(D) Sadece kendi bulgularını sunmalı

Doğru Cevap: (C) Çelişkinin olası nedenlerini açıklamalı.

Çözüm: Bilimsel dürüstlük gereği, bu tür çelişkiler açıkça belirtilmeli ve olası nedenler üzerinde durulmalıdır.

13. Soru: Bir araştırmanın “sınırlılıklarını” belirtmenin temel amacı nedir?

(A) Araştırmanın başarısız olduğunu göstermek

(B) Gelecek araştırmalar için yol göstermek

(C) Araştırmacının bilgi eksikliğini vurgulamak

(D) Bulguların ne kadar güvenilir olmadığını kanıtlamak

Doğru Cevap: (B) Gelecek araştırmalar için yol göstermek.

Çözüm: Çalışmanın zayıf yönleri, sonraki araştırmacılara bu zayıflıkları giderme konusunda fikir verir.

14. Soru: Bir veri setindeki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farka ne ad verilir?

(A) Ortalama

(B) Medyan

(C) Mod

(D) Açıklık (Aralık)

Doğru Cevap: (D) Açıklık (Aralık).

Çözüm: Açıklık, bir veri setinin ne kadar geniş bir aralığa yayıldığını gösteren basit bir ölçüdür.

15. Soru: Bir anketin başında yer alan demografik soruların (yaş, cinsiyet, eğitim vb.) temel amacı nedir?

(A) Anketin güvenilirliğini artırmak

(B) Katılımcıyı tanımak

(C) Araştırma verilerini farklı gruplara göre karşılaştırmak

(D) Soruların geçerliliğini test etmek

Doğru Cevap: (C) Araştırma verilerini farklı gruplara göre karşılaştırmak.

Çözüm: Demografik veriler, ana sorulara verilen yanıtların farklı gruplar (örneğin kadın ve erkek) arasında nasıl değiştiğini analiz etmek için kullanılır.