Boşaltım Sistemi Rahatsızlıkları 11.Sınıf Biyoloji


Kategoriler: 11. Sınıf Biyoloji, Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Duyu Organları, İnsan Fizyolojisi

Boşaltım Sistemi Rahatsızlıkları 

Böbrek Taşları

Genellikle kalsiyum içerikli madensel tuzların birikimi sonucu oluşan ve D vitamini ile çökelen büyük parçalardır. Böbreklerde havuzcuk kısmında oluşan böbrek taşları idrar yollarından aşağıya doğru indikçe çok şiddetli ağrılara neden olurlar.

Üremi

Çeşitli sebeplerle böbreğin hastalanıp görevini yerine getirememesi sonucunda kandaki azotlu artıkların vücuttan dışarı atılamaması, olayına üremi adı verilmektedir. İdrarla atılması gereken üre, ürik asit ve kreatinin gibi azotlu metabolizma artıkları kanda birikerek zehirlenmeye benzer belirtiler gösterir. Bunların en tehlikelisi üre olup kandaki oranı %50 mg’ın üzerine çıktığında zehirlenme belirtileri başlar.

Böbrek Yetmezliği

Böbrekleri hasara uğratan ve böbreklerin normal görevlerini (kanı zararlı maddelerden temizleme, vücut sıvı dengesini sağlama, tansiyonu düzenleme ve hormon yapımı gibi) yapmasını engelleyen uzun süreli bir hastalıktır. Bu hastalığın teşhisi üç aydan daha uzun süren idrar albumin atılımı artışı veya böbrek fonksiyonunda önemli azalmanın olmasıyla konulur. Bu hastalık tansiyon yüksekliği, kansızlık (eritropoietin eksikliğinden kaynaklanır), kemik hastalığı ve kalp-damar hastalıkları gibi ciddi hastalıklara yola açabilir.

Hemodiyaliz 

Hemodiyaliz, böbrek yetersizliği nedeniyle vücutta birikmiş olan üre, kreatinin, potasyum, fosfor gibi çeşitli zararlı ürünlerin ve suyun , vücut dışında yer alan yarı geçirgen bir membran (zar) yardımıyla, kandan temizlenmesi işlemidir.

Hemodiyaliz işlemi sırasında kandaki zehirli maddeler hemodiyaliz makinesi tarafından vücuttan atılır. Fiziksel olarak , moleküller yoğun olan taraftan az yoğun tarafa doğru ilerleme eğilimindedir. Bu nedenle kan, hemodiyaliz makinesindeki zardan geçerken içerisindeki yüksek
oranda bulunan atık maddeler diğer tarafa yani diyaliz sıvısına doğru geçer. Bir taraftan kirli kan makineye verilirken çıkan temiz kan da diğer taraftan vücuda geri verilir. Zar içerisinden defalarca geçen kan yaklaşık 4 saatlik diyaliz seansının sonunda temizlenmiş olur.

Hemodiyaliz, kişilerin yaşam kalitesini ve ortalama yaşam sürelerini düşürür. Seyahat özgürlüğünü kısıtlar. Çünkü her an sıkıntılı durumlar yaşama durumu söz konusudur. Tedavi sırasında kullanılan ilaçlar da yüksek maliyet içermektedir. Bu nedenle kronik böbrek yetmezliğinin daha geniş kapsamlı tedavisi olan böbrek nakline geçilmesine zorunlu kalınmaktadır. Böbrek nakli, beyin ölümü gerçekleşmiş vericilerden (donör) hastaya olabildiği gibi doku uyumu varsa sağlıklı bireyden de hastaya yapılabilir. Yakın akraba bireylerde doku uyumunun olma olasılığı yüksektir. Hayattaki akrabalar arasındaki nakile canlı böbrek nakli, beyin ölümü gerçekleşmiş insandan olan nakil ise kadavra böbrek nakli denir.

Böbrekte meydana gelen yapısal veya işlevsel bir bozukluk pek çok hastalığa davetiye çıkarır. Bu yüzden böbreğimizin ve üriner sisteminin sağlığını korumak için aşağıdakilere dikkat edilmelidir:

  • Günlük yeterli su alımına dikkat edilmelidir.
  • Doktor tavsiyesi olmadan bilinçsiz şekilde ilaç kullanılmamalıdır.
  • Böbrek taşlarının oluşumunu engellemek için, tüketilen besin çeşitlerine dikkat edilmeli ve idrar uzun süre tutulmamalıdır.
  • Kalıcı böbrek rahatsızlıklarına neden olabilen diş çürükleri ve enfeksiyonlu hastalıklar, zamanında tedavi edilmelidir.
  • Boşaltımda etkili olan derideki gözeneklerin tıkanmaması için kişisel temizliğe önem verilerek düzenli banyo yapılmalıdır.
  • Düzenli egzersiz yapılmalı ve boşaltım organları soğuktan korunmalıdır.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar