1. Yavuz Sultan Selim Osmanlı tarihinde ilk defa babasıyla savaşan şehzadedir.
2. Yavuz babasıyla yaptığı savaşı kaybetmesine rağmen yeniçeri desteğiyle tahta geçti.
3. Yavuz aslında kardeşlerinin en küçüğüdür, tahta geçer geçmez iç düzeni sağlamak amacıyla kardeşlerinin asıl niyetlerini öğrenmek için bir takım faaliyetlerde bulundu.
4. Ancak yaptığı araştırmalar sonrasında kardeşlerinin kendisine sağdık kalmayacağını öğrendi. Taht kavgalarını önlemek amacıyla istemeden de olsa önce Amasya sancağındaki ağabeyi Ahmed’i sonra da Manisa sancağındaki diğer ağabeyi Korkut’u öldürttü.
OSMANLI – İRAN İLİŞKİLERİ
1. Aslında II. Bayezid döneminde başlayan İran sorunları bu dönemde de devam etti.
2. İran’ın asıl amacı yine Osmanlı Devleti’ne ait toprakları ele geçirmekti. Bu yüzden bölgede şii propagandası yapmaya çalışıyordu.
3. Yavuz Sultan Selim bu nedenlerden dolayı savaş hazırlıklarına başladı.
Uyarı:
- Çaldıran Seferi’ne giderken Anadolu’da (Dulkadiroğullarından) gelebilecek tehlikeyi önlemek amacıyla Sivas – Kayseri bölgesine 40.000 asker yığdı.
- Ateşli silahlar götürüldü.
1514 ÇALDIRAN SAVAŞI
1. Yukarıda anlatılan nedenlerden dolayı Yavuz savaş kararı aldı.
2. Çaldıran Ovası’nda yapılan bu büyük savaşı Yavuz Sultan Selim kazandı.
Böylece;
– Doğu ve Güneydoğu Anadolu toprakları Osmanlı egemenliğine girdi.
– Geçici de olsa şii tehlikesi önlendi.
– Bu dönemde Şah İsmail tehlikesi sona erdi.
– Ancak İran fethedilemedi. Bunun en önemli nedeni İran’ın batısının savunmaya elverişli bir konumda olmasıdır.
1515 DULKADİROĞULLARININ İLHAKI
1. Osmanlı Devleti’nin Çaldıran Seferi’ni yaptığı sıralarda Dulkadiroğullarının İran yanlısı bir siyaset izlemesi Yavuz’u kızdırdı.
2. Çaldıran Zaferi’nden hemen sonra Yavuz Dulkadiroğulları üzerine yürüdü. Elbistan civarında Turnadağ Savaşı’yla Dulkadiroğullarımağlup edildi. Böylece Maraş ve çevresi Osmanlı himayesine girdi.
Uyarı: Dulkadiroğullarının alınmasıyla Anadolu Türk siyasi birliği kesin olarak sağlandı.
YAVUZ SULTAN SELİM’İN MISIR SEFERİ
XVI. yüzyıl Osmanlı – Memlük – Dulkadiroğullları İlişkisi
1. Yavuz Sultan Selim’in 1515 Turnadağ Savaşı’yla Dukadiroğulları Beyliği’ni alması, zaten gergin olan Osmanlı – Memlûk ilişkilerini daha da gerdi.
2. Her an Osmanlı aleyhine hareket eden Memlük Devleti, Safevilere de yine Osmanlı Devleti aleyhinde yardım etti. Bu durum ilişkileri kopma noktasına getirdi.
3. Diğer taraftan Memlüklere ait Mısır’ı ele geçirmek Osmanlı ekonomisine de büyük katkı sağlayacaktı.
Uyarı: İşte tüm bu nedenler Osmanlı – Memlük Savaşlarına neden oldu. Yavuz Sultan Selim ilk olarak 1516 yılında Suriye üzerine hareket etti. Mercidabık Ovası’nda Memlük ordusu yerle bir edildi. Savaş sırasında Memlük hükümdarı Kansu Gavri öldü, yerine Tomonbay geçti. Yavuz Mercidabık Savaşı’yla tüm Suriye ve Şlistin topraklarını Osmanlı sınırına dahil etti.
Uyarı: Mercidabık Muharebesi’nin ardından kışı Şam’da geçiren Yavuz 1517 yılında yine harekete geçti ve dev Sina Çölü’nü geçerek Mısır’a ulaştı. Ridaniye Savaşı’yla Memlüklüler birkez daha yenildi. Bu savaşta da Memlük hükümdarı Tomanbay öldü.
Sonuçları:
1. 1517 Ridaniye Savaşı’yla Memlüklü Devleti tamamen yıkıldı. Böylece Kuzey Afrika’da ilk fetih gerçekleşti. Mısır, Hicaz ve Kudüs Osmanlı topraklarına dahil edildi.
2. Yavuz Mısır Seferi’yle Osmanlı hazinesini ağzına kadar doldurdu.
3. Baharat Yolu Osmanlı kontrolüne geçti. Hicaz’ın alınmasıyla kutsal emanetler İstanbul’a getirildi.
4. Mısır’da bulunan son Abbasi halifesi olan III. Mütevekkil İstanbul’a getirildi ve onun ölümüyle halifelik Osmanlı Devleti’ne geçti.
5. Bugüne kadar Venediklilerin Kıbrıs için ödediği yıllık 10.000 düka altın vergi bundan sonra Osmanlı Devleti’ne ödenecekti.
Not: Yavuz Sultan Selim’in Ridaniye Seferi’yle Baharat Yolu Osmanlılara geçti. Fakat bundan Osmanlılar pek kazanç sağlayamadı. Çünkü daha önce CoğraŞ Keşişer gerçekleşmiş, Ümit Burnu bulunmuş ve ve ticaret yolları yön değişmişti.
Uyarı: Yavuz Sultan Selim Mısır Seferi’yle Türk – İslam aleminin en güçlü devleti olduğunu tüm dünyaya gösterdi. Doğu bölgelerinde egemenliğini sağlayan Yavuz Avrupa üzerine sefer hazırlığında iken hastalanarak vefat etti.
