ANLATIM BOZUKLUKLARI (ANLAMSAL BOZUKLUKLAR)
1 – Gereksiz Sözcük Kullanılması Anlatım Bozuklukları
- a. Eş Anlamlı Sözcük Kullanımı
- b. Gereksiz Açıklayıcıların Kullanılması
- c. Yardımcı Fiilin Gereksiz Kullanılması
- d. Fiilimsilerin Gereksiz Kullanılması
- e. Eklerden Kaynaklanan Gereksizlik
2- Anlamca Çelişen Sözlerin Kullanılması Anlatım Bozuklukları
3- Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanılması
- a. Birbiriyle Karıştırılan Sözcükler
- b. Sözcüğün Anlam inceliğine Dikkat Etmemek
- c. Sözcüğün Olumluluk – Olumsuzluk Anlamına Dikkat Etmemek
4- Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanılması
5- Deyim ve Atasözlerinin Yanlış Kullanılması
6- Anlam Belirsizliği
- a) Noktalama Yanlışı
- b) Zamir Eksikliği
- c) Zamirlerin Özensiz Kullanılması
- d) Karşılaştırma Yanlışları
7- Mantık ve Sıralama Yanlışlığı
****************************************************
Cevaplı Testler;
1. Bir sözcüğün anlamca uygun olmayan bir cümlede kullanılması anlatımı bozar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir kullanım yoktur?
- A) Bu maçta da başarılı olacağınızdan hiç şüphemiz yok.
- B) Sanatçının emek vererek yıllarca çektiği resimler yangında kül oldu.
- C) Böyle bir olayı yaşantımda gördüğümü hatırlamıyorum.
- D) Verilen bunca zahmete rağmen hedefimize ulaşmak da güzel.
- E) Bu konudaki çabalarınızın ilerde de devam etmesini düşünüyorum.
Cevap: A
2. Aşağıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde anlatım bozukluğu, yanlış sözcük kullanılmasından kaynaklanmaktadır.
- I. Takımın kaptanı, iyi oynadıklarını ancak istedikleri sona ulaşamadıklarını söyledi.
- II. Milli kalecimiz üzerine sert bir şekilde gelen topu ani bir refleksle yumrukladı.
- III. Takımı, ilçedeki herkes desteklemese de takım başarılıydı.
- IV. Süper lige çıkan ve düşen takımlar bu pazar yapılacak maçlardan sonra belli olacak.
- V. Beşiktaş süper lige çok kötü başladı fakat ligi iyi bitirdi.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV. D) II. ve IV E) III. ve IV
Cevap: B
3. Bir cümlede gereksiz sözcüğün kullanılması anlatımda duruluk ilkesine aykırıdır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde duruluk ilkesine aykırı bir kullanım yoktur?
- A) Uzun süredir görmediğim bir arkadaşıma dün tesadüfen yolda rastladım.
- B) Dün gece, karanlıkta evin içinde yürürken neredeyse düşeyazdım.
- C) Sanırım, seni rahatsız eden durumlar onu da rahatsız ediyor olmalı.
- D) Öğretmenlik mesleği hakkında ne düşündüğünüzü bizimle paylaşır mısınız?
- E) Öğrenci dediğin görev ve sorumluluklarını zamanında yerine getirmelidir.
Cevap: E
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim anlamına uygun kullanılmıştır?
- A) Son gördüğümde o kadar zayıflamış ki yüzünden kan damlıyordu sanki.
- B) Yan odadaki kadıncağıza öyle acıdım ki içim ezildi.
- C) Bu sabah, bütün sınıfa yaptığım uyarıyı kendi üstüne alınmış.
- D) Bir insanın bu kadar acımasız olması için yüreğinin yağ bağlaması lazım.
- E) Size yardım etmek için elimden geleni ardıma koymayacağım.
Cevap: C
5. Kesinlik ve ihtimal bildiren sözcüklerin bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir kullanım vardır.
- A) İş için bize bin dört yüz elli üç civarında kişi başvurdu.
- B) Son çıkan dergide toplam altı şiiri var bu şairimizin.
- C) Bir yazar çocukluğundan bir şeyleri eserine katması kadar doğal bir şey var mı?
- D) Birdenbire havada yumruklaşmaların geldiğini gördüm.
- E) En doğal insanın hakkıdır yaşamak, bunu kim inkar edebilir?
Cevap: A
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlam açıktır.
- A) Zübeyde Hanım, Mustatafa’yı dayısının çiftliğine gönderdi.
- B) Osmanlıda kadının önemli bir yeri vardı.
- C) Söylediklerini çok iyi anladım.
- D) Arkadaşlarınız biraz önce verdiğim ödevi yaptılar.
- E) Havanın soğuması toplantının yerini yeniden planlamamıza neden oldu.
Cevap: E
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğunun nedeni farklıdır.
- A) Öğrencileri ısıran bekçinin köpeği kudurarak öldü.
- B) Geçen hafta kaybolan komşunun köpeği bulunmuş.
- C) Her Allah’ın günü buraya neden gelip duruyorsun?
- D) Şehrimizin asayişini, huzurunu, güvenini bozan nedir?
- E) Yeni durağa gelmiştim ki otobüs geldi.
Cevap:
8. Bir kaşık suda fırtına koparıp hepimizin canını sıkıyorsun.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
- A) Nesne eksikliğinden
- B) Gereksiz yere bağlaç kullanılmasından
- C) Tamlayan eksikliğinden
- D) Yüklemin olumlu olmasından
- E) Deyimin yanlış kullanılmasından
Cevap: D
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, anlatım bozukluğunun sebebi yanlış belirtilmiştir.
- A) Sayın yolcularımız arabanız hareket halindedir, lütfen arabadaki yerlerinizi alınız. (mantıksal tutarsızlık)
- B) Onun böyle kötü bir duruma düştüğünü görünce yüreğimin yağı eriyor. (deyimin yanlış kullanımı)
- C) Şüphesiz bu kitabı buradakilerin hepsi okumuş olmalı. (gereksiz sözcük kullanımı)
- D) Nur, ilk gözümün ağrısıydı, onu asla unutamam.(sözcüğün yanlış yerde kullanımı)
- E) Güzellik, sadece İzmir kızlarına özel bir durumdur.(sözcüğün yanlış anlamda kullanılması)
Cevap: E
10. Sözcüğün yanlış yapılandırılması anlatımın bozulmasına yol açar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uygun bir kullanım yoktur?
- A) Bu genç kızımız, acaba evden kaçtı mı kaçırıldı mı?
- B) Araba kullanmasını bilmiyordu, bu yıl öğrendi.
- C) Aklına geldiğini söyleyen tutarsız biridir.
- D) Herkesin sosyal güvenceliğinin olması gerekir.
- E) Muhakkak bugün geleceğimizi sen de düşünmüşsündür.
Cevap: C
11. Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlatım bozukluğu yönünden doğrudur?
- A) Şarkıda tekrar edilen nakarat kısımlarını bir daha söyleyelim.
- B) Çocuğun toplumsal hayatında yapacağı sorumluluklar kendine olan güvenini artırır.
- C) Öldüren katilin parmak izleri tespit edilip laboratuara gönderildi.
- D) Hepimizin tek isteği önümüzdeki maçları kazanıp şampiyon olmaktır.
- E) Hırsızlık suçundan gözetim altına alınan üç kişinin sorgusu sürüyor.
Cevap: D
cevapların bazıları yanlıştır