İki Nokta (:)

Kendisinden sonra örnek Verilecek cümlenin sonuna konur:

• Ege Bölgesi’ndeki turistik yerler şunlardır: Çeşme, Foça…

Kendisinden sonra açıklama yapılacak kavramların sonuna konur:

• Hacivat: Dur azizim. Hemen kızma. Üç beş boş laf edelim.
  Karagöz: Başka kapıya git. Ben hoşaf yapmasını bilmem.
  Hacivat: Hoşaf değil Karagöz’üm. Hoş laf! Yani güzel sohbet.
  Karagöz: Öğle desene Hacı Cavcav.

Karşılıklı konuşmalarda konuşma çizgisinden önce konur:

• Hızlı adımlarla içeriye giren babam şöyle dedi:
  — Hemen hazırlanmalıyız.Annem cevap verdi:
  — Daha zamanımız var.

Tırnak İşareti (” ”)

Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır:

• Ulu Önder’in ”Ne mutlu Türküm diyene!” sözü her Türk’ü duygulandırır.

Cümle içerisinde kitapların veya yazıların adları ve başlıkları tırnak içine alınır;

• Ömer Seyfettin’in ”Kaşağı” adlı kitabını okudum.

Tırnak içine alınan sözlerden sonra kesme işareti kullanılmaz:

• Mehmet Akif’in ”istiklal Marşı”nı İner zaman gururla okumalıyız.

Çözümlü Test Soruları

1. Soru Kendisinden sonra açıklama veya örnek verilecek cümlelerin sonuna hangi noktalama işareti konur?

A) Nokta (.) B) Virgül (,) C) İki nokta (:) D) Soru işareti (?)

Doğru Cevap: C

• Çözüm: Bir cümlede açıklama yapılmadan önce veya örnekler sıralanmadan önce iki nokta (:) kullanılır. Örneğin: “Alışveriş listem: elma, süt, ekmek.”

---

2. Soru “Öğretmen dedi ___ Çocuklar, dersimize başlayalım.” cümlesinde boş bırakılan yere hangi noktalama işareti gelmelidir?

A) Nokta (.) B) Virgül (,) C) İki nokta (:) D) Ünlem işareti (!)

Doğru Cevap: C

• Çözüm: Konuşma çizgisi kullanılmayan diyaloglarda, konuşacak kişiden sonra veya birinin sözü aktarılmadan önce iki nokta (:) kullanılır.

---

3. Soru Başka birinden olduğu gibi alınan sözlerin (doğrudan aktarılan sözlerin) başına ve sonuna hangi noktalama işareti konur?

A) Virgül (,) B) Noktalı virgül (;) C) Tırnak işareti (” “) D) Parantez ( )

Doğru Cevap: C

• Çözüm: Bir kişinin sözünü değiştirmeden, olduğu gibi aktarırken o söz tırnak içine alınır. Örneğin: Annem bana “Erken yat!” dedi.

---

4. Soru “Annem bana ‘Yarın erken kalk!’ dedi.” cümlesindeki tırnak işareti neyi belirtir?

A) Duygu B) Soru C) Başkasının sözü D) Kitap adı

Doğru Cevap: C

• Çözüm: Bu cümlede tırnak işareti, annenin söylediği sözü (“Yarın erken kalk!”) olduğu gibi aktarmak için kullanılmıştır.

---

5. Soru Aşağıdaki cümlelerden hangisinde iki nokta (:) doğru kullanılmıştır?

A) En sevdiğim renkler : kırmızı, mavi. B) Evde : top oynadım. C) Elma : yedim. D) Bugün : hava güzel.

Doğru Cevap: A

• Çözüm: İki nokta, kendisinden sonra örnekler verileceğini belirtmek için kullanılır. “En sevdiğim renkler” ifadesinden sonra renklerin örnekleri sıralanmıştır. Diğer seçeneklerde iki nokta yanlış kullanılmıştır.

---

6. Soru “Babam bana ‘Akıllı ol’ dedi.” cümlesindeki tırnak işaretinin kullanımı hangi kurala uygundur?

A) Duygu belirtmek için. B) Başkasının sözünü olduğu gibi aktarmak için. C) Bir şeyin önemini belirtmek için. D) Soru sormak için.

Doğru Cevap: B

• Çözüm: Tırnak işareti, başkasından alınan bir sözün değiştirilmeden, aynen verildiğini göstermek için kullanılır. Babasının söylediği “Akıllı ol” sözü bu şekilde aktarılmıştır.