Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan sözcüklere eş sesli (sesteş) sözcükler denir.
- Yerdeki taşı eline aldı.
Ocaktaki yemek taştı. - Küpte tam bin altın vardı.
Ata binmeyi çok sever.
– Çok anlamlılık ile eş seslilik karıştırılmamalıdır. Sözcüğün temel anlamına bağlı olarak ortaya çıkan anlamlar çok anlamlılıktır. Sesteşlik ise sözcüklerin farklı temel anlamlara sahip olmaları ile olur.
– Düzeltme işareti (*) olan sözcükler sesteş değildir. Örnek: hala — hâlâ, kar – kâr, ama — âmâ
– Ayrı harflerle oluşturuldukları hâlde okunuşları birbirine yakın sözcüklerde eş seslilik yoktur.
- Ad: Bir kimseyi, bir şeyi anlatmaya, tanımlamaya yarayan söz, isim
- At: Atgillerden, binme, taşıma vb. hizmetlerde kullanılan hayvan
Sesteş Sözcüklere Örnek Sorular:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli bir kelime kullanılmıştır?
A) Elmanın içinden kurt çıktı.
B) Siyah beyaz fotoğrafları inceledik.
C) Ahmet bu işte acemi gibi davranmış.
D) Selin, annesinin söylediklerini kabullendi.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “dil” sözcüğü diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A) Dilinde yara çıkmış.
B) Dilinden Karadenizli olduğu anlaşılıyordu.
C) Dişlerimizi fırçalarken dilimizi de temizlemeliyiz.
D) Kurbağaların çok uzun bir dili vardır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “dal” sözcüğü yukarıda verilen cümledeki anlamıyla kullanılmamıştır?
A) Sinan, ağacın dallarından birine salıncak kurdu.
B) Cırcır böceği ağacın dallarından birine saklandı.
C) Suya dalarak denizyıldızı aramaya başladı.
D) Daldaki tüm kuşlar bir anda uçtular.
Misafirler için pazardan meyve ve sebze aldık.
Bu cümle ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Sesteş bir kelime yer almamaktadır.
B) “yemiş” kelimesinin eş anlamlısı yer almaktadır.
C) “konuk” kelimesinin eş anlamlısı yer almaktadır.
D) Yedi kelimeden oluşmaktadır.
Merdivenlerden koşarak indi.
Göl kenarında saz topladık.
Yüzündeki ben ona çok yakışıyor.
Kara tahtaya yazdık.
Seda Öğretmen, öğrencilerinden tahtada yazılı cümlelerde altı çizilen kelimeleri farklı anlamlarıyla cümle içinde kullanmalarını istemiştir.
Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisi Seda Öğretmen’in isteğine uygun bir cümle kurmamıştır.
A) Ezgi: Bu konuyu ben de çok iyi anladım.
B) Sedat: Karaya ayak bastığımıza çok sevindik.
C) Yücel: Yunus çok güzel saz çalıyor.
D) Azize: Annem her zaman temizlik bezlerinin kuru olmasına özen gösterir.
