Su, canlıların yaşamında hayati öneme sahip bir maddedir ve biyolojik süreçlerde kritik roller üstlenir. Su molekülü, iki hidrojen atomu ve bir oksijen atomundan oluşur (H₂O). Su, moleküler yapısı ve sahip olduğu özellikler sayesinde canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesini sağlar. 9. sınıf biyoloji müfredatında suyun genel özellikleri ve bu özelliklerin canlılar için önemi incelenir.
Suyun Genel Özellikleri
- Su molekülleri hidrojen bağlarıyla birbirine bağlanır. Bu olay, kohezyon olarak adlandırılır. Kohezyon kuvveti, su moleküllerinin birbirini çekmesini sağlar ve bu mekanizma, suyun taşınmasında önemli bir rol oynar. Bu özellik sayesinde bitkiler, topraktan aldıkları suyu üst kısımlarına kadar iletebilirler.
- Kohezyon kuvveti, suyun yüzey gerilimini oluşturarak su yüzeyinde bir film tabakası meydana getirir. Bu sayede birçok canlı türü, su üzerinde batmadan durabilir.
- Su moleküllerinin farklı maddelere tutunarak taşınmasını sağlayan kuvvete adezyon denir. Adezyon kuvveti, bitkilerde suyun taşınmasında önemli bir rol oynar.
- Su, güçlü bir çözücü olduğundan birçok maddenin çözünmesini sağlar. Bu özellik sayesinde bitkiler, topraktan mineral alırken; insanlar ise suyla zararlı maddeleri vücudundan uzaklaştırır.
- Su, sıvı halden gaz hale geçerek buharlaşır. Bu olay, vücut sıcaklığını dengelemede önemli bir rol oynar. Terleme yoluyla fazla ısı vücuttan uzaklaştırılır.
- Su, donduğunda hacmi genişler ve bu nedenle buz, suyun üzerinde yüzer. Bu özellik, kutuplardaki buz tabakalarının oluşmasına olanak tanır. Ayrıca buz, altındaki su kütlesini soğuktan koruyarak yaşamın devamını sağlar.
