Koşul – Sonuç Cümleleri
Bir durum veya olayın gerçekleşmesinin başka bir olay ya da duruma bağlandığı cümlelerdir. Koşul cümlelerinde genellikle“-se,-sa” şart eki veya “ise, -dikçe, mi, ama, üzere, yeter ki” sözcükleri kullanılır.
Örnek: Çocuklarınızın kitap okumasını istiyorsanız kitap okuyunuz.
- Bu cümlede “Çocukların kitap okuması” eylemi “ailelerin de kitap okuması” na bağlanmıştır. Yani çocukların kitap okumasının şartı ailelerin de kitap okumalarıdır.
Örnek: Kitabımı sana veririm ancak geri getireceksin.
- (Kitabı verme eyleminin olması geri getirme eyleminin gerçekleşmesine bağlanmıştır.)
Örnek: Beni dinlersen sana kitap okurum.
- (Kitap okuma eyleminin gerçekleşmesi dinleme eyleminin gerçekleşmesine bağlanmıştır.)
Örnek Sorular:
1. Fırtına yüzünden vapur seferleri iptal oldu.
2. Bu eşyaları işine yararsa kullanırsın.
3. Kar yağmadığından hastalıklar çoğalıyor.
4. Beni dinlersen başarılı olursun.
Rakamlarla gösterilen cümlelerin hangilerinde koşul – sonuç ilişkisi vardır?
A) 1 ve 3. B) 2 ve 4. C) 3 ve 4. D) 1. ve 4
Ela: Derdimi anlatabilmek için çırpınıyorum.
Naz: Bana kızgın değilse benimle konuşsun.
Yasin: Seni gördüğüm için heyecanlandım.
Ege: Sen seviyorsun diye kek yaptım.
Yukarıdaki öğrencilerden hangisinin cümlesi koşul anlamı taşımaktadır?
A) Ela B) Naz C) Yasin D) Ege
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşul – sonuç ilişkisi vardır?
A) Geç yattığımdan sabah uyanamadım.
B) Ödevini hemen yaparsan film izleyebilirsin.
C) Eşyalarını toplamak için odasına çıktı.
D) İstanbul’a gitmek için bilet aldık.