Kategoriler: 11. Sınıf Biyoloji, Biyoloji, Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Duyu Organları, Dersler, İnsan Fizyolojisi

Dilin esas görevi tat almayı sağlamaktır. Dil ayrıca konuşmaya, beslenmeye ve yutmaya da yardımcı olur. Dilin üzeri epitel doku ile örtülüdür. Dilin farklı bölgelerinde tat tomurcukları adını alan değişime uğramış epitel hücreleri bulunur. Tat tomurcukları, dil üzerindeki papilla denilen çıkıntılarda yer alır. Tat tomurcuklarını duyu hücreleri (reseptörler) ve destek hücreler oluşturur. Buradaki duyu hücreleri, beyne impuls ileten duyu nöronlarıyla sinaps yapar. Tat tomurcukları porlarla dil yüzeyine açılır. Yetişkin bir insanda ortalama 3000 civarında tat tomurcuğu bulunur. Yeni doğmuş bir çocukta 10000 kadar olan bu sayı yaşa bağlı olarak azalır. Tadın alınması için maddenin sıvı İçinde çözünmesi gerekir. Tükürük sıvısı içinde çözünen maddeler duyu hücrelerini uyarır ve sinirlerde oluşan İmpulslar beyne taşınır. Böylece beyindeki tat duyusunu alan merkezde yiyeceğin tadı algılanır.

İnsanların tatlı, tuzlu, ekşi ve acı olmak üzere dört çeşit tadı algılayabildiği bilinmektedir. Ancak son zamanlarda umami adı verilen beşinci bir tat çeşidi daha keşfedilmiştir. Sığır ve tavuğun, et suyunun karakteristik tadı olan umami, Japonca’da “hoşa giden tat” anlamında kullanılır. Umaminin kaynağı glutamat adı verilen bir amino asittir.

İnsanlar beş çeşit temel tadı algılarlar. Ancak tat tomurcukları acı olan molekül çeşitlerinin ve tatlı olan molekül çeşitlerinin arasındaki farkı da ayırt edebilmektedir. (Örneğin İnsanlar 30’dan fazla acı maddeyi tanıyabilir.) Tadı alan her duyu hücresi beş tattan yalnızca birisini tanıyabilir. Ancak bir tat tomurcuğunda, her biri farklı tadı algılayan değişik duyu hücreleri bulunduğu İçin, dilin herhangi bir bölgesi beş çeşit tattan herhangi birini algılayabilir.

Tadın alınmasında besinin görünüşü, kokusu, sıcak ya da soğuk olması da önem taşır. Örneğin aynı besinin tadı, sıcak ya da soğuk olmasına göre farklı algılanır. İnsanlarda tat alma ve koklama duyu hücrelerinin birlikte aktive olması, besinlerin tatlarından zevk almamızı sağlar. Soğuk algınlığı gibi bir nedenle koku alma duyusu engellenirse besinlerin tadı yeterince algılanamaz. Dil sağlığını korumak İçin ağız temizliğine önem verilmeli, çok sıcak ya da çok soğuk yiyeceklerden kaçınılmalı, sigara ve alkol kullanılmamalıdır.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar