DERİŞİM HESAPLAMA
Kütlece Yüzde Derişim
100 gram çözeltide çözünen maddenin kütlesidir.
Hacimce Yüzde Derişim
100 hacim çözeltide çözünen maddenin hacmidir. Sıvı-sıvı ve gaz-gaz karışımlarında yaygın olarak kullanılır.
ppm (Milyonda Bir Kısmı)
ppm = parts per million
Kütlece veya hacimce milyonda derişim şeklinde ifade edebiliriz. Çözünenin kütlece veya hacimce yüzdesi çok küçük olduğu durumlarda kullanılır.
Yukarıdaki derişim birimlerinin hepsinde paydada Çözücü değil çözelti miktarı olduğuna dikkat edelim. Yukarıdaki tüm formüllerde pay ve paydadaki birimler aynı olmalıdır.
Mol kesri
Karışımdaki bir maddenin mol sayısının, karışımdaki tüm maddelerin mol sayılarının toplamına oranına denir.
Molarite (Molar Derişim)
Kimyada en yaygın kullanılan derişim birimidir. Molarite, 1 L çözeltide çözünen maddenin mol sayısıdır.
Çözeltilerin Deriştirilmesi ve Seyreltilmesi
Deriştirme;
1. Çözünen ekleme
2. Çözücü buharlaştırma
Seyreltme;
1. Çözünen çöktürme
2. Çözücü ekleme
ile yapılabilir.
Çözünen ekleme veya çöktürme hesaplamalarında değişen mol sayısına göre molarite formülünü kullanmak daha pratiktir.
Çözücü ekleme veya buharlaştırma hesaplamalarında çözünenin mol sayısı değişmiyor ise,
Çözeltilerin Karıştırılması
Aynı çözüneni içeren farklı derişimli çözeltiler karıştırıldığında mol sayılarının toplamından türetilen aşağıdaki formülle son derişim bulunur.
Molalite (Molal Derişim)
Molalite, 1 kg çözücüde çözünen maddenin mol sayısıdır.
Molal derişim olarak da ifade edilir. Bir sonraki bölümde öğreneceğimiz çözeltilerin koligatif özellikleri ile ilgili hesaplamalarda yaygın olarak kullanılır.
Kütlece Derişimin Molar Derişime Çevrilmesi
Genellikle laboratuvarda çözelti halinde bulunan kimyasalların şişeleri üzerinde kütlece yüzde derişim ve özkütle değerleri yazılıdır. Bu iki veri aşağıdaki formülde yerine yazılarak molar derişim bulunabilir.