Bir kelimenin cümlede birden çok anlam ifade etmesine çok anlamlılık denir. Kelimenin anlamı kullanıldığı cümleye göre değişebilir.
Örnek: “Atmak” sözcüğünün cümlede kullanımlarına dikkat edelim.
1. Elindeki kitabı çöpe attı. ( Fırlatmak)
2. Havalar ısındığı için kazaklarımızı attık. ( Çıkarmak, kullanmamak)
3. Ev yapma işini bir sene sonraya attık. ( Ertelemek )
4. Mektup arkadaşıma mektup attım. (Göndermek)
5. Onu şuradaki eve attım. ( Götürmek)
Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi “atmak” kelimesi kullanıldığı cümleye göre anlam olarak değişiklik göstermektedir. Sözcükte “çok anlamlılık” konusunda çıkan soruları çözmek için sözcüğün sözlük anlamının bilinmesi gerekir.
Aşağıdaki cümlelerde yer alan “geçmek” sözcüğünün cümleye kattığı anlamları inceleyelim.
- O yoldan hızlıca geçti. (Hareket ederek ilerlemek)
- Ben yarışta seni geçtim. (Geride bırakmak)
- Sınıfını zayıfsız geçti. (Bir üst aşamaya çıkma)
- Yaşım artık geçti. (İlerlemek)
- O işinden geçti, sağlığını kurtarmaya bakıyor. (Vazgeçmek)
“Almak” sözcüğünü cümle içinde kullanalım.
- Giydiği kazağı çok ucuza almış. (Satın almak)
- Şişedeki suyu bu kap almıyor. (İçine sığmak )
“Yıkılmak” sözcüğünün “üzülmek” anlamında kullanıldığı cümlenin başındaki kutucuğu işaretleyelim.
- Okulda bütün işler bana yıkıldı.
- Ev depremde yıkıldı.
- Duvar, selde yıkıldı.
- Zayıf aldığımı duyunca yıkıldım. (X)
“Yanmak” sözcüğünü cümle içinde kullanalım.
- Ateşteki kömürler yandı.
- Ateşe yaklaşınca elimdeki kâğıt yandı.
Ödevime yardımcı olduğunuz için çok teşekkür ederim