Temel Anlamlı Sözcükler

Gerçek Anlam, insanların varlıkları adlandırmaları ile ortaya çıkan temel anlamıyla bu kavramları zaman içinde bunlara ilişkili olarak kazandırdıkları diğer anlamları kapsayan anlamdır.

Örneğin “boğaz” kelimesinin ilk anlamı ”boynun ön bölümü ve bu bölümü oluşturan organlar, kursak” tır.

• Balık yerken fark etmediği bir kılçık boğazına takılmış.

”Boğaz” sözcüğü, zamanla ilk anlamıyla biçimsel ya da işlevsel olarak ilişkili olan ”şişe, güğüm vb. kaplarda ağza yakın, dar bölüm” anlamında da kullanılarak yeni bir anlam kazanmıştır.

• Şişeyi boğazına kadar, zeytinyağı ile doldurmuştu.

”Boğaz” sözcüğü, zamanla ilk anlamıyla biçimsel ya da işlevsel olarak ilişkili olan ”iki dağ arasında dar geçit” anlamında da kullanılarak başka anlamlar da kazanmıştır.

• Yüksek dağlar arasındaki dar boğazlardan geçerek köye ulaştılar.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “açık” sözcüğü temel anlamıyla kullanılmıştır?
A) Açık bir havada pikniğe gittik.
B) Öğretmen bize açık bir anlatım yaptı.
C) Pencereyi açık unutmuşum.
D) Açık fikirli bir insandı.

Çözüm: “Açık” sözcüğünün temel anlamı “kapalı olmayan”dır. C seçeneğinde bu anlamıyla kullanılmıştır.
Doğru Cevap: C

---

2. “Dolu” sözcüğü hangi cümlede temel anlamıyla kullanılmıştır?
A) Dolu bir programla karşılaştık.
B) Bardak dolu olduğu için taştı.
C) Dolu bir hayat yaşadı.
D) Dolu sözlerle konuştu.

Çözüm: “Dolu” sözcüğünün temel anlamı “içi boş olmayan”dır. B seçeneğinde bu anlamıyla kullanılmıştır.
Doğru Cevap: B

---

3. Hangi cümlede “kuru” sözcüğü temel anlamıyla kullanılmamıştır?
A) Kuru yapraklar rüzgârla uçuşuyordu.
B) Kuru bir anlatımı vardı.
C) Çamaşırlar henüz kuru değil.
D) Kuru odunları topladık.

Çözüm: “Kuru” sözcüğünün temel anlamı “ıslak olmayan”dır. B seçeneğinde “sıkıcı” anlamında kullanılmıştır.
Doğru Cevap: B

---

4. “Sıcak” sözcüğünün temel anlamı hangi cümlede vardır?
A) Sıcak bir karşılama bizi bekliyordu.
B) Sıcak çorbayı içince rahatladım.
C) Sıcak bakışlarıyla herkesi etkiledi.
D) Sıcak bir tartışma yaşandı.

Çözüm: “Sıcak” sözcüğünün temel anlamı “ısısı yüksek olan”dır. B seçeneğinde bu anlamıyla kullanılmıştır.
Doğru Cevap: B

---

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ince” sözcüğü temel anlamıyla kullanılmıştır?
A) İnce düşünceli bir insandı.
B) İnce bir çizgi çizdi.
C) İnce bir sesle konuştu.
D) İnce hesaplar yapıyordu.

Çözüm: “İnce” sözcüğünün temel anlamı “kalın olmayan”dır. B seçeneğinde bu anlamıyla kullanılmıştır.
Doğru Cevap: B

Örnek Sorular:

“takmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Nazlı sınavı kafasına taktı.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?

A) Kadın kulağına küpe takmış.
B) Geline bilezik taktık.
C) Ablam yeni saatini taktı.
D) Sorunlarını hep kafasına takıyor.

---

“soğuk” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Deniz suyu çok soğuktu.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?

A) Resimdeki soğuk renkleri beğenmedim.
B) Hava bugün çok soğuktu.
C) Arkadaşım bana soğuk davrandı.
D) Misafirlerini çok soğuk karşıladı.