Türkler, Orta Asya’da farklı dinlere inandıktan sonra, Karahanlılar gibi devletlerle birlikte İslamiyet’i kabul etmeye başlamıştır. Bu yeni din, Türklerin sadece inançlarını değil, tüm sosyal ve kültürel hayatlarını derinden etkilemiştir. İslamiyet ile birlikte cami, medrese, kütüphane ve şifahane gibi yeni yapılar inşa edilmiş, bu da Türklerin daha çok yerleşik hayata geçmesini sağlamıştır. Eğitim alanında medreseler, bilginin ve dinî ilimlerin öğrenildiği önemli merkezler haline gelmiştir. Sanat alanında, heykelcilik yerine hat sanatı (güzel yazı sanatı), minyatür ve çini gibi yeni dallar gelişmiştir.

İslamiyet, Türklerin sosyal yaşamına da yeni kurallar getirmiştir. Evlilik, aile yapısı ve hukuki konularda İslam’ın kuralları etkili olmuştur. Halk arasında dinî hoşgörü ve yardımlaşma gibi değerler daha da önem kazanmıştır. Bu süreçte, Türkler kendi gelenek ve göreneklerini İslamiyet’in kurallarıyla birleştirerek özgün bir Türk-İslam kültürü yaratmıştır. Böylece hem kendi kimliklerini korumuşlar hem de İslam medeniyetinin gelişmesine büyük katkılar sağlamışlardır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Soru: Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiyle birlikte, eğitim alanında yaygınlaşan ve bilim öğrenilen kurumlar hangileridir?

A) Saraylar

B) Kervansaraylar

C) Medreseler

D) Şifahane

Doğru Cevap: C) Medreseler.

Çözüm: Medreseler, İslamiyet’in kabulüyle birlikte yaygınlaşan, dinî ve bilimsel eğitim veren okullardır.

---

2. Soru: Aşağıdakilerden hangisi, Türk-İslam mimarisine ait bir eser değildir?

A) Cami

B) Kümbet

C) Heykel

D) Kervansaray

Doğru Cevap: C) Heykel.

Çözüm: İslamiyet’te canlı figürlerin heykeli yapımı pek yaygın değildir. Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra heykel yerine hat ve minyatür gibi sanatlara yönelmiştir.

---

3. Soru: Türklerin İslamiyet’e geçişi, en çok hangi bölgede daha hızlı gerçekleşmiştir?

A) Avrupa

B) Anadolu

C) Orta Asya

D) Afrika

Doğru Cevap: C) Orta Asya.

Çözüm: İslamiyet, ilk olarak Orta Asya’da Karahanlılar ve diğer Türk boyları arasında yayılmıştır.

---

4. Soru: İslamiyet’in kabulünden sonra Türklerde gelişen, güzel yazı sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Minyatür

B) Çini

C) Hat

D) Fresk

Doğru Cevap: C) Hat.

Çözüm: Hat sanatı, Arap harfleriyle yapılan güzel yazı sanatıdır ve İslamiyet’in kabulüyle Türkler arasında yaygınlaşmıştır.

---

5. Soru: Karahanlılar döneminde yazılan ve Türk-İslam sentezinin ilk önemli eseri olan “Kutadgu Bilig” ne anlama gelir?

A) Tarih bilgisi

B) Mutluluk veren bilgi

C) Savaş sanatı

D) Gök bilimi

Doğru Cevap: B) Mutluluk veren bilgi.

Çözüm: “Kutadgu Bilig,” devleti yönetenlere yol gösteren, mutlu bir yaşam için öğütler veren bir eserdir.

---

6. Soru: İslamiyet’in etkisiyle Türklerin daha çok yerleşik hayata geçmesinin en önemli sebebi nedir?

A) Ticaret yollarının değişmesi

B) Cami ve medrese gibi kalıcı yapıların inşası

C) Göçebe yaşamın zorlaşması

D) Hayvan yetiştiriciliğinin azalması

Doğru Cevap: B) Cami ve medrese gibi kalıcı yapıların inşası.

Çözüm: İbadet ve eğitim için inşa edilen bu yapılar, insanların bir yerde kalıcı olarak yerleşmesini sağlamıştır.

---

7. Soru: İlk Türk-İslam devletlerinde, hasta olanların tedavi edildiği kurumlar hangileridir?

A) Medrese

B) İmaret

C) Şifahane

D) Kervansaray

Doğru Cevap: C) Şifahane.

Çözüm: Şifahaneler, o dönemde hastaların tedavi edildiği ve tıp eğitimi verilen önemli kurumlardı.

---

8. Soru: “İslamiyet öncesi Türklerdeki “toy” ve “kurultay” gibi meclisler, İslamiyet sonrasında hangi kurumlarla benzerlik gösterir?

A) Ticaret merkezleri

B) Şifahane ve kütüphaneler

C) Divan ve meclisler

D) Kaleler ve surlar

Doğru Cevap: C) Divan ve meclisler.

Çözüm: Toy ve kurultay, devlet işlerinin görüşüldüğü meclislerdir. İslamiyet’in kabulüyle divan adı verilen yeni yönetim meclisleri kurulmuştur.

---

9. Soru: İslamiyet’in kabulü, Türklerin inanç sisteminde en büyük değişimi hangi alanda yaşatmıştır?

A) Çok tanrılı inançtan tek tanrılı inanca geçiş

B) Doğa güçlerine tapınmaya devam etme

C) Atalarına saygı göstermeyi bırakma

D) Hayvan figürlerini kutsal sayma

Doğru Cevap: A) Çok tanrılı inançtan tek tanrılı inanca geçiş.

Çözüm: İslamiyet, tek tanrı inancına dayanan bir dindir. Türkler, bu dinle birlikte eski çok tanrılı inançlarını bırakmıştır.

---

10. Soru: Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiyle edebiyat alanında en önemli gelişme nedir?

A) Sadece sözlü edebiyatın devam etmesi

B) Arap ve Fars edebiyatından etkilenilmesi

C) Sadece şiir yazılması

D) Hiçbir edebî eserin üretilmemesi

Doğru Cevap: B) Arap ve Fars edebiyatından etkilenilmesi.

Çözüm: İslamiyet’in kabulüyle birlikte Türk edebiyatına yeni türler ve kavramlar girmiş, Arap ve Fars edebiyatı ile bir etkileşim yaşanmıştır.

---

11. Soru: Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinde, savaşçı ve teşkilatçı yapılarının İslam’ın hangi kavramıyla benzerlik göstermesi etkili olmuştur?

A) Sanat

B) Hoşgörü

C) Cihad ve Gaza

D) Ticaret

Doğru Cevap: C) Cihad ve Gaza.

Çözüm: Cihat ve Gaza anlayışı, Türklerin savaşçı ve teşkilatçı yapısıyla uyum sağlamış ve İslam’ın yayılmasında önemli bir rol oynamıştır.

---

12. Soru: İslamiyet’in kabulüyle birlikte, ticaret yolları üzerine inşa edilen, yolcuların ve tüccarların konakladığı binalara ne ad verilir?

A) Han

B) Medrese

C) İmaret

D) Ribat (Kervansaray)

Doğru Cevap: D) Ribat (Kervansaray).

Çözüm: Ribatlar, İslamiyet’in kabulünden sonra ticaretin güvenliğini ve gelişmesini sağlamak amacıyla inşa edilmiştir.

---

13. Soru: Türk-İslam mimarisinin sembolü haline gelen, cami ve medreselerin yanında yer alan uzun, ince yapıya ne ad verilir?

A) Türbe

B) Minare

C) Kubbe

D) Kemer

Doğru Cevap: B) Minare.

Çözüm: Minare, cami ve mescitlerde ezan okumak için kullanılan, İslam mimarisine özgü bir yapıdır.

---

14. Soru: İslamiyet’in kabulüyle Türkler, bilim ve kültür alanındaki birikimlerini hangi alfabe ile kaydetmeye başlamıştır?

A) Orhun alfabesi

B) Latin alfabesi

C) Arap alfabesi

D) Göktürk alfabesi

Doğru Cevap: C) Arap alfabesi.

Çözüm: İslamiyet’in kabulüyle birlikte Arap alfabesi de bilim ve edebiyat dili olarak kullanılmaya başlanmıştır.

---

15. Soru: Türklerin sosyal hayatında, dinî değerlere bağlı olarak en çok gelişen ve yardımlaşmayı amaçlayan kurum hangisidir?

A) Askerî birlikler

B) Vakıflar

C) Resim atölyeleri

D) Müzik okulları

Doğru Cevap: B) Vakıflar.

Çözüm: Vakıflar, hayır işleri yapmak ve sosyal yardımlaşmayı sağlamak için kurulmuş önemli kurumlardır.