Dünya, iki temel unsurun etkileşimiyle şekillenir: doğal çevre ve beşerî çevre. Doğal çevre, insanlar tarafından henüz dokunulmamış veya az değiştirilmiş, dağlar, ormanlar, nehirler ve iklim gibi unsurlardan oluşur. Buna karşılık beşerî çevre, insanların faaliyetleriyle oluşturulmuş veya değiştirilmiş, şehirler, yollar, barajlar ve tarlalar gibi unsurları kapsar. Bu iki çevre arasında sürekli bir etkileşim vardır. İnsanlar doğal çevreyi ihtiyaçları doğrultusunda değiştirirken (örneğin, nehir üzerine baraj inşa etmek gibi), doğal olaylar da insan yaşamını doğrudan etkiler (örneğin, bir deprem veya sel felaketi gibi). Bu etkileşim, modern dünyada sürdürülebilirlik kavramını önemli hale getirmiştir; çünkü insan faaliyetleri, doğal kaynakları tüketerek veya çevreyi kirleterek dünyanın geleceğini tehlikeye atabilir. Bu nedenle, doğal dengeyi koruyarak beşerî çevreyi geliştirmek büyük önem taşır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Soru: Aşağıdakilerden hangisi doğal çevreye ait bir özellik değildir?

A) Volkanik dağlar

B) Nehirler ve göller

C) Binalar ve yollar

D) Ormanlar ve bitki örtüsü

Doğru Cevap: C) Binalar ve yollar.

Çözüm: Binalar ve yollar, insanlar tarafından oluşturulmuş beşerî çevre özellikleridir. Diğer seçenekler ise doğal olarak var olan unsurlardır.

---

2. Soru: İnsanların doğal çevreye en büyük etkisi genellikle hangi yolla gerçekleşir?

A) Geri dönüşüm projeleri

B) Fabrika atıkları ve kirlilik

C) Yenilenebilir enerji kullanımı

D) Doğa yürüyüşleri

Doğru Cevap: B) Fabrika atıkları ve kirlilik.

Çözüm: Fabrika atıkları, hava ve su kirliliğine neden olarak doğal çevreye büyük zarar verir.

---

3. Soru: Bir bölgede kuraklık yaşanması, beşerî çevreyi en çok hangi alanda etkiler?

A) Sanayi üretimi

B) Tarımsal faaliyetler

C) Şehirleşme oranı

D) Ulaşım ağları

Doğru Cevap: B) Tarımsal faaliyetler.

Çözüm: Kuraklık, tarımsal üretimi doğrudan olumsuz etkileyen bir doğal olaydır.

---

4. Soru: Aşağıdakilerden hangisi beşerî çevreye ait bir unsurdur?

A) Okyanuslar

B) Barajlar

C) Mağaralar

D) Kutup buzulları

Doğru Cevap: B) Barajlar.

Çözüm: Barajlar, enerji üretimi veya su yönetimi için insanlar tarafından inşa edilmiş yapılardır ve beşerî çevreye aittir.

---

5. Soru: İnsanların doğal çevreye uyum sağlamasına örnek olarak aşağıdakilerden hangisi verilebilir?

A) Sanayileşmenin artması

B) Çöl ikliminde vaha etrafına yerleşmek

C) Nükleer santral inşa etmek

D) Ormanları keserek tarım alanı açmak

Doğru Cevap: B) Çöl ikliminde vaha etrafına yerleşmek.

Çözüm: Bu eylem, insanların zorlu doğal koşullara adapte olarak yaşamlarını sürdürme biçimidir.

---

6. Soru: Aşağıdakilerden hangisi doğal çevrenin beşerî çevreye etkisine bir örnektir?

A) Fırtına nedeniyle köprülerin yıkılması

B) Ormanların kesilerek şehirleşme alanları oluşturulması

C) Fabrikaların hava kirliliğine yol açması

D) Yeni bir otoyolun yapılması

Doğru Cevap: A) Fırtına nedeniyle köprülerin yıkılması.

Çözüm: Fırtına doğal bir olaydır ve beşerî bir yapı olan köprüye zarar vererek doğal çevrenin beşerî çevreye olan etkisini gösterir.

---

7. Soru: Beşerî ve doğal çevre arasındaki ilişkiyi dengelemek için en önemli kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tüketim

B) Sanayileşme

C) Sürdürülebilirlik

D) Şehirleşme

Doğru Cevap: C) Sürdürülebilirlik.

Çözüm: Sürdürülebilirlik, doğal kaynakları koruyarak insan ihtiyaçlarını karşılama ilkesidir, bu da iki çevre arasındaki denge için hayati önem taşır.

---

8. Soru: Bir nehir üzerine HES (Hidroelektrik Santrali) kurulması, ne tür bir etkileşime örnektir?

A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi

B) Beşerî çevrenin doğal çevreyi etkilemesi

C) Sadece beşerî çevre içinde bir etkileşim

D) Etkileşimin olmadığı bir durum

Doğru Cevap: B) Beşerî çevrenin doğal çevreyi etkilemesi.

Çözüm: İnsanlar tarafından yapılan HES, doğal bir unsur olan nehrin yapısını değiştirir.

---

9. Soru: Aşağıdaki faaliyetlerden hangisi doğal çevrenin korunmasına yönelik bir çabadır?

A) Tarım ilaçlarının kontrolsüz kullanımı

B) Fabrika bacalarına filtre takılması

C) Kaçak ağaç kesimi

D) Sanayi bölgelerinin yaygınlaştırılması

Doğru Cevap: B) Fabrika bacalarına filtre takılması.

Çözüm: Filtreler, havaya salınan zararlı gazları azaltarak hava kirliliğini önlemeyi amaçlar.

---

10. Soru: Buzul Çağı’nın sona ermesiyle insan topluluklarının yaşam biçimlerinde büyük değişiklikler olması, hangi etkileşime örnektir?

A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi

B) Beşerî çevrenin doğal çevreyi etkilemesi

C) Sadece beşerî çevre içinde bir etkileşim

D) Etkileşimin olmadığı bir durum

Doğru Cevap: A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi.

Çözüm: İklimdeki değişimler (doğal çevre), insanların avlanma ve yerleşim gibi yaşam biçimlerini doğrudan etkilemiştir.

---

11. Soru: Bir deprem sonrasında fay hatları üzerinde yer alan şehirlerin büyük hasar alması, hangi etkileşimi gösterir?

A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi

B) Beşerî çevrenin doğal çevreyi etkilemesi

C) Sadece beşerî çevre içinde bir etkileşim

D) Etkileşimin olmadığı bir durum

Doğru Cevap: A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi.

Çözüm: Deprem (doğal olay) şehirler üzerindeki yıkıcı etkisiyle (beşerî çevre) doğrudan etkileşim kurar.

---

12. Soru: Aşağıdaki durumlardan hangisi sürdürülebilir bir yaşam biçimini desteklemez?

A) Su kaynaklarını israf etmek

B) Geri dönüşüm yapmak

C) Bisikletle işe gitmek

D) Yenilenebilir enerji kullanmak

Doğru Cevap: A) Su kaynaklarını israf etmek.

Çözüm: Su kaynaklarının israfı, doğal kaynakların korunması ilkesi olan sürdürülebilirliğe aykırıdır.

---

13. Soru: İnsanların, yaşam alanlarını genişletmek için ormanları yok etmesi, aşağıdaki sorunlardan hangisine yol açmaz?

A) Toprak erozyonu

B) Sel felaketleri

C) Oksijen miktarının artması

D) Biyoçeşitliliğin azalması

Doğru Cevap: C) Oksijen miktarının artması.

Çözüm: Ormanların yok edilmesi, fotosentez yapan ağaçların azalmasına bağlı olarak atmosferdeki oksijen miktarını azaltır.

---

14. Soru: Kutup bölgelerinde yaşayan insanların kalın giysiler giymesi, hangi etkileşime örnektir?

A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi

B) Beşerî çevrenin doğal çevreyi etkilemesi

C) Sadece beşerî çevre içinde bir etkileşim

D) Etkileşimin olmadığı bir durum

Doğru Cevap: A) Doğal çevrenin beşerî çevreyi etkilemesi.

Çözüm: Soğuk iklim (doğal çevre), insanların giyim tarzını (beşerî çevre) etkilemiştir.

---

15. Soru: Aşağıdaki seçeneklerden hangisi hem doğal hem de beşerî çevre özelliklerini içerir?

A) Bir dağ zirvesi

B) Bir hayvanat bahçesi

C) Bir çöl

D) Bir okyanus

Doğru Cevap: B) Bir hayvanat bahçesi.

Çözüm: Hayvanat bahçesi, doğal bir unsur olan hayvanları (doğal çevre) barındıran ve insanlar tarafından yapay olarak oluşturulmuş bir alandır (beşerî çevre).