Çarpanlar ve Katları Test Çöz 6. Sınıf Matematik (Maarif Modeli)

Çarpanlar ve Katları Testleri (Yeni Müfredat Maarif Modeli)


Çarpanlar ve Katlar Nedir?

Matematiğin temel konularından biri olan çarpanlar ve katlar, sayılar arasındaki ilişkiyi anlamamızı sağlar. Bu iki kavram birbiriyle yakından bağlantılıdır.

  • Çarpan (Bölen): Bir sayıyı kalansız bölebilen doğal sayılara o sayının çarpanları denir. Örneğin, 12’nin çarpanları: 1, 2, 3, 4, 6, 12’dir.
  • Kat: Bir sayının kalansız bölünebildiği sayılara o sayının katları denir. Örneğin, 4’ün katları: 4, 8, 12, 16, 20… şeklinde sonsuza kadar gider.

Asal Sayılar ve Asal Çarpanlar

Kendisinden ve 1’den başka hiçbir sayıya kalansız bölünemeyen, 1’den büyük sayılara asal sayı denir (Örnek: 2, 3, 5, 7, 11…). Bir sayıyı oluşturan asal sayılara ise o sayının asal çarpanları denir. 18’in asal çarpanları 2 ve 3’tür.

Ortak Kavramlar

  • En Büyük Ortak Bölen (EBOB): İki veya daha fazla sayıyı kalansız bölebilen en büyük sayıdır. Örneğin, 18 ve 24’ün EBOB’u 6’dır. Eşya paylaştırma veya gruplama problemlerinde kullanılır.
  • En Küçük Ortak Kat (EKOK): İki veya daha fazla sayının ortak katlarının en küçüğüdür. Örneğin, 4 ve 6’nın EKOK’u 12’dir. Aynı anda gerçekleşen olaylar veya buluşma problemlerinde kullanılır.

Bu temel bilgiler, çarpanlar ve katlar konusunu anlamanın ve testlerde başarılı olmanın ilk adımıdır. Bol bol pratik yaparak bu kavramları pekiştirebilirsiniz.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Bir çiftlikteki tavşan ve tavukların toplam sayısı 36’dır. Bu hayvanların ayak sayıları toplamı 100 olduğuna göre, çiftlikteki tavşan sayısı kaçtır?
A) 12
B) 14
C) 16
D) 18
Çözüm: Tavşan sayısına \( x \), tavuk sayısına \( y \) diyelim. Soruya göre; \( x + y = 36 \) ve \( 4x + 2y = 100 \) denklemleri kurulur. İlk denklemi 2 ile çarpalım: \( 2x + 2y = 72 \). İkinci denklemden çıkaralım: \( (4x + 2y) – (2x + 2y) = 100 – 72 \) → \( 2x = 28 \) → \( x = 14 \). Doğru cevap B’dir.

2. soru: Bir doğal sayının pozitif tam sayı çarpanları 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 16, 24, 32, 48, 96’dır. Bu sayının asal çarpanlarının toplamı kaçtır?
A) 5
B) 7
C) 10
D) 12
Çözüm: Verilen çarpan listesi 96’nın çarpanlarıdır. 96’nın asal çarpanlarına ayrılışı: \( 96 = 2^5 \times 3 \). Asal çarpanlar 2 ve 3’tür. Toplamları \( 2 + 3 = 5 \) olur. Doğru cevap A’dır.

3. soru: 60 litrelik, 72 litrelik ve 84 litrelik üç farklı meyve suyu, birbirine karıştırılmadan eşit hacimli şişelere doldurulacaktır. Bir şişenin hacmi litre cinsinden bir tam sayı olduğuna göre, en az kaç şişe gerekir?
A) 18
B) 24
C) 36
D) 48
Çözüm: Şişe hacmi 60, 72 ve 84’ün ortak böleni olmalıdır. En büyük ortak bölen kullanılırsa şişe sayısı en az olur. EBOB(60,72,84) = 12 litrelik şişeler kullanılır. Şişe sayıları: \( 60/12=5 \), \( 72/12=6 \), \( 84/12=7 \). Toplam şişe: \( 5+6+7=18 \). Doğru cevap A’dır.

4. soru: \( 2^a \times 3^b \) şeklinde yazılabilen 360 sayısı için \( a + b \) kaçtır?
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
Çözüm: 360’ı asal çarpanlarına ayıralım: \( 360 = 36 \times 10 = (6 \times 6) \times (2 \times 5) = (2 \times 3) \times (2 \times 3) \times 2 \times 5 = 2^3 \times 3^2 \times 5 \). Soruda verilen forma göre \( 2^a \times 3^b \) ifadesi 360’ın sadece 2 ve 3 çarpanlarını temsil eder. Bu durumda \( a=3 \), \( b=2 \) olur. \( a+b=5 \). Doğru cevap C’dir.

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

Çarpanlar ve Katları Test Çöz 6. Sınıf Matematik Testleri Cevapları

Soru: 3 üzeri 4 - (12 + 28: 2 x 3) şeklinde işlem önceliği etkinliği olarak hazırlanan bir takvimin yaprakları Ekim ayına göre sıralanmıştır. Buna göre aşağıdaki takvim yapraklarından Hangisi bir gün sonraki takvim yaprağına aittir? 

Soru: Mehmet amca Yukarıdaki üzerinde işlem yazan ağaçlardan üzerindeki işlemin sonucu yanlış yazılan ağacın meyvelerini pazarda satmıştır. Pazarda kiraz ve erik kilosu 15 liradan portakal ve elma kilosu 12 liradan satılmıştır. Mehmet amca bu satıştan toplam 180 lira para kazandığına göre hangi meyveden kaç kilogram satış yapmıştır? 

Soru: Mehmet Yukarıdaki balonların üzerindeki sayılar ile aşağıdaki işlemleri tanımlıyor.
1. işlem: kırmızı + sarı : mavi + yeşil
2. işlem: sarı x kırmızı : mavi + yeşil
Buna göre Mehmet'in oluşturduğu 1. işlemin sonucu 2. işlemin sonucundan kaç eksiktir?

Soru:   12 3 . 4 + 2
Yukarıda verilen işlem ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
A) işlem sonucunu bulmak için ilk önce çarpma işlemi yapılmalıdır.
B) Işlemin sonucu bulunurken çarpma veya topla-manın işleminin önceliği önemli değildir.
C) işleminin sonucu 18'dir.
D) işleminin sonucu bulunurken ilk önce bölme işlemi, toplama işlemi ve daha sonra çarpma işlemi yapılarak sonuç bulunur.

Soru: Bir öğretmen ile 30 öğrencisi bir müzeyi gezmeye gidiyor. Müzenin giriş ücreti öğrenci 4 TL öğretmen 6 TL olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi ödenecek toplam parayı ifade eder?
A) 6 x (4 + 20)   C) 6 + (4 x 30)
B) 30 x (4 + 6)   D) (4 x 6) + 30

Soru: Fatma defterine çizdiği dikdörtgen ile ilgili aşağıdaki bilgileri veriyor.
■ Dikdörtgenin kısa kenarının santimetre cinsinden değeri, 7.(12 - 5) = 7.12 - ▲ . 5 işlemındekı ▲'nin değerine eşittir.
■ Dikdörtgenin uzun kenarının santimetre cinsinden değeri 21 . (9 + ■) = 21 . 13 + 21 . 9 işlemindeki ■' nin değerine eşıttir.
Buna göre Fatma'nın defterine çizdiği dikdörtgenin çevresinin santimetre cinsinden değeri aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) 20   B) 32   C) 38   D) 40