Biyoçeşitlilik, yani bir bölgedeki canlı türlerinin, genlerinin ve ekosistemlerinin çeşitliliği, günümüzde hızla azalmaktadır. Bu azalmanın temel nedenleri insan faaliyetleridir. Biyoçeşitliliği tehdit eden en önemli faktörler arasında habitat (yaşam alanı) kaybı, aşırı avlanma ve aşırı kullanım, çevre kirliliği, istilacı türler ve iklim değişikliği yer alır. Habitat kaybı, ormanların tarım veya yerleşim için yok edilmesiyle oluşurken, kirlilik su ve havayı zehirler. İklim değişikliği ve istilacı türler ise ekosistemlerin doğal dengesini bozar. Bu tehditler, sadece doğayı değil, aynı zamanda insanların gıda, ilaç ve temiz su gibi temel ihtiyaçlarını da riske atar.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Biyoçeşitliliği tehdit eden en büyük faktör olarak kabul edilen durum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğal afetler (deprem, sel gibi) B) Aşırı avlanma C) Habitat (yaşam alanı) kaybı D) Küresel ısınma

Çözüm: Habitat kaybı, ormanların yok edilmesi veya sulak alanların kurutulması gibi eylemlerle canlıların yaşam alanlarını doğrudan ortadan kaldırdığı için en büyük tehdit olarak kabul edilir. Doğru Cevap: C

2. Sanayi atıklarının nehirlere veya denizlere boşaltılması, biyoçeşitliliği hangi yolla tehdit eder?

A) Habitat kaybına neden olur. B) Aşırı avlanmaya neden olur. C) Çevre kirliliğine neden olur. D) İklim değişikliğine neden olur.

Çözüm: Atıkların sulara bırakılması, su kirliliğine yol açar ve su ekosistemindeki canlılara zarar verir. Doğru Cevap: C

3. Bir bölgenin ormanlarının kesilerek tarım arazisine dönüştürülmesi, aşağıdaki tehditlerden hangisine örnektir?

A) Aşırı avlanma B) İklim değişikliği C) Habitat kaybı D) Kirlilik

Çözüm: Ormanların yok edilmesi, orada yaşayan canlıların yaşam alanlarını kaybetmesine yani habitat kaybına neden olur. Doğru Cevap: C

4. Başka bir bölgeden kasıtlı veya kazara getirilen ve yerel ekosistemlere zarar veren canlı türlerine ne ad verilir?

A) Endemik tür B) İstilacı tür C) Yabani tür D) Nesli tükenmekte olan tür

Çözüm: İstilacı türler, geldikleri ekosistemin yerli türlerini tehdit ederek biyoçeşitliliği azaltır. Doğru Cevap: B

5. Aşağıdakilerden hangisi iklim değişikliğinin biyoçeşitlilik üzerindeki etkilerinden biri değildir?

A) Bazı türlerin göç etmesine neden olması B) Kutup ayılarının yaşam alanlarının yok olması C) Canlıların genetik çeşitliliğini artırması D) Mercan resiflerinin ağarması

Çözüm: İklim değişikliği, canlıların genetik çeşitliliğini artırmaz, aksine yaşam alanlarını daraltarak ve strese sokarak çeşitliliği azaltır. Doğru Cevap: C

6. Ticari amaçlarla yapılan aşırı balıkçılık, aşağıdaki tehditlerden hangisine örnektir?

A) Kirlilik B) İstilacı türler C) Aşırı avlanma D) Habitat kaybı

Çözüm: Aşırı avlanma ve aşırı kullanım, bir türün popülasyonunu kritik seviyeye düşürerek neslinin tükenmesine yol açabilir. Doğru Cevap: C

7. Bir gölün aşırı gübre kullanımı nedeniyle yosunlarla kaplanması, hangi tehdit faktörüyle ilişkilidir?

A) Kirlilik B) Aşırı avlanma C) İstilacı türler D) Küresel ısınma

Çözüm: Gübre gibi maddelerin sulara karışması, su kirliliğine ve ekosistem dengesinin bozulmasına neden olur. Doğru Cevap: A

8. Küresel ısınma sonucunda buzulların erimesi, aşağıdaki canlılardan hangisinin yaşamını doğrudan tehdit eder?

A) Penguen B) Kutup ayısı C) Flamingo D) Fil

Çözüm: Kutup ayıları, yaşam alanları olan buzulların erimesinden doğrudan etkilenen türlerdir. Doğru Cevap: B

9. Bir limana başka bir ülkeden gelen geminin ambar suyunda taşınan yeni bir tür, liman ekosistemine yerleşirse, hangi duruma örnek oluşturur?

A) Endemik tür B) İstilacı tür C) Habitat kaybı D) Kirlilik

Çözüm: Bu yeni tür, yerel türlerle rekabete girerek onlara zarar verebilecek istilacı bir türdür. Doğru Cevap: B

10. Aşağıdakilerden hangisi biyoçeşitliliği tehdit eden bir faktör değildir?

A) Geri dönüşüm B) Ormanların yok edilmesi C) Okyanuslardaki plastik atıklar D) Fosil yakıtların aşırı kullanımı

Çözüm: Geri dönüşüm, atık miktarını azaltarak çevrenin korunmasına yardımcı olan olumlu bir eylemdir. Doğru Cevap: A

11. Doğal kaynakların kontrolsüzce kullanılması ve yenilenme hızından daha hızlı tüketilmesi, hangi faktöre örnektir?

A) Küresel ısınma B) Aşırı kullanım C) Kirlilik D) İstilacı türler

Çözüm: Doğal kaynakların (ormanın, suyun, balığın) sürdürülebilir olmayan bir hızla tüketilmesi aşırı kullanım olarak adlandırılır. Doğru Cevap: B

12. Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörlerin artması, insan yaşamı için ne gibi bir risk taşır?

A) Yeni ilaçların keşfini kolaylaştırır. B) Gıda güvenliğini riske atar. C) Sadece hayvan türlerini etkiler. D) Hava kirliliğini azaltır.

Çözüm: Biyoçeşitlilik, tarım ürünleri ve balıkçılık gibi gıda kaynaklarının temelini oluşturur. Biyoçeşitliliğin azalması gıda güvenliğini tehlikeye atar. Doğru Cevap: B

13. Bir gölün çevresine yapılan bir fabrika, gölün ekosistemini nasıl tehdit eder?

A) Habitat kaybı ve kirlilik B) Sadece iklim değişikliği C) Aşırı avlanma ve habitat kaybı D) İstilacı türler ve kirlilik

Çözüm: Fabrika, gölün etrafını işgal ederek habitat kaybına neden olur. Aynı zamanda atıklarını bırakarak kirliliğe yol açar. Doğru Cevap: A

14. Aşağıdaki durumlardan hangisi, biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik bir eylemdir?

A) Habitat parçalanması B) Endemik türleri koruma altına almak C) Yasal olmayan ağaç kesimlerini teşvik etmek D) Kimyasal gübre kullanımını artırmak

Çözüm: Endemik türleri (sadece o bölgede yaşayan) koruma altına almak, biyoçeşitliliğin korunması için önemli bir adımdır. Doğru Cevap: B

15. Biyoçeşitlilik kaybı, neden küresel bir sorun olarak ele alınmaktadır?

A) Sadece bir ülke için geçerli olduğu için B) Bir bölgedeki kaybın tüm dünyayı etkileyebileceği için C) Çözümü çok kolay olduğu için D) Sadece bitkileri etkilediği için

Çözüm: Bir ekosistemdeki tür kaybı, küresel ekolojik döngüleri ve besin zincirlerini etkileyebilir, bu nedenle küresel bir sorun olarak ele alınır. Doğru Cevap: B