Bağlaç Yanlışları
Bağlaçların anlamına uygun kullanılmaması ya da gereksiz kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
“Ne şair ne âşık ağlamaz.” cümlesinde “yüklem” “ağlamaz” değil “ağlar” şeklinde olmalıdır. Çünkü “ne… ne” bağlacının kullanıldığı cümlelerde yüklem olumsuz olarak kullanılırsa anlatım bozukluğu olur.
“Oraya gidersen Etnografya ya da Kurtuluş Savaşı Müzelerini gezmelisin.” cümlesinde “ya da” bağlacı yerine ”ve” bağlacı getirilmelidir. Çünkü “ya da” bağlacı “iki durumdan birini seçme” anlamı katar fakat cümlede böyle bir durum söz konusu değil.
Aşağıda verilen cümlelerde bağlaç yanlışlığından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır:
- Adam, hiçbir konuda ne engel ne de sınır tanımıyor.
- Bu dünya ne sana ne de bana kalmaz.
- İstanbul’a gidersen Üsküdar ya da Beykoz’u gezmelisin.
- Yanlış yapsam da kızmaz ama çok anlayışlıdır.
- Düşüncenize katılıyor ama size hak veriyorum.
- Çok yetenekli bir çocuk ama bir o kadar da gayretli.
Çözümlü Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Beş tane zor sorulardan çözemediklerinizi söyler misiniz?
B) Eymen’i gördüm, gerekli açıklamaları tek tek yaptım
C) İnsanları sevmeyebilirsiniz; ama saygı duymak zorundasınız.
D) Seni arabamla evinden alıp eşsiz bir gün yaşatacağım.
E) Babam bizi yalnız bırakmaz, elinden geldiği kadar yardım eder.
Cevap: A
