Aynalar, ışığı yansıtma prensibiyle çalışan, en az bir yüzeyi parlak ve pürüzsüz olan cisimlerdir. Aynalar, yansıtma yüzeylerinin şekline göre iki ana gruba ayrılır: düz aynalar ve küresel aynalar. Düz aynalar, adından da anlaşılacağı gibi düz bir yüzeye sahiptir ve cismin boyuna eşit, düz ve simetrik bir görüntü oluşturur. Küresel aynalar ise içbükey (çukur) ve dışbükey (tümsek) olmak üzere ikiye ayrılır. Çukur aynalar görüntüyü büyütebilir, tümsek aynalar ise daha geniş bir alanı göstererek görüntüyü küçültür. Aynaların farklı türleri, çeşitli kullanım amaçlarına hizmet eder.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Aşağıdaki aynalardan hangisi, gelen ışınları bir noktada toplar?

A) Düz ayna B) Tümsek ayna C) Çukur ayna D) Cisimle ayna arasında kalan açı

Çözüm: Çukur aynalar, paralel gelen ışınları bir noktada (odak noktasında) toplama özelliğine sahiptir. Doğru Cevap: C

2. Diş hekimlerinin ağız içini daha büyük ve net görmek için kullandığı ayna türü hangisidir?

A) Düz ayna B) Tümsek ayna C) Çukur ayna D) Normal ayna

Çözüm: Çukur aynalar, yakındaki cisimlerin daha büyük ve düz görüntüsünü oluşturduğu için bu amaçla kullanılır. Doğru Cevap: C

3. Aşağıdaki aynalardan hangisi, daima sanal (zahiri), düz ve cismin boyundan küçük görüntü oluşturur?

A) Düz ayna B) Tümsek ayna C) Çukur ayna D) Parlak yüzeyli ayna

Çözüm: Tümsek aynalar, her zaman cismin boyundan küçük, sanal ve düz görüntü oluşturur. Doğru Cevap: B

4. Düz aynada oluşan görüntü için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Görüntü sanaldır. B) Görüntünün boyu cismin boyuna eşittir. C) Görüntü düzdür (ters değildir). D) Görüntü her zaman cismin boyundan küçüktür.

Çözüm: Düz aynalarda oluşan görüntünün boyu, cismin boyuna eşittir. Doğru Cevap: D

5. Mağazalardaki güvenlik aynaları, daha geniş bir alanı gösterebilmek için hangi ayna türünden yapılır?

A) Düz ayna B) Çukur ayna C) Tümsek ayna D) Silindirik ayna

Çözüm: Tümsek aynalar, görüş alanını genişleterek daha fazla alanı gösterir. Bu yüzden güvenlik amaçlı ve araçların yan aynalarında kullanılır. Doğru Cevap: C

6. Aşağıdakilerden hangisi çukur aynanın kullanım alanlarından biridir?

A) Binaların güvenlik aynaları B) Mağaza güvenlik aynaları C) El feneri ve araba farları D) Araçların yan aynaları

Çözüm: Çukur aynalar, ışığı bir noktada toplayarak daha aydınlık bir alan oluşturduğu için el fenerleri ve araba farlarında kullanılır. Doğru Cevap: C

7. Aynalar hangi fiziksel olayı kullanarak görüntü oluşturur?

A) Işığın soğurulması B) Işığın kırılması C) Işığın yansıması D) Işığın saçılması

Çözüm: Aynalar, üzerlerine düşen ışığı yansıtma prensibiyle çalışır ve bu yansıma sayesinde görüntü oluşur. Doğru Cevap: C

8. Bir kişinin düz aynaya doğru yürüdüğünde görüntüsü nasıl değişir?

A) Görüntü küçülür. B) Görüntü büyür. C) Görüntünün boyu değişmez, ancak aynaya yaklaşır. D) Görüntü ters döner.

Çözüm: Düz aynada görüntü boyu her zaman cismin boyuna eşittir. Ancak cisim aynaya yaklaştıkça, görüntüsü de ona yaklaşır. Doğru Cevap: C

9. Aşağıdakilerden hangisi tümsek aynanın kullanım alanlarından biri değildir?

A) Mağazalarda güvenlik aynası B) Otomobillerde yan ayna C) Kaşığın dış yüzeyi D) Güneş fırınları

Çözüm: Güneş fırınlarında ışığı bir noktada toplamak için çukur ayna kullanılır. Diğerleri ise tümsek ayna örnekleridir. Doğru Cevap: D

10. Bir çukur aynaya çok uzaktaki bir cisimden (sonsuzdan) gelen ışınlar, aynadan yansıdıktan sonra hangi noktada kesişir?

A) Merkezde B) Odak noktasında C) Tepe noktasında D) Hiçbir noktada kesişmez.

Çözüm: Çukur aynalara sonsuzdan gelen paralel ışınlar, aynadan yansıdıktan sonra odak noktasında kesişirler. Doğru Cevap: B

11. Düz aynada görüntünün, cisme göre simetrik olması ne anlama gelir?

A) Sol elini kaldırdığında görüntünün sağ elini kaldırması B) Görüntünün boyunun değişmesi C) Görüntünün ters olması D) Görüntünün net olmaması

Çözüm: Düz aynada oluşan görüntü, cisme göre simetriktir. Yani sen sol elini kaldırdığında görüntün sağ elini kaldırır gibi görünür. Doğru Cevap: A

12. Aşağıdakilerden hangisi düz aynanın kullanım alanlarından biri değildir?

A) Evlerdeki duvar aynaları B) Periskop C) Tepegöz D) Araba farı

Çözüm: Araba farlarında ışığı yansıtmak ve odaklamak için çukur ayna kullanılır. Doğru Cevap: D

13. Bir ışın, tümsek aynaya paralel olarak gelirse, yansıdıktan sonra nasıl bir yol izler?

A) Odak noktasında toplanır. B) Odak noktasından yansıyormuş gibi dağılır. C) Kendi üzerinden geri döner. D) Paralel olarak yoluna devam eder.

Çözüm: Tümsek aynalara paralel gelen ışınlar, yansıdıktan sonra sanki aynanın arkasındaki odak noktasından geliyormuş gibi dağılırlar. Doğru Cevap: B

14. Ayna çeşitlerini ve kullanım alanlarını eşleştiren bir öğrenci, aşağıdaki eşleştirmelerden hangisinde hata yapmıştır?

A) Çukur ayna – Güneş fırını B) Tümsek ayna – Güvenlik aynası C) Düz ayna – Kuaför aynası D) Çukur ayna – Araç dikiz aynası

Çözüm: Araç dikiz aynaları, görüş alanını genişlettiği için tümsek ayna olarak tasarlanır. Doğru Cevap: D

15. Bir kaşığın dış yüzeyi hangi ayna çeşidine benzer?

A) Düz ayna B) Çukur ayna C) Tümsek ayna D) Mercek

Çözüm: Kaşığın dış yüzeyi, dışa doğru bombeli olduğu için tümsek aynaya benzer. Doğru Cevap: C