Merhaba sevgili 7. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, "7. Sınıf Demokrasi Serüveni Test 6" testindeki soruları temel alarak hazırlandı. Amacımız, testte karşılaştığınız konuları daha iyi anlamanıza ve sınavlara daha hazırlıklı olmanıza yardımcı olmak. Demokrasi, hepimizin hayatında önemli bir yer tutan bir yönetim biçimidir. Bu notlar sayesinde demokrasinin temel ilkelerini, çeşitlerini, tarihsel gelişimini ve temel hak ve özgürlüklerimizi pekiştireceksiniz.

🎓 7. Sınıf Demokrasi Serüveni Test 6 - Ders Notu ve İpuçları

Bu test, demokrasinin temel ilkeleri (özgürlük, milli egemenlik, çoğulculuk, katılımcılık, eşitlik, hukukun üstünlüğü), demokrasi çeşitleri, demokrasinin tarihsel süreçteki önemli adımları (Magna Carta, Fransız İhtilali, Tanzimat Fermanı) ve Türk devletlerindeki demokrasi izleri ile temel hak ve özgürlükler (din ve vicdan özgürlüğü, düşünce ve kanaat özgürlüğü) gibi konuları kapsamaktadır.

Demokrasinin Temel İlkeleri

Demokrasi, halkın kendi kendini yönettiği bir sistemdir. Bu sistemin sağlıklı işlemesi için bazı temel ilkelere dayanır:

• Özgürlük: Bireylerin herhangi bir kısıtlama veya zorlama olmaksızın düşüncelerini açıklayabilmesi ve istedikleri davranışları sergileyebilmesidir. Ancak bu özgürlük, başkalarına zarar vermemek ve kanunlar çerçevesinde olmak şartıyla geçerlidir.
• Milli Egemenlik: Yönetme yetkisinin millete ait olmasıdır. Halk, yöneticilerini seçerek bu yetkiyi kullanır. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması, Cumhuriyet'in ilanı, Türk kadınına seçme ve seçilme hakkının verilmesi ve çok partili hayata geçilmesi milli egemenliğin önemli göstergeleridir.
• Çoğulculuk: Toplumdaki farklı düşüncelerin, görüşlerin ve siyasi partilerin varlığına izin verilmesidir. Birden fazla siyasi partinin olması, farklı fikirlerin yönetime yansımasını sağlar ve vatandaşlara tercih hakkı sunar.
• Katılımcılık: Vatandaşların ülke yönetimine aktif olarak dahil olmasıdır. Oy kullanarak yöneticileri belirlemek, seçimlerde aday olmak veya sivil toplum kuruluşlarında faaliyet yürütmek gibi yollarla gerçekleşir.
• Eşitlik: Tüm vatandaşların kanun önünde aynı haklara sahip olması ve hiçbir ayrımcılığa uğramamasıdır.
• Hukukun Üstünlüğü: Kanunların herkes için geçerli olması, yöneticilerin bile kanunlara uyması ve kimsenin yargı kararı olmadan cezalandırılamamasıdır.

⚠️ Dikkat: Özgürlük, sınırsız değildir. Başkalarının hak ve özgürlüklerine zarar vermediği sürece geçerlidir.

Demokrasi Çeşitleri

Demokrasi, uygulanış biçimine göre farklılık gösterebilir:

• Temsili Demokrasi: Halkın yöneticilerini belirli aralıklarla seçtiği ve seçilen yöneticilerin halk adına kararlar aldığı yönetim biçimidir. Ülkemizde ve birçok modern devlette uygulanan demokrasi çeşididir.
• Doğrudan Demokrasi: Halkın tüm kararları doğrudan kendisinin aldığı yönetim biçimidir. Günümüzde büyük nüfuslu ülkelerde uygulanması zordur.

Demokrasinin Tarihsel Gelişimi ve Türk Demokrasi Serüveni

Demokrasi, uzun bir tarihsel süreçte gelişmiştir. Bazı önemli dönüm noktaları şunlardır:

• Magna Carta (1215): İngiltere'de Kral John tarafından imzalanan bu belge ile kralın yetkileri ilk kez sınırlandırılmış, hukukun üstünlüğü ilkesinin ilk adımları atılmıştır. Kimsenin yargı kararı olmadan cezalandırılamayacağı kabul edilmiştir.
• Fransız İhtilali (1789): Fransa'da monarşinin yıkılmasına ve cumhuriyetin ilan edilmesine yol açmıştır. İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi ile özgürlük, adalet, eşitlik, milliyetçilik ve anayasal yönetim gibi evrensel ilkeler tüm dünyaya yayılmıştır.
• Osmanlı Devleti'nde Demokrasi Adımları:
  • Tanzimat Fermanı (1839): Bütün vatandaşların can ve mal güvenliğinin devlet tarafından sağlanacağını, mahkemelerin halka açık olacağını ve kimsenin yargılanmadan cezalandırılamayacağını güvence altına almıştır. Bu, hukuki ve toplumsal alanda önemli düzenlemeler getirmiştir.
• Türk Devletlerinde Demokrasi İzleri:
  • Kurultay: İslamiyet'ten önceki Türk devletlerinde bulunan Kurultay, kağanın (hükümdarın) yetkilerini sınırlayan bir danışma meclisi niteliğindeydi. Bu durum, hükümdarın yetkilerinin sınırsız olmadığını ve demokratik özelliklerin varlığını gösterir.

Temel Hak ve Özgürlükler

Her insanın doğuştan sahip olduğu ve devlet tarafından güvence altına alınan haklardır:

• Din ve Vicdan Özgürlüğü: Herkesin istediği dine inanma, ibadet etme veya hiçbir dine inanmama hakkıdır. Farklı inançlara ait ibadethanelerin bir arada bulunması, bu özgürlüğün bir göstergesidir.
• Düşünce ve Kanaat Özgürlüğü: Bireylerin düşüncelerini serbestçe ifade etme, yayma ve savunma hakkıdır. Siyasi partilerin açılmasına izin verilmemesi, sivil toplum kuruluşlarının yasaklanması, basın-yayın organlarının sansüre tabi tutulması ve kitapların yasaklanması gibi durumlar, bu özgürlüğün olmadığına kanıttır.
• Yaşama Hakkı, Can ve Mal Güvenliği: İnsanın en temel hakkıdır. Devlet, vatandaşlarının yaşam hakkını ve can ile mal güvenliğini korumakla yükümlüdür.

💡 İpucu: Temel hak ve özgürlükler, demokrasinin vazgeçilmez unsurlarıdır. Bir ülkede bu haklar ne kadar genişse, demokrasi de o kadar gelişmiştir.

Sevgili öğrenciler, bu ders notu ile "Demokrasi Serüveni" ünitesinin önemli konularını tekrar etmiş oldunuz. Unutmayın, bu konuları sadece test çözmek için değil, aynı zamanda bilinçli birer vatandaş olmak için de öğreniyoruz. Başarılar dilerim!