Merhaba sevgili 7. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, "7. Sınıf Kültür ve Miras (Türk Tarihinde Yolculuk) Ünite Değerlendirme Test 1" adlı testte karşına çıkan konuları genel bir tekrar yapman ve sınavlara daha iyi hazırlanman için hazırlandı. Bu notlar sayesinde, Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan yükselme dönemine, toplumsal yapısından Avrupa'daki önemli gelişmelere kadar birçok konuyu hızlıca gözden geçirebileceksin.

🎓 7. Sınıf Kültür ve Miras (Türk Tarihinde Yolculuk) Ünite Değerlendirme Test 1 - Ders Notu ve İpuçları

Bu test, genel olarak Osmanlı Devleti'nin kuruluş ve yükselme dönemindeki önemli olayları, fetih politikalarını, toplumsal ve kültürel yapısını, ıslahat hareketlerini ve aynı zamanda Avrupa'da meydana gelen Coğrafi Keşifler ile Sanayi İnkılabı gibi büyük değişimleri kapsamaktadır.

1. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş ve Yükselme Dönemi

• Anadolu Türk Siyasi Birliği ve Denizcilik Faaliyetleri:
  • Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde Anadolu'da siyasi birliği sağlamak önemli bir hedefti. Bu doğrultuda yapılan fetihler, özellikle denizci beyliklerin ele geçirilmesi, Osmanlı'nın deniz gücünü artırmıştır.
  • Örneğin, Karesi Beyliği'nin ele geçirilmesi, Osmanlı'ya önemli bir donanma gücü kazandırmış ve Rumeli'ye geçişi kolaylaştırmıştır. Bu durum, hem Anadolu Türk siyasi birliğinin sağlanmasına katkı sunmuş hem de denizlerdeki etkinliği artırmıştır.
• İstanbul'un Fethi ve Sonuçları:
  • İstanbul'un Fethi (1453), Türk tarihi açısından büyük öneme sahiptir.
  • Türk Tarihi Açısından Sonuçları:
    • Anadolu ve Rumeli arasındaki toprak bütünlüğü sağlanmıştır.
    • İstanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti olmuştur.
    • Karadeniz ve Akdeniz ticaret yolları üzerinde Osmanlı'nın denetimi artmıştır. Bu durum, Osmanlı ekonomisine büyük katkı sağlamıştır.
• Yükselme Dönemi ve Akdeniz Hakimiyeti:
  • Osmanlı Devleti, yükselme döneminde Akdeniz'de önemli başarılar elde etmiştir.
  • Akdeniz Hakimiyetini Güçlendiren Gelişmeler:
    • Preveze Deniz Savaşı'nın kazanılması: Akdeniz'de Osmanlı üstünlüğünü pekiştirmiştir.
    • Kıbrıs'ın ele geçirilmesi: Doğu Akdeniz ticaret yolları ve güvenliği açısından stratejik öneme sahiptir.
• Kanuni Sultan Süleyman Dönemi:
  • Osmanlı Devleti'nin en parlak dönemlerinden biridir.
  • Önemli Gelişmeler:
    • Mohaç Meydan Savaşı'nın kazanılması: Macaristan üzerinde Osmanlı egemenliğini sağlamıştır.
    • Fransa'ya kapitülasyonların verilmesi: Ticari ve siyasi ayrıcalıklar tanınmıştır.
    • Baharat Yolu'nun Osmanlılara geçmesi: Doğu ticaret yolları üzerindeki kontrolü artırmıştır.

2. Osmanlı Devleti'nin Toplumsal Yapısı ve Kültürel Değerleri

• Osmanlı'da Hoşgörü ve Adalet Anlayışı:
  • Osmanlı Devleti, farklı din, dil ve milletten insanları bir arada barış içinde yaşatmayı başarmış, hoşgörülü ve adaletli bir yönetim sergilemiştir.
  • Azınlıklara Tanınan Haklar:
    • Can ve mal güvenliğine sahip olma.
    • Serbestçe ticaret yapabilme.
    • İnançlarını özgürce yaşayabilme.
    • Müslümanlarla aynı yerlerde oturabilme ve sosyal hayatta yer alabilme.
  • ⚠️ Dikkat: Osmanlı hoşgörüsü, sadece dini inançlara saygı duymakla kalmaz, aynı zamanda farklı kültürlerin ve yaşam biçimlerinin varlığını da kabul eder ve korur.
• Osmanlı Toplumunda Ahlaki ve Sosyal Değerler:
  • Seyyahların gözlemleri, Osmanlı toplumunun yüksek ahlaki değerlere sahip olduğunu gösterir.
  • Örnekler:
    • Hırsızlık gibi suçlara karşı caydırıcı cezalar, toplumda güvenilirliği artırmıştır.
    • Yetim ve öksüzlerin mallarının korunması, toplumsal duyarlılığın ve adaletin bir göstergesidir.
    • Hayvanlar için vakıflar kurulması, merhamet ve çevresel duyarlılığın gelişmiş olduğunu ortaya koyar.
  • 💡 İpucu: Osmanlı toplumunda vakıflar, eğitimden sağlığa, hayvan haklarından yol yapımına kadar birçok alanda toplumsal ihtiyaçları karşılayan önemli kurumlardır.
• Gelenekler ve Toplumsal Birlik:
  • Bayramlar gibi geleneksel kutlamalar, toplumsal birlik ve beraberliği pekiştiren, dargınlıkları sona erdiren ve kültürel zenginliği yansıtan önemli unsurlardır.
• Tımar Sistemi ve Tımarlı Sipahiler:
  • Tımar Sistemi: Osmanlı Devleti'nin toprak yönetimi ve askeri yapısının temelini oluşturan bir sistemdir.
  • Tımarlı Sipahiler:
    • Savaşlarda başarı gösteren yüksek rütbeli kişilerdir.
    • Bulundukları bölgelerin güvenliğini sağlamışlardır.
    • Toprağın ekilmesini sağlayarak üretime destek vermişlerdir.
    • 💡 İpucu: Tımarlı Sipahiler, hem asker hem de çiftçiydi. Savaş zamanı orduya katılır, barış zamanı ise kendilerine verilen toprağı işleyerek hem geçimlerini sağlar hem de devlet için vergi toplarlardı.

3. Osmanlı Devleti'nde Islahat Hareketleri (III. Selim Dönemi)

• Osmanlı Devleti, gerileme döneminde Avrupa karşısında zayıflayınca çeşitli alanlarda yenilikler yapma ihtiyacı duymuştur.
• III. Selim Dönemi Yenilikleri:
  • Nizam-ı Cedid Ordusu'nun kurulması: Avrupa tarzında modern bir ordu oluşturma girişimidir.
  • Meşveret Meclisi: Ülkenin ileri gelen devlet adamlarından oluşan bir danışma meclisidir.
  • Deniz kuvvetlerinin güçlendirilmesi için tersanelerin geliştirilmesi.
  • Yerli malı kullanımının yaygınlaştırılması (ekonomik bağımsızlık ve üretimi teşvik).
  • Fransızcanın devletin resmi yabancı dili olarak kabul edilmesi (diplomasi ve kültürel etkileşim).
• ⚠️ Dikkat: Islahatlar genellikle devletin zayıflayan askeri ve ekonomik gücünü yeniden canlandırmak amacıyla yapılmıştır.

4. Yeni Çağ Avrupa'sındaki Gelişmeler ve Osmanlı'ya Etkileri

• Coğrafi Keşifler:
  • Nedenleri:
    • Dayanıklı gemilerin yapılması.
    • Pusulanın öğrenilmesi ve kullanılması.
    • Harita bilgisinin artması.
  • Sonuçları: Yeni ticaret yollarının bulunması, yeni kıtaların keşfedilmesi, Avrupa'nın zenginleşmesi ve Osmanlı'nın kontrolündeki ticaret yollarının önemini kaybetmesi.
• Sanayi İnkılabı:
  • Nedenleri: Buhar makinesi gibi teknolojik icatlar ve bilimsel gelişmeler.
  • Sonuçları:
    • Üretim miktarının artması ve fabrika sayısının çoğalması.
    • Küçük atölyelerin kapanması ve el sanatlarının gerilemesi.
    • Kentleşme hızının artması ve yeni işçi sınıfının ortaya çıkması.
    • Ulaşım ve ticaret faaliyetlerinin gelişmesi (demiryolları, buharlı gemiler).
    • Sömürgeciliğin yaygınlaşması: Sanayileşen ülkelerin hammadde ve pazar arayışı, sömürgeciliği hızlandırmıştır.
  • ⚠️ Dikkat: Sanayi İnkılabı, sömürgeciliği sona erdirmemiş, aksine hammadde ve pazar ihtiyacını artırarak sömürgeciliği daha da yaygınlaştırmıştır.

Umarım bu ders notları, konuları pekiştirmen ve sınavda başarılı olman için sana yardımcı olur. Başarılar dilerim!