🎓 7. Sınıf İnsandan İnsana Giden Yol (İletişim Kurarak Anlaşırız) Test 4 - Ders Notu ve İpuçları

Bu ders notu, iletişimin temel kavramlarını, etkili iletişim kurma yollarını ve iletişimi olumsuz etkileyen engelleri kapsamaktadır. Özellikle empati, etkili dinleme, "ben dili" ve "sen dili" arasındaki farklar ile iletişim sorunlarının kaynakları üzerinde durularak, günlük hayatta daha başarılı iletişim kurmanıza yardımcı olacak bilgiler sunulmaktadır.

İletişim Nedir?

İletişim, duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla (sözlü, yazılı, beden dili vb.) başkalarına aktarılması sürecidir. İnsanlar arasında sağlıklı ilişkilerin temelini oluşturur ve toplumsal yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. 🗣️💬

Etkili İletişim Kurmanın Temel Taşları (Olumlu İletişim Becerileri)

İletişimin başarılı olması ve karşılıklı anlayışın sağlanması için bazı önemli becerileri kullanmak gerekir:

• Empati Kurmak: Kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyarak, onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmaktır. "Ben olsaydım ne hissederdim?" diye sormak gibi düşünebilirsin. Empati, karşılıklı anlayışı artırır, önyargıları azaltır ve ilişkileri güçlendirir. 🤗
• Etkili Dinleme: Sadece duymak değil, aynı zamanda söylenenleri anlamak, yorumlamak ve karşımızdaki kişiye değer verdiğimizi hissettirmektir. Bunun için göz teması kurmak, söz kesmemek, soru sorarak konuyu daha iyi anlamaya çalışmak, dinlerken başka bir işle meşgul olmamak ve karşımızdakini anlamaya çalışmak önemlidir. Ses tonunu ayarlamak ve mimiklerini uygun kullanmak da etkili dinlemenin parçasıdır. 🚫📱👀
• "Ben Dili" Kullanımı: Duygu ve düşüncelerimizi, karşımızdaki kişiyi suçlamadan, kendi hislerimizi ifade ederek anlatmaktır. Bu dil, sorunun kökenini anlamaya ve anlaşmazlığı azaltmaya yardımcı olur. Örneğin, "Sözüm kesilince dersi tekrarlamak zorunda kalıyorum." ifadesi, öğretmenin kendi hissini ve yaşadığı sonucu belirtir. 💡 İpucu: "Ben dili" genellikle "Ben hissediyorum ki...", "Ben düşünüyorum ki...", "Benim için önemli olan..." gibi ifadelerle başlar.
• Beden Dili ve Göz Teması: Sözsüz iletişim, söylediklerimiz kadar hatta bazen daha fazla anlam taşır. Karşımızdaki kişiye dönük olmak, göz teması kurmak, gülümsemek, onaylayıcı mimikler kullanmak iletişimi olumlu etkiler. 😊
• Sabırlı Olmak ve Gülümsemek: İletişimde aceleci davranmamak, karşımızdaki kişiye zaman tanımak ve olumlu bir yüz ifadesiyle yaklaşmak, iletişimi kolaylaştırır.

İletişimi Zedeleyen Durumlar (İletişim Engelleri)

Bazı tutum ve davranışlar iletişimi olumsuz etkileyerek anlaşmazlıklara, yanlış anlamalara ve ilişkilerin bozulmasına yol açabilir:

• "Sen Dili" Kullanımı: Karşımızdaki kişiyi suçlayıcı, yargılayıcı ve eleştirel ifadeler kullanmaktır. Bu durum, karşı tarafın savunmaya geçmesine ve iletişimin kopmasına neden olabilir. Örneğin, "Neden beni aramadın?" veya "Nasıl olur da beni aramazsın?" gibi ifadeler kızgınlık ve suçlama içerir. Daha yapıcı bir yaklaşım "Ne oldu da beni aramadın?" şeklinde olabilir. 😠 ⚠️ Dikkat: "Sen dili", genellikle "Sen hep...", "Sen asla...", "Senin yüzünden..." gibi ifadelerle başlar ve karşı tarafı hedef alır.
• Ön Yargı ve Yargılama: Bir kişi veya durum hakkında yeterli bilgiye sahip olmadan peşin hüküm vermek ve bu hükümlere göre davranmaktır. Bu, iletişimin kapılarını kapatır ve karşılıklı anlayışı engeller. 🙅‍♀️
• Yanlış Anlama ve Yorumlama: Söylenenleri veya mesajı yanlış anlamak, kendi kafasına göre yorumlamak iletişimin sağlıklı ilerlemesini engeller. Karagöz ile Hacivat'ın "yaz geliyor" ve "kaz geliyor" yanlış anlaması buna güzel bir örnektir. 🎭
• Dikkat Dağınıklığı ve Başka İşlerle Meşgul Olma: Dinlerken televizyon izlemek, telefonla oynamak veya başka şeylerle ilgilenmek, karşımızdaki kişiye değer vermediğimiz mesajını verir ve iletişimi kesintiye uğratır. 📺
• Duyarsızlık: Çevremizdeki olaylara veya insanların duygularına karşı ilgisiz kalmak, başarılı iletişimi engeller. Empati eksikliğiyle yakından ilişkilidir.
• Dinleyici Kaynaklı İletişim Sorunları: Yetersiz algılama (konuşulanı tam kavrayamama), ön yargılı bir tavır takınma, yanlış yorumlama, dinlerken başka işlerle meşgul olma, göz teması kurmama gibi durumlar dinleyiciden kaynaklanan iletişim engelleridir.
• Konuşmacı Kaynaklı İletişim Sorunları: Eksik bilgi veya mesaj verme, iyi hazırlanmamış konuşma metni, yanlış anlaşılmaya neden olacak ifadeler kullanma, geri bildirim vermeme (konuşmacının dinleyiciden geri bildirim almaması), nerede, ne zaman ve nasıl konuşacağını bilmeme gibi durumlar ise konuşmacıdan kaynaklanır.

💡 İpucu: Başarılı bir iletişim için hem konuşmacının hem de dinleyicinin üzerine düşen sorumluluklar vardır. Karşılıklı çaba ve anlayış, iletişimi güçlendirir ve sorunları aşmaya yardımcı olur. 💪