🎓 7. Sınıf İnsandan İnsana Giden Yol (İletişim Kurarak Anlaşırız) Test 3 - Ders Notu ve İpuçları

Merhaba sevgili 7. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, "İnsandan İnsana Giden Yol" ünitesinde karşınıza çıkabilecek temel iletişim kavramlarını pekiştirmeniz için hazırlandı. Testlerde sıkça karşılaşılan iletişim türleri, etkili iletişim becerileri, iletişimi olumsuz etkileyen faktörler ve bu konudaki önemli terimler üzerinde duracağız. Bu notlar sayesinde sınavlara daha hazırlıklı girebilir, konuları kolayca tekrar edebilirsiniz.

İletişim Nedir ve Neden Önemlidir?

İletişim, duygu, düşünce, bilgi ve deneyimlerin çeşitli yollarla başkalarına aktarılması sürecidir. İnsanlar arasındaki anlaşmayı, iş birliğini ve toplumsal düzeni sağlayan en temel araçtır. Etkili iletişim kurabilmek, hem okul hayatında hem de günlük yaşamda başarıya ulaşmanın anahtarlarından biridir.

İletişim Türleri

İletişim, mesajın aktarılma biçimine göre farklı türlere ayrılır:

• Sözlü İletişim: Konuşarak veya sesli olarak yapılan iletişimdir. Yüz yüze konuşmalar, telefon görüşmeleri, sunumlar, toplantılar bu tür iletişime örnektir. Ses tonu, vurgu ve hız gibi unsurlar sözlü iletişimin etkinliğini artırır.
• Sözsüz İletişim (Beden Dili): Kelimeler kullanılmadan, jestler (el, kol hareketleri), mimikler (yüz ifadeleri), göz teması, duruş, oturuş biçimi ve fiziksel görünüm gibi unsurlarla gerçekleşen iletişimdir. Sözsüz mesajlar, sözlü mesajları destekleyebilir, çelişebilir veya tamamen farklı bir anlam taşıyabilir.
  • Jestler: El, kol, baş hareketleri.
  • Mimikler: Yüz ifadeleri (gülümseme, kaş çatma vb.).
  • Göz Teması: Karşımızdakiyle kurduğumuz göz ilişkisi, dinlediğimizi veya önemsediğimizi gösterir.
  • Ses Tonu: Sesin yüksekliği, alçaklığı, hızı ve vurgusu da sözsüz iletişimin önemli bir parçasıdır.

  ⚠️ Dikkat: Sözsüz iletişim, sözlü iletişimden daha güçlü olabilir ve bazen asıl mesajı taşır. Bir kişinin söyledikleri ile beden dili çelişiyorsa, genellikle beden diline inanma eğiliminde oluruz.

• Yazılı İletişim: Yazı kullanılarak gerçekleştirilen iletişimdir. Mektuplar, e-postalar, mesajlar, kitaplar, gazeteler, raporlar ve notlar yazılı iletişime örnektir. Yazılı iletişimde dil bilgisi ve imla kurallarına dikkat etmek önemlidir.

Etkili İletişimin Temel Taşları

İletişimin başarılı ve verimli olabilmesi için bazı önemli becerilere sahip olmak gerekir:

• Empati: Bir kişinin kendini karşısındaki insanın yerine koyarak, onun duygu ve düşüncelerini doğru bir şekilde anlamasıdır. Empati, karşımızdakini anlamamızı ve ona uygun tepkiler vermemizi sağlar.
• Ben Dili Kullanımı: Kendi duygu ve düşüncelerimizi "ben" merkezli ifadelerle dile getirmektir. Karşımızdakini suçlamadan, kendi hislerimizi ifade ederek anlaşmazlıkları azaltır. Örneğin, "Bu hareketin beni üzdü." demek, "Sen beni hep üzüyorsun." demekten daha yapıcıdır.

  💡 İpucu: "Ben dili", genellikle "ben" ile başlar veya "beni" ile biter ve kişinin kendi duygularını açıkça ortaya koyar.
• Etkin Dinleme: Karşımızdaki kişiyi sadece duymakla kalmayıp, söylediklerini anlamaya çalışmak, ona odaklanmak ve mesajını doğru yorumlamaktır. Etkin dinleme, göz teması kurmayı, baş sallayarak onaylamayı ve araya girmeden dinlemeyi içerir.
• Kendini Doğru ve Tam İfade Etme: Duygu ve düşüncelerimizi açık, net ve anlaşılır bir şekilde dile getirebilmektir. Bu, yanlış anlaşılmaları önler ve iletişimin kalitesini artırır.
• Saygı ve Hoşgörü: Karşımızdaki kişinin fikirlerine, inançlarına ve kişiliğine değer vermek, farklılıklara karşı anlayışlı olmaktır. İyi bir iletişimin temelidir.

İletişimi Olumsuz Etkileyen Durumlar

Bazı davranışlar ve tutumlar, iletişimi zayıflatır veya tamamen engeller:

• Sen Dili Kullanımı: Karşımızdaki kişiyi suçlayıcı, yargılayıcı ve eleştirel ifadelerle konuşmaktır. "Sen hep böylesin", "Sen hatalısın" gibi ifadeler, karşı tarafın savunmaya geçmesine neden olur ve iletişimi bozar.
• Ön Yargı: Bir kişi veya durum hakkında yeterli bilgiye sahip olmadan, peşin hüküm vermektir. Ön yargılar, doğru iletişimi engeller ve yanlış anlaşılmalara yol açar.
• Dinlememe / Kulak Asmama: Karşımızdaki konuşurken dikkatini vermemek, başka şeylerle ilgilenmek veya söylenenleri umursamamaktır. Bu durum, konuşmacının önemsenmediğini hissetmesine neden olur. "Bir kulağından girip öbür kulağından çıkmak" deyimi bu durumu çok iyi açıklar.
• Beden Dilini Yanlış Kullanma / Kullanmama: Konuşurken donuk durmak, göz teması kurmamak, ilgisiz mimikler sergilemek, mesajın gücünü azaltır ve karşı tarafta olumsuz bir izlenim bırakır.
• Konuşmayı Bölme: Karşımızdaki kişinin sözünü kesmek, onun kendini ifade etmesini engeller ve saygısızlık olarak algılanır.

Deyimler ve Atasözleri ile İletişim

Türkçemizde iletişimle ilgili birçok deyim ve atasözü bulunur. Bunları bilmek, hem dilimizi zenginleştirir hem de iletişim kavramlarını daha iyi anlamamızı sağlar:

• Kulak asmamak: Önem vermemek, dinlememek.
• Bir kulağından girip öbür kulağından çıkmak: Söylenenleri hiç dinlememek, önemsememek.
• Ağzından bal damlamak: Çok tatlı ve güzel konuşmak.
• Söz gümüşse sükût altındır: Konuşmak iyi olsa da, susmak bazen daha değerlidir.
• Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez: Kötü sözlerin verdiği acının fiziksel yaralardan daha kalıcı olduğunu anlatır.

💡 Genel İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• İletişim sadece konuşmak değil, aynı zamanda dinlemek ve anlamaktır.
• Sözlü, sözsüz ve yazılı iletişim türlerinin her birinin kendine özgü kuralları ve etkileri vardır.
• Empati kurmak, "ben dili" kullanmak ve etkin dinlemek, iyi bir iletişimin olmazsa olmazlarıdır.
• Ön yargılı olmak, "sen dili" kullanmak ve dinlememek iletişimi bozan başlıca etkenlerdir.
• Duygu ve düşüncelerinizi tam ve doğru bir biçimde ifade etmek, etkili iletişimin temelidir.
• İletişim kurarken sadece ne söylediğimiz değil, nasıl söylediğimiz (ses tonu, beden dili) de çok önemlidir.

Bu notları dikkatlice okuyup anladığınızda, "İnsandan İnsana Giden Yol" ünitesindeki test sorularını çok daha rahat çözebileceksiniz. Başarılar dilerim!