🎓 8. Sınıf Lgs Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Şuayb Test 1 - Ders Notu ve İpuçları

Merhaba sevgili 8. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin önemli konularından biri olan "Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Şuayb (a.s.)" ünitesini kapsamaktadır. Karşınıza çıkan testteki soruları ve bu konuyu daha iyi anlamanız için Hz. Şuayb'ın hayatını, tebliğ ettiği temel mesajları, Medyen ve Eyke halkının özelliklerini, onların yanlış davranışlarını, karşılaştıkları akıbeti ve bu kıssadan çıkarılacak evrensel ahlaki ilkeleri detaylı bir şekilde ele alacağız. Bu notlar, sınav öncesi son tekrarınızı yapmanız ve konuya dair tüm kritik noktaları hatırlamanız için hazırlandı.

Hz. Şuayb (a.s.) Kimdir?

• Hz. Şuayb, Kur'an-ı Kerim'de adı geçen peygamberlerden biridir. "Hatiplerin Peygamberi" olarak da bilinir.
• Medyen ve Eyke (Ashab-ı Eyke) kavimlerine peygamber olarak gönderilmiştir.
• Medyen, günümüz Ürdün toprakları civarında, Kuzeybatı Arabistan ve Akabe Körfezi'nin doğu kıyılarında bulunan bir bölgedir.
• Hz. Musa'nın kayınpederi olduğu ve onun çağdaşı olduğu rivayet edilir.
• Medyen halkı, ticaretle uğraşan, ancak ölçü ve tartıda hile yapan, adaletsiz bir kavimdi.

Hz. Şuayb'ın Tebliğ Ettiği Temel Mesajlar

• Tevhid İnancı: Hz. Şuayb, kavmini öncelikle tek ve bir olan Allah'a kulluk etmeye, O'ndan başka ilah tanımamaya davet etmiştir. Şirkten ve putperestlikten uzak durmalarını öğütlemiştir.
• Ticarette Dürüstlük ve Adalet: Tebliğinin en önemli vurgularından biri, ölçü ve tartıyı tam yapmaları, insanların mallarını ve haklarını eksiltmemeleridir. Ticarette hile yapmaktan, başkalarının hakkını gasp etmekten kaçınmaları gerektiğini defalarca öğütlemiştir.
• Yeryüzünde Bozgunculuk Yapmamak: İnsanların eşyalarını eksiltmek, ticarette hile yapmak ve genel olarak adaletsiz davranmak yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak olarak nitelendirilmiştir. Hz. Şuayb, kavmini bu tür toplumsal karışıklıklardan ve fesattan uzak durmaya çağırmıştır.
• Tövbe ve İstiğfar: Kavmini, işledikleri yanlışlardan dönerek Allah'a tövbe etmeye ve bağışlanma dilemeye davet etmiştir. Allah'ın merhametli ve çok seven olduğunu hatırlatmıştır.
• Helal Kazanç: Allah'ın bıraktığı helal kazancın kendileri için daha hayırlı olduğunu belirtmiş, haram yollardan kazanç elde etmenin dünya ve ahiret için zararlı olduğunu vurgulamıştır.

Medyen ve Eyke Halkının Yanlış Davranışları

• Şirk ve Küfür: Allah'a kulluktan yüz çevirmiş, O'nu yalanlamış ve peygamberini inkâr etmişlerdir.
• Ölçü ve Tartıda Hile: Ticaretlerinde adaletsiz davranmış, insanlardan alırken tam ölçüp verirken eksik tartarak haksız kazanç elde etmişlerdir. Bu, açık bir "kul hakkı" ihlalidir.
• Yeryüzünde Bozgunculuk: Ticari hileleri ve adaletsizlikleriyle toplumsal düzeni bozmuş, karışıklık çıkarmışlardır. Ayrıca, başkalarının inanmaması için yollar üzerinde propaganda faaliyetleri yürütmüşlerdir.
• Peygamberi Yalanlama ve Tehdit: Hz. Şuayb'ın tebliğini reddetmiş, onu ve inananları yurtlarından çıkarmakla veya kendi dinlerine geri döndürmekle tehdit etmişlerdir.

Hırsızlık ve Kul Hakkı Kavramları

• Hz. Şuayb kıssası, geniş anlamda hırsızlık ve kul hakkı ihlallerine dikkat çeker.
• Hırsızlık Çeşitleri:
  • Ölçü ve tartıda hile yapmak (ticari hırsızlık).
  • Sınavda kopya çekmek (emek ve hak hırsızlığı).
  • Kamu malını özel işlerde kullanmak (devlet malı hırsızlığı).
  • İnsanların mallarını veya haklarını eksiltmek (genel anlamda haksızlık).
• Kul Hakkı: Bir insanın başka bir insana karşı olan maddi veya manevi sorumluluklarını yerine getirmemesi, onun hakkını ihlal etmesidir. Ölçü ve tartıda hile yapmak, gıybet etmek, iftira atmak, başkasının malına zarar vermek gibi davranışlar kul hakkına girer. Kul hakkının affı için hak sahibinin rızası esastır. Hz. Şuayb kıssası, özellikle ticari hayattaki kul hakkı ihlallerine odaklanır.

Medyen ve Eyke Halkının Akıbeti

• Hz. Şuayb'ın uyarılarına ve davetine rağmen inkâr ve isyanlarında ısrar eden Medyen ve Eyke halkı, Allah tarafından cezalandırılmıştır.
• Kur'an'da bu cezalar "uğultulu (korkunç) ses", "şiddetli bir sarsıntı", "gölgeli günün azabı" gibi ifadelerle anlatılır. Bu cezalar sonucunda yurtlarında dizüstü çöküp kalmışlar, sanki hiç yaşamamış gibi helak olmuşlardır.
• İman eden Hz. Şuayb ve beraberindekiler ise Allah'ın rahmetiyle kurtarılmıştır.
• Bu kıssa, iman edenlerin kurtuluşa ereceğini, zulmedenlerin ve Allah'ın emirlerine karşı gelenlerin ise cezalandırılacağını açıkça ortaya koyar.

💡 İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kavim Adları: Hz. Şuayb'ın Medyen ve Eyke kavimlerine gönderildiğini kesinlikle unutmayın. Diğer peygamberlerin kavimleriyle (örn. Lut, Semud, Ad) karıştırmayın.
• Temel Mesaj: Hz. Şuayb kıssasının ana temasının "tevhid" (Allah'ın birliği) ve "ticarette dürüstlük/adalet" olduğunu aklınızda tutun. Sorular genellikle bu iki ana eksen etrafında döner.
• Kul Hakkı: Ölçü ve tartıda hile yapmanın doğrudan bir "kul hakkı" ihlali olduğunu ve bunun İslam'da büyük bir günah sayıldığını bilin. Bu kavramın farklı örneklerini (kopya çekmek, kamu malını kötüye kullanmak vb.) de göz önünde bulundurun.
• Cezalandırma Şekilleri: Medyen ve Eyke halkının nasıl cezalandırıldığını (uğultulu ses, sarsıntı, gölge günün azabı) hatırlayın. Bu, diğer peygamber kıssalarındaki cezalandırma şekillerinden farklılık gösterebilir.
• Ayet Bağlantıları: Sorularda verilen ayetlerin hangi peygamber kıssasıyla ilgili olduğunu anlamak, doğru cevaba ulaşmada kritik öneme sahiptir. Özellikle A'raf, Hud, Mutaffifîn, Ankebut ve Şuara surelerindeki ilgili ayetlere dikkat edin.
• Olay Sıralaması: Kıssadaki olayların kronolojik sırasını (peygamberin gönderilmesi, tebliğ, halkın tepkisi, ceza, inananların kurtuluşu) bilmek, sıralama sorularında işinize yarar.
• Çıkarım Soruları: Verilen ayet veya metinlerden doğrudan çıkarılabilecek ve çıkarılamayacak sonuçları ayırt etme becerisi geliştirin. "Söylenemez", "ulaşılamaz", "ilişkilendirilemez" gibi olumsuz köklü sorulara özellikle dikkat edin.
• Görsel Yorumlama: Görsel soruları, Hz. Şuayb kıssasının ana temalarıyla (terazi, adalet, hile, ceza) ilişkilendirerek yorumlayın.

Bu ders notu ve ipuçları, Hz. Şuayb kıssasıyla ilgili tüm önemli bilgileri size sunmaktadır. Konuyu tekrar ederken bu notlardan faydalanmanız, soruları çözerken daha bilinçli hareket etmenizi sağlayacaktır. Başarılar dilerim!