Merhaba sevgili 3. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, "3. sınıf Yazım Kuralları Test 3" sınavına hazırlanırken veya öğrendiğiniz konuları tekrar ederken size yardımcı olacak. Yazım kuralları, Türkçe'yi doğru ve güzel kullanmamız için çok önemlidir. Bu testte özellikle büyük harflerin kullanımı, kesme işaretinin doğru yerlerde kullanılması ve sıkça karşılaştığımız kısaltmalar gibi konulara odaklanacağız. Haydi, bilgilerinizi tazeleyelim ve yazım kurallarını daha iyi öğrenelim!

🎓 3. sınıf Yazım Kuralları Test 3 - Ders Notu ve İpuçları

Özet: Bu ders notu, 3. sınıf düzeyindeki öğrencilerin yazım kuralları testlerinde karşılaşabilecekleri büyük harflerin kullanımı, kesme işaretinin doğru yerlerde kullanımı ve günlük hayatta sıkça karşılaşılan kısaltmaların anlamları ve yazımları gibi temel konuları kapsamaktadır.

1. Büyük Harflerin Kullanımı

Türkçede bazı kelimeler her zaman büyük harfle başlar. Bunları bilmek, doğru yazım için çok önemlidir.

• Cümle Başları: Her cümlenin ilk kelimesi büyük harfle başlar.
  • Örnek: Bugün hava çok güzel.
• Şiir Dizeleri: Şiirlerde her dizenin ilk kelimesi büyük harfle başlar.
• Özel Adlar: Kişilere, yerlere, kurumlara, hayvanlara verilen özel isimler büyük harfle başlar.
  • Kişi Adları ve Soyadları: Mustafa Kemal Atatürk, Ayşe, Murat.
  • Yer Adları: Şehir, ülke, bölge, dağ, göl, ova, deniz isimleri büyük harfle başlar.
    • Örnek: İstanbul, Türkiye, Ağrı Dağı, Tuz Gölü, Konya Ovası.
  • Kurum, Kuruluş ve Dernek Adları: Türk Dil Kurumu, Kızılay, Yeşilay.
  • Kitap, Şiir, Eser Adları: Eserlerin her önemli kelimesi büyük harfle başlar.
    • Örnek: İstiklal Marşı, Siyah Lale.
  • Hayvanlara Verilen Özel Adlar: Evcil hayvanlarımıza verdiğimiz isimler.
    • Örnek: Köpeğim Kıvırcık, Papağanım Maviş.
  • Belirli Tarih Bildiren Ay ve Gün Adları: Yanında sayı olan ay ve gün isimleri.
    • Örnek: 19 Mayıs 1919, 23 Nisan Cuma. (Eğer belirli bir tarih yoksa, ay ve gün adları küçük harfle yazılır: "Her mayıs ayında piknik yaparız.")
  • Gezegen ve Yıldız Adları: Jüpiter, Mars, Dünya (coğrafi anlamda kullanıldığında).
  • Unvanlar ve Lakaplar: Kişi adlarından önce veya sonra gelen unvanlar.
    • Örnek: Doktor Ahmet Bey, Mustafa Kemal Paşa.
• Başlıklar: Yazı, kitap veya şiir başlıklarının her önemli kelimesi büyük harfle başlar.
  • Örnek: Anneme Verdiğim Söz.
• Özel Adlarla Kurulan Tamlamalar (Ürün Adları): Özel bir isimle birlikte kullanılan ve bir ürünü belirten kelimelerde özel isim büyük, ürün adı küçük harfle başlar.
  • Örnek: Bursa şeftalisi, Karadeniz hamsisi.

⚠️ Dikkat: Özel adlardan türeyen kelimeler (Konyalı, Artvinli gibi) büyük harfle başlar ve bunlara gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz.

💡 İpucu: Bir kelimenin özel ad mı yoksa cins ad mı olduğunu anlamak için cümleyi dikkatlice oku. Örneğin, "Boncuk" bir hayvanın adıysa özel ad, bir eşyanın adıysa cins addır.

2. Kesme İşaretinin Kullanımı (')

Kesme işareti, özel adlara gelen bazı ekleri ayırmak için kullanılır.

• Özel Adlara Gelen Çekim Ekleri: Kişi adlarına, yer adlarına, gezegen adlarına vb. gelen -e, -de, -den, -i, -in gibi ekler kesme işaretiyle ayrılır.
  • Örnek: Ankara'ya, Samsun'a, Jüpiter'dir, Kıbrıs'a.
• Kısaltmalara Gelen Ekler: Kısaltmalara gelen ekler de kesme işaretiyle ayrılır.
  • Örnek: T.C.'nin, TDK'nin.

⚠️ Dikkat: Kurum ve kuruluş adlarına gelen ekler (Türk Dil Kurumu'na gibi) genellikle kesme işaretiyle ayrılmaz. Ancak yer adlarına gelen ekler (Ankara'da gibi) ayrılır. Bu ayrımı karıştırmamaya özen gösterin.

💡 İpucu: Özel adlara gelen -lı, -li, -lu, -lü (yapım eki) ve -ler, -lar (çoğul eki) ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz. Örneğin: Konyalılar, Artvinliler.

3. Kısaltmalar ve Açılımları

Günlük hayatta ve derslerde birçok kelimenin kısaltılmış halini kullanırız. Bu kısaltmaların ne anlama geldiğini bilmek önemlidir.

• Kurum ve Kuruluş Adları Kısaltmaları:
  • TBMM: Türkiye Büyük Millet Meclisi
  • T.C.: Türkiye Cumhuriyeti
  • TDK: Türk Dil Kurumu
  • TRT: Türkiye Radyo Televizyon Kurumu
• Ölçü Birimleri Kısaltmaları:
  • km: kilometre
  • cm: santimetre
  • m: metre
  • kg: kilogram (kütle ölçüsü)

  💡 İpucu: Kilogram (kg) ile ölçülen ürünler genellikle katı maddelerdir (patates, portakal gibi). Sıvı maddeler genellikle litre (L) ile ölçülür (süt, su gibi).

• Unvan ve Adres Bildiren Kısaltmalar:
  • Dr.: Doktor
  • Prof.: Profesör
  • Sok.: Sokak
  • Cad.: Cadde
  • Apt.: Apartman
• Farklı Alanlardaki Kısaltmalar:
  • H: Hastane (Sağlık alanı)
  • E: Eczane (Sağlık alanı)
  • Dr.: Doktor (Sağlık alanı)

⚠️ Dikkat: Kısaltmaların doğru açılımlarını ve hangi alana ait olduklarını iyi öğrenin. Örneğin, "Dr." hem bir unvan hem de sağlık alanıyla ilgili bir kısaltmadır.

Sevgili öğrenciler, bu ders notunu dikkatlice okuyup anlamaya çalışın. Bol bol örnek çözerek ve tekrar yaparak yazım kurallarını çok daha iyi öğrenebilirsiniz. Başarılar dilerim!