🎓 7. Sınıf Saf Maddeler Test 4 - Ders Notu ve İpuçları 🧪

Bu ders notu, 7. sınıf Fen Bilimleri dersi "Saf Maddeler" ünitesini kapsayan bir testin konularını özetlemektedir. Elementler, bileşikler, elementlerin sembolleri, bileşiklerin formülleri, molekül modelleri ve bu maddelerin günlük hayattaki kullanım alanları bu notun temelini oluşturur.

📌 Saf Maddeler: Elementler ve Bileşikler

• Elementler: Aynı tür atomlardan oluşan saf maddelerdir. Sembollerle gösterilirler. Örn: Demir (Fe), Altın (Au), Gümüş (Ag), Helyum (He), Flor (F)
• Bileşikler: Farklı tür atomların belirli oranlarda birleşmesiyle oluşan saf maddelerdir. Formüllerle gösterilirler. Örn: Su (H₂O), Karbondioksit (CO₂), Metan (CH₄), Amonyak (NH₃)

🧪 Element Sembolleri ve Bileşik Formülleri

• Element Sembolleri: Genellikle elementin Latince adının ilk bir veya iki harfiyle gösterilir. İlk harf her zaman büyük, ikinci harf varsa küçük yazılır.
  • Örn: Hidrojen (H), Oksijen (O), Karbon (C), Azot (N), Sodyum (Na - Natrium), Potasyum (K - Kalium)
  • 💡 İpucu: Elementlerin sembollerini ezberlemek, bileşik formüllerini anlamanıza yardımcı olur.
• Bileşik Formülleri: Bileşiği oluşturan elementlerin sembolleri ve atom sayılarının belirtildiği gösterimlerdir.
  • Örn: H₂O (2 hidrojen, 1 oksijen), CO₂ (1 karbon, 2 oksijen), CH₄ (1 karbon, 4 hidrojen)
  • ⚠️ Dikkat: Alt indisler (₂, ₄ gibi) atom sayısını belirtir. Hiçbir sayı yazılmamışsa, o atomdan 1 tane olduğu anlamına gelir.

⚛️ Molekül Modelleri

Molekül modelleri, bileşikleri oluşturan atomların uzaydaki dizilişini gösteren görsel temsillerdir. Her bir atom farklı bir renkle temsil edilir.

• Örneğin, su molekülünde (H₂O) bir oksijen atomu ve iki hidrojen atomu bulunur.
• Amonyak molekülünde (NH₃) bir azot atomu ve üç hidrojen atomu bulunur.

🌍 Elementlerin ve Bileşiklerin Kullanım Alanları

• Flor (F): Diş macunlarında diş minesini güçlendirmek için kullanılır.
• Helyum (He): Balon ve zeplin gibi hava taşıtlarında kullanılır, çünkü havadan hafiftir ve yanıcı değildir.
• Bor (B): Isıya dayanıklı cam yapımında kullanılır.
• Altın (Au): Takı ve ziynet eşyası yapımında kullanılır, çünkü paslanmaz ve kolay işlenir.
• Klor (Cl): Suların dezenfekte edilmesinde (mikroplardan arındırılmasında) kullanılır.
• Kükürt (S): Kuru meyvelerde mikrop öldürücü olarak kullanılır.
• Demir (Fe): İnşaat malzemesi olarak kullanılır.
• Kurşun (Pb): Akü imalatında kullanılır.

🔬 Element mi, Bileşik mi? Nasıl Ayırt Ederiz?

• Elementler: Tek tür atom içerir, sembolle gösterilir.
• Bileşikler: Farklı tür atomlar içerir, formülle gösterilir.

🔍 Tanecik Modelleri

• Elementler: Aynı tür taneciklerden oluşur.
• Moleküler Bileşikler: Belirli sayıda atomun bir araya gelmesiyle oluşan moleküllerden oluşur.
• Moleküler Olmayan Bileşikler: İyonik yapıda olabilir ve düzenli bir kristal yapı gösterir.

🔢 Atom Sayısı ve Çeşit Sayısı

Bir bileşik formülünde, her elementin altındaki sayı o elementin atom sayısını gösterir. Atom çeşit sayısı ise formülde kaç farklı elementin bulunduğunu ifade eder.

• Örneğin, MgSO₄ bileşiğinde 1 magnezyum (Mg), 1 kükürt (S) ve 4 oksijen (O) atomu bulunur. Toplam atom sayısı 6'dır ve atom çeşit sayısı 3'tür.
• KOH bileşiğinde 1 potasyum (K), 1 oksijen (O) ve 1 hidrojen (H) atomu bulunur. Toplam atom sayısı 3'tür ve atom çeşit sayısı 3'tür.