Sorunun Çözümü
- Atomların elektron dizilimleri ve özellikleri belirlenir:
- X: $1s^2 2s^2 2p^6 3s^2 3p^6 4s^2 3d^5$. Periyot 4, Grup 7B (d-bloğu). En büyük başkuantum sayısı $n=4$. $4s^2$ ve $3d^5$ küresel simetriktir.
- Y: $1s^2 2s^2 2p^6 3s^2 3p^6 4s^2$. Periyot 4, Grup 2A (s-bloğu). En büyük başkuantum sayısı $n=4$. $4s^2$ küresel simetriktir.
- Z: $1s^2 2s^2 2p^6 3s^2 3p^6 4s^2 3d^{10} 4p^3$. Periyot 4, Grup 5A (p-bloğu). En büyük başkuantum sayısı $n=4$. $4p^3$ küresel simetriktir.
- A) Üç atomun da en büyük başkuantum sayısı $n=4$'tür. Bu ifade doğrudur.
- B) X ($3d^5$ yarı dolu), Y ($4s^2$ tam dolu) ve Z ($4p^3$ yarı dolu) son orbitalleri nedeniyle küresel simetri gösterir. Bu ifade doğrudur.
- C) X d-bloğunda, Y s-bloğunda, Z p-bloğundadır. Üçü de farklı bloklarda yer alır. Bu ifade doğrudur.
- D) Üç atom da 4. periyottadır. Aynı periyotta atom çapı soldan sağa doğru azalır. Periyodik tablodaki sıralamaları Y (2A) < X (7B) < Z (5A) şeklindedir. Dolayısıyla atom çapları Y > X > Z olmalıdır. Verilen $Z > X > Y$ sıralaması yanlıştır.
- E) İyonlaşma enerjisi aynı periyotta genellikle soldan sağa artar. Z (5A grubu) periyotta en sağda yer alır ve $4p^3$ yarı dolu orbitali sayesinde kararlıdır, bu da iyonlaşma enerjisini yükseltir. Bu nedenle iyonlaşma enerjisi en büyük atom Z'dir. Bu ifade doğrudur.
- Doğru Seçenek D'dır.