Sorunun Çözümü
Bir molekülün polar (kutuplu) olması için iki temel koşul vardır:
- Molekül içindeki bağların polar olması (farklı elektronegatiflikteki atomlar arasında oluşması).
- Molekülün geometrisinin asimetrik olması, böylece bağ dipol momentlerinin birbirini götürmemesi. Merkez atomda ortaklanmamış elektron çifti bulunması veya bağların uzaysal düzenlenişinin simetrik olmaması genellikle molekülü polar yapar.
Şimdi seçenekleri inceleyelim:
- A) CF₄: Karbon (C) merkez atomdur ve 4 Flor (F) atomuna bağlıdır. C-F bağları polar olsa da, molekülün geometrisi düzgün dörtyüzlüdür (tetrahedral). Bu simetrik yapı nedeniyle bağ dipol momentleri birbirini götürür ve molekül apolar olur.
- B) N₂: İki azot (N) atomu arasında üçlü bağ bulunur. Aynı atomlar arasındaki bağlar her zaman apolardır çünkü elektronegatiflik farkı yoktur.
- C) H₂S: Kükürt (S) merkez atomdur ve 2 Hidrojen (H) atomuna bağlıdır. Kükürt atomunda ayrıca 2 çift ortaklanmamış elektron bulunur. S-H bağları polardır (S daha elektronegatiftir). Merkez atomdaki ortaklanmamış elektron çiftleri ve bağların itmesi nedeniyle molekülün geometrisi kırık doğrudur (açısal). Bu asimetrik yapı nedeniyle bağ dipol momentleri birbirini götürmez ve molekül polar olur.
- D) BH₃: Bor (B) merkez atomdur ve 3 Hidrojen (H) atomuna bağlıdır. Merkez atomda ortaklanmamış elektron çifti yoktur. Molekülün geometrisi düzlem üçgendir (trigonal planar). Bu simetrik yapı nedeniyle bağ dipol momentleri birbirini götürür ve molekül apolar olur.
- E) CO₂: Karbon (C) merkez atomdur ve 2 Oksijen (O) atomuna çift bağlarla bağlıdır. C=O bağları polar olsa da, molekülün geometrisi doğrusaldır. Bu simetrik yapı nedeniyle zıt yönlü ve eşit büyüklükteki bağ dipol momentleri birbirini götürür ve molekül apolar olur.
Yukarıdaki analizlere göre, H₂S molekülü polar özellik gösterir.
Cevap C seçeneğidir.