Soru Çözümü
- Tellerin malzemesi ve boyu aynıdır. Değişen özellik telin kalınlığıdır (yarıçapı).
- Bir telin direnci ($R$), yarıçapının ($r$) karesiyle ters orantılıdır: $R \propto 1/r^2$.
- Ampulün parlaklığı, devredeki dirençle ters orantılıdır: Parlaklık $\propto 1/R$.
- Tellerin yarıçapları: X için $r$, Y için $3r$, Z için $2r$.
- Dirençleri karşılaştıralım:
- $R_X \propto 1/r^2$
- $R_Y \propto 1/(3r)^2 = 1/(9r^2)$
- $R_Z \propto 1/(2r)^2 = 1/(4r^2)$
- Bu durumda direnç sıralaması: $R_Y < R_Z < R_X$ (Y en az dirençli, X en çok dirençli).
- Parlaklık sıralaması direncin tersi olacaktır: $B_Y > B_Z > B_X$ (Y en parlak, X en az parlak).
- Seçenekleri inceleyelim:
- A) X teli kullanılırken oluşan parlaklık Y'ninkinden azdır. ($B_X < B_Y$) Bu ifade doğrudur.
- B) Z teli kullanılırken oluşan parlaklık Y'ninkinden azdır. ($B_Z < B_Y$) Bu ifade doğrudur.
- C) X teli kullanılırken oluşan parlaklık Z'ninkinden azdır. ($B_X < B_Z$) Bu ifade doğrudur.
- D) Bu deneyin amacı direncin telin uzunluğuna bağlı olarak nasıl değiştiğini göstermektir. Tüm teller aynı boyda olduğu için bu deney telin kalınlığının (yarıçapının) dirence etkisini gösterir, uzunluğunun değil. Bu ifade yanlıştır.
- Doğru Seçenek D'dır.